Chiều 30-10, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã họp với các bộ, ngành liên quan để xử lý những vướng mắc, khó khăn trong công tác giám định tư pháp (GĐTP) phục vụ giải quyết án tham nhũng, kinh tế.
Thiếu nhiều hướng dẫn
Rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong GĐTP phục vụ giải quyết án tham nhũng, kinh tế đã được các đại biểu nêu lên tại cuộc họp. Đó là hướng dẫn thực hiện Luật GĐTP của bộ, ngành ở một số lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, tài nguyên và môi trường... chưa thực sự đáp ứng yêu cầu; thiếu hướng dẫn cụ thể về căn cứ, cách thức trưng cầu giám định, đánh giá, sử dụng kết luận giám định trong hoạt động tố tụng.
Thứ nữa là quy định về định giá tài sản trong pháp luật tố tụng hình sự có bất cập với thực tế nên khó khăn trong việc xác định giá trị tài sản trong các vụ án tham nhũng; thiếu hướng dẫn cụ thể về chi phí GĐTP ở lĩnh vực tài chính, ngân hàng, xây dựng...
Thực trạng bất cập, tồn tại trên được Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phân tích là do nhận thức của một số bộ, ngành chủ quản, địa phương, cơ quan tiến hành tố tụng về vai trò, trách nhiệm với công tác GĐTP còn hạn chế, không đầy đủ. Cạnh đó, khuôn khổ pháp luật chưa hoàn thiện, đồng bộ; hướng dẫn về kinh phí chi trả chi phí giám định, định giá tài sản... trong hệ thống các cơ quan điều tra có nhiều bất cập, hạn chế, không phù hợp với thực tế hoặc thiếu cơ chế cụ thể về điều phối, phối hợp hiệu quả thực hiện giám định, nhất là việc giám định có liên quan nhiều chuyên ngành, lĩnh vực khác nhau giữa các bộ, ngành.
Giám định viên kỹ thuật hình sự đang làm nhiệm vụ. Ảnh: CTV
Phải có cơ chế phối hợp
Trên cơ sở phân tích các nguyên nhân, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật GĐTP, các văn bản hướng dẫn thực hiện và các văn bản khác có liên quan. TAND Tối cao, VKSND Tối cao, các bộ, ngành khẩn trương thực hiện nghiêm túc, dứt điểm các nhiệm vụ được giao.
Trong đó, cơ quan liên quan sớm ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật GĐTP về quy trình giám định chuẩn ở các lĩnh vực, nhất là tài chính, ngân hàng, xây dựng, tài nguyên, kế hoạch và đầu tư, vấn đề định giá tài sản trong tố tụng hình sự; hướng dẫn và tổ chức thực hiện chi phí GĐTP, chi phí định giá tài sản trong tố tụng hình sự...; cơ chế thông tin, phối hợp tích cực, hiệu quả giữa bên trưng cầu và bên thực hiện giám định, giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với các bộ, ngành quản lý giám định...
Nâng cao trình độ giám định viên
Phó Thủ tướng nêu rõ các bộ, ngành chủ quản được trưng cầu giám định phải công khai hóa đầu mối về giám định, đi liền với đó phân cấp rõ công tác giám định từng địa phương, đơn vị. Các cơ quan cũng cần rà soát, củng cố đội ngũ cán bộ và tổ chức thực hiện GĐTP. Các đơn vị đổi mới cách thức lập danh sách người GĐTP, bổ nhiệm giám định viên tư pháp ở lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của mình trên cơ sở nhu cầu giám định của hoạt động tố tụng và phòng, chống tham nhũng; nâng cao trình độ giám định viên, nhất là lĩnh vực mới.
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương xây dựng và ban hành quy trình giám định chuẩn ở lĩnh vực giám định thuộc thẩm quyền quản lý. Trong đó xác định rõ quy trình, phương pháp, tiêu chuẩn kinh tế, kỹ thuật, phương tiện giám định. Đặc biệt xác định rõ quy trình giám định đối với từng loại việc giám định ở các lĩnh vực giám định để khắc phục tình trạng lúng túng, thiếu thống nhất trong quá trình áp dụng quy chuẩn chuyên môn.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành có cơ chế cụ thể tạo điều kiện, phương tiện, chính sách chế độ bảo đảm cho cán bộ thực hiện công tác GĐTP như nhiệm vụ chính trị của cơ quan. Phải có chế độ khen thưởng, chính sách ưu đãi khuyến khích cá nhân, tổ chức một cách phù hợp.
Bộ Công an phải kịp thời giải quyết các vướng mắc Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị Bộ Công an xem lại Thông tư số 03/2013, nếu có nội dung gì chưa phù hợp thực tiễn phải sửa đổi, bổ sung kịp thời để phục vụ tốt nhất cho công tác GĐTP, phục vụ quá trình tố tụng. Ngoài ra, Bộ Công an rà soát, thống kê và có phương án cấp bổ sung kinh phí để bảo đảm thanh quyết toán, chi trả cho hết số nợ chi phí giám định, định giá tài sản và tiền bồi dưỡng GĐTP kéo dài nhiều năm nay. Bộ Công an cũng cần chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan kịp thời giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong quá trình tố tụng, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo giải quyết, không để kéo dài vướng mắc trong khâu giám định ảnh hưởng đến quá trình xử lý án tham nhũng. |