Ngày 13-4 (giờ địa phương), hàng loạt cơ quan truyền thông lớn của Mỹ - New York Times, Fox News, Reuters - cùng đưa tin Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra quyết định đánh Syria.
Cụ thể, ông Trump đã chỉ đạo đánh vào một số mục tiêu Syria, trừng phạt chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã thực hiện vụ tấn công hóa học ở Douma, Đông Ghouta tối 7-4 làm hơn 40 người chết. Theo New York Times, ông Trump sẽ sớm có tuyên bố chính thức về Syria.
Trước đó cùng ngày, người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders nói Mỹ có niềm tin rất cao là chính phủ Syria chịu trách nhiệm, và Nga là “một phần vấn đề” khi không ngăn chặn vụ tấn công.
Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) ngày 13-4, Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley cáo buộc chính phủ Syria đã ít nhất 50 lần sử dụng vũ khí hóa học kể từ khi nội chiến bắt đầu năm 2011. Các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết vẫn đang cố gắng xác định vụ sử dụng vũ khí hóa học tối 7-4.
Hình ảnh được cho là các nạn nhân vụ tấn công hóa học ở Douma tối 7-4. Ảnh: NYT
Ông Trump cho biết Anh và Pháp đã đồng ý tham gia đánh Syria với Mỹ. Anh, Pháp nhiều ngày nay tích cực bàn tính phương án hành động với Mỹ. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 12-4 nói có bằng chứng cho thấy chính phủ Syria là thủ phạm tấn công khí Chlorine vào dân thường. Cùng ngày tại Anh, nội các Anh đã đồng ý với Thủ tướng Theresa May tham gia cùng Mỹ và Pháp lên kế hoạch đánh Syria. Tuy nhiên, một đồng minh khác của Mỹ là Đức đã từ chối tham gia dù Thủ tướng Đức Angela Merkel đồng ý việc sử dụng vũ khí hóa học là không chấp nhận được.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis chưa phản ứng trước diễn biến này. Trước đó ông Mattis bày tỏ lo ngại chuyện Mỹ và các đồng minh phối hợp đánh Syria có thể sẽ leo thang thành một cuộc xung đột lớn hơn giữa phương Tây với Nga, Iran.
Ông Trump sẽ sớm chính thức có tuyên bố về quyết định đánh Syria. Ảnh: NYT
Thông tin về quyết định đánh Syria của ông Trump đến trong lúc Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) vẫn chưa có kết luận liệu có thật sự xảy ra một vụ tấn công hóa học ở Douma như các tổ chức dân sự ở Syria và truyền thông phương Tây đưa tin hay không. Ngày 13-4, Bộ Quốc phòng Nga cho biết Nga đã có chứng cứ cho thấy vụ việc do Anh phối hợp với Tổ chức Quan sát nhân quyền Syria (có trụ sở tại Anh) dàn dựng. Các chuyên gia OPCW dự kiến sẽ bắt đầu công việc thu thập chứng cứ từ hôm nay (14-4).
Nếu thực sự Mỹ đánh Syria thì đây sẽ là lần thứ hai Mỹ đánh vào Syria dưới thời ông Trump, cũng với cáo buộc chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học. Ngày 7-4 năm ngoái, ông Trump lệnh nã 59 quả tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân Shayrat của Syria.
Theo New York Times, đánh Syria có nguy cơ sẽ kéo Mỹ lún sâu hơn vào cuộc chiến phức tạp nhiều bên ở Syria mà mới chỉ tuần trước ông Trump còn nói muốn rút quân sớm. Chưa hết, Mỹ còn có nguy cơ đối đầu trực tiếp với Nga và Iran, hai đồng minh chính của ông Assad, vốn có lực lượng ở Syria.