Trên các số trước, chúng tôi phản ánh các đăng kiểm viên ở TP.HCM, Đồng Nai nhận tiền để cấp sổ đăng kiểm cho xe không đảm bảo kỹ thuật. Có một thực tế nữa là tại các trung tâm đăng kiểm, có các “cò” hoạt động và “bao đậu” cho tất cả các xe, kể cả xe nâng thùng, quá trọng tải, xe không đảm bảo kỹ thuật.
Bình Dương: “cò” làm thay nhà xe
Giữa tháng 12-2019, chúng tôi có mặt tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 61-06D (phường Tân Bình, thị xã Dĩ An, Bình Dương) để đăng kiểm cho xe tải 5 tấn.
Xe đến cổng, tài xế T. bước xuống và đi đến phòng nộp hồ sơ thì một người tên Tuấn nhanh chóng tiếp cận. “Xe anh bắt đầu vô à, bảo hiểm còn không, đưa giấy tôi nộp cho, chạy xếp hàng đi” - Tuấn nói và bước vào phòng nộp hồ sơ, chủ động móc túi lấy tiền đóng phí đăng kiểm.
Tuấn còn hướng dẫn các tài xế đậu xe và người này thường xuyên ra vào phòng tiếp nhận hồ sơ đăng kiểm, khu vực xét xe, nói chuyện với các đăng kiểm viên.
Chúng tôi không làm bất cứ thủ tục nào nhưng không hiểu sao xe vẫn vô dây chuyền đăng kiểm và tài xế T. chỉ việc đi đóng phí đường bộ, ngồi chờ nhận sổ!
Đến công đoạn nhận sổ, chúng tôi cũng không phải mất công vì chẳng rõ bằng cách nào mà Tuấn đã giữ sổ đăng kiểm của ô tô chúng tôi.
Kéo tài xế T. ra ngoài sân, giao sổ có chữ ký của Phó Giám đốc trung tâm Đoàn Văn Chiến và con dấu của trung tâm, Tuấn nói: “Phí đăng kiểm 330.000 đồng cộng với 500.000 đồng là 830.000 đồng”.
Khi tài xế kỳ kèo “bớt đi” thì Tuấn đáp gọn lỏn “không”. Tài xế thắc mắc: “Xe tôi đâu có lỗi gì đâu” thì Tuấn lảng sang chuyện khác, cho biết tem đăng kiểm đã được dán trên cabin xe và cương quyết lấy “đúng giá”.
Sau khi nhận đủ 830.000 đồng, Tuấn cho biết thêm là “bao đăng kiểm” cho các loại xe ben, kể cả xe không đúng chuẩn, xe cơi nới, độ chế thùng.
“Xe bình thường là 6 xị (600.000 đồng), còn xe dư hay lên thùng thì sáu thành chín (900.000 đồng). Cứ tới đi, anh làm việc cho, khỏi lo cao hơn so với người ta, yên chí đi...” - Tuấn nói.
Trung tâm Đăng kiểm 60.04D ở Đồng Nai, nơi tài xế phải chung chi qua “cò”. Ảnh: TỰ SANG
”Cò” B. nhận tiền chung chi của tài xế ở Trung tâm Đăng kiểm 60.04D. Ảnh: TỰ SANG
“Cò” Tuấn hoạt động ở Trung tâm 61.06D ở Bình Dương. Ảnh: TỰ SANG
"Cò” Tuấn nhận tiền chung chi của tài xế. Ảnh: TỰ SANG
Biểu giá bất thành văn
Ở Đồng Nai, giữa tháng 12-2019, chúng tôi theo tài xế tên H. đến đăng kiểm xe giường nằm định kỳ tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 60-04D, đường Điểu Xiển, phường Tân Biên, TP Biên Hòa.
Khi tài xế H. làm các thủ tục để chuẩn bị đưa ô tô vào dây chuyền kiểm định thì ông B. làm công việc xếp xe bước tới hỏi: “Có quen ai không?”. Tài xế báo: “Không, mới vô lần đầu”, ông H. liền chỉ tay: “Vô đăng kiểm đi”. Lúc ô tô vào dây chuyền kiểm định, các đăng kiểm viên làm việc thì tài xế ra khỏi xe. H. xuống xe và ra ngoài khu vực xét xe.
Chúng tôi ra phía trước, thấy ông B. đang nhận 300.000 đồng từ một tài xế. Thấy chúng tôi, ông nói: “Xe của anh tôi gửi rồi, đừng lo. Bình thường xét mấy chỗ kia bao nhiêu thì anh gửi bấy nhiêu, gửi sáu đi nha (600.000 đồng - PV), tôi điện ở trong cho, sáu nha”.
Sau đó, ông B. lấy điện thoại gọi và cho biết đang nói chuyện với nhân viên đăng kiểm trong dây chuyền. Trong lời nói, ông B. cố tình nói to “Nặng hả, xe bị nặng lắm hả” để tài xế nghe.
“Xe này bị nặng 1,7 tấn, lố xác” - ông báo lỗi cho tài xế sau khi tắt điện thoại. Tài xế khẳng định xe không cơi nới, độ chế thì làm gì có chuyện nặng hơn thiết kế, ông này liền nói: “Nó vậy đó, kỳ lắm, ông chạy xuống dưới đi”. Rồi ông B. bước vào phòng làm hồ sơ.
Trong khi chờ tài xế H. đăng kiểm xe, chúng tôi chứng kiến ông B. thường xuyên nói chuyện với các đăng kiểm viên và ông B. cũng là người hướng dẫn các tài xế đậu xe, trao đổi với nhiều tài xế.
Đến gần cuối giờ chiều, xe của tài xế H. đăng kiểm xong, đăng kiểm viên thông báo xe thiếu búa thoát hiểm, yêu cầu tài xế H. đi mua, đồng thời tháo tivi để chụp ảnh.
Trong thời gian chờ tài xế mua búa thoát hiểm, ông B. cho phụ xe mượn 2 triệu đồng để đóng tiền cho quỹ bảo trì đường bộ, trực tiếp dán tem đăng kiểm lên kính ô tô...
Nhận 2 triệu đồng trả lại từ tài xế, ông B. liền nói: “Thêm tiền uống cà phê đi, 600.000 đồng”, tài xế đưa tiền và kỳ kèo: “Tiền mua búa nữa, bớt đi”. Ông B. đáp: “Búa ông mua ông dùng chứ ai dùng” rồi nhận 600.000 đồng từ tài xế, rời đi.
Có thể thấy hầu hết các trung tâm đăng kiểm mà chúng tôi tiếp cận, nếu tài xế không trực tiếp đưa tiền “theo biểu giá” (từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng) cho đăng kiểm viên thì cũng đưa cho “cò” số tiền trên, ngoài phí đăng kiểm theo quy định.