Ông Stuart Jones, quyền Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Trung Cận Đông, đã tiết lộ những thông tin tình báo được giải mã từ một loạt hình ảnh được chụp từ trên không.
Ông Jones nói rằng chính phủ Syria có thể đã cho tử hình đến 50 tù nhân một ngày tại nhà tù Saydnaya. Hồi tháng 2, Tổ chức Ân xá quốc tế (AI) cáo buộc hàng ngàn người đã bị treo cổ tại nhà tù này chỉ trong vòng 45 phút bên ngoài thủ đô Damascus. Ông Jones cho biết ông không thể khẳng định liệu Mỹ có đưa ra hành động quân sự nào để đáp trả việc này hay không.
Ông cũng nói rằng Nga - bên ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Syria Bashar al-Assad, phải sử dụng ảnh hưởng của nước này để ngăn chặn các hành động tàn bạo tiếp diễn của ông Assad.
“Mặc dù các hành động của chính phủ Syria được tính toán kỹ lưỡng nhưng chúng tôi tin rằng họ đã xây một lò thiêu nhằm che đậy tội ác diễn ra ở nhà tù Saydnaya. Chúng tôi kinh hoàng bởi các hành động tàn bạo diễn ra ở Syria với sự tiếp tay gần như vô điều kiện của Nga” - ông Jones cáo buộc.
Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị tố xây lò hỏa thiêu để che giấu tội ác. Ảnh: Getty Images
Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đã trưng ra một loạt các bức ảnh được chụp từ trên không trong thời gian 2013-2017, nói rằng đây là những hình ảnh ghi nhận việc xây dựng một lò thiêu bên cạnh nhà tù khét tiếng trên. Bằng chứng về lò thiêu đã được thu thập thông qua các tổ chức phi chính phủ, các đánh giá của cộng đồng tình báo và các báo cáo từ báo chí, ông Jones nói.
Kể từ năm 2011, cuộc nội chiến Syria đã cướp đi sinh mạng của hơn 400.000 người, nhiều người trong số đó là dân thường. Theo hồ sơ ghi lại, chính phủ Syria được đã thực hiện các hành vi tra tấn, bạo lực tình dục, không kích, tấn công đạn pháo, ném bom thùng và chất nổ tự tạo IED cùng với ngăn cản các hoạt động tiếp tế thực phẩm, nguồn nước, chăm sóc y tế, ông Jones cho biết.
Chính phủ Syria cũng bị tố cáo tấn công có tính toán các bệnh viện ở Đông Aleppo và bắt cóc dân thường. Ông Jones nói rằng trong thời gian từ năm 2011 đến năm 2015, chính phủ Syria đã bắt cóc 65.000-117.000 người.
Theo lời tố cáo của ông Jones, “sự tàn bạo của chính quyền ông Assad” còn bao gồm sử dụng vũ khí hóa học, đem đến mối đe dọa tiếp tục cho sự ổn định khu vực và cho nước Mỹ.
Ông Jones nói rằng Washington sẽ không đưa những hình ảnh về lò thiêu cho Moscow xem xét nhưng cho biết Mỹ “sẽ nói chuyện với người Nga” về sự thất bại của họ trong việc lên án hành động tàn bạo của chính phủ Syria.
Lực lượng cứu hộ tìm kiếm những người sống sót trong một cuộc không kích ở thị trấn Saqba ở Đông Ghouta, Damascus, Syria. Ảnh: Getty Images
“Chúng tôi sẽ không tiết lộ những gì chúng tôi sẽ làm và không làm” - ông Jones nhấn mạnh và nói thêm Mỹ sẽ “đem bằng chứng ra trước cộng đồng quốc tế”.
Tuyên bố trên của ông Jones đưa ra chỉ một tuần sau khi Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và người đồng cấp Nga Sergey Lavrov gặp nhau tại Washington để thảo luận về hàng loạt vấn đề song phương, trong đó có xung đột ở Syria.
“Chính phủ Nga và Ngoại trưởng Lavrov cho chúng tôi biết rằng họ quan tâm tới việc tìm ra giải pháp” - ông Jones nói, nhấn mạnh thêm “sẽ không có giải pháp nào nếu không chấm dứt những hành động man rợ này”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nói rằng ông Tillerson “kiên quyết và thẳng thắn với Bộ trưởng Lavrov rằng Nga có ảnh hưởng rất lớn với Tổng thống Bashar al-Assad” và phải hành động để kiềm chế ông ấy. “Việc giết chóc và tàn phá đã diễn ra rất lâu và đi quá xa ở Syria” - ông Nauert cho biết.
Hiện chính phủ Syria chưa có phản hồi về tuyên bố trên.