Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt mới nhằm vào ngành hàng không Iran liên quan cáo buộc Tehran chuyển giao tên lửa đạn đạo cho quân đội Nga sử dụng tại Ukraine, đài CNN đưa tin.
Ngày 10-9, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gọi việc Iran cung cấp tên lửa cho Nga như những gì Washington và các đồng minh cáo buộc là “một sự leo thang đáng kể”.
Các đối tượng chịu ảnh hưởng vì lệnh trừng phạt hôm 10-9 của Bộ Ngoại giao Mỹ bao gồm Hãng hàng không Cộng hoà Hồi giáo Iran (Iran Air) và các công ty, quan chức Nga và Iran có liên quan tới cáo buộc chuyển giao vũ khí.
Theo cáo buộc của Mỹ, chính quyền Tehran đã sử dụng Iran Air, thay cho Quân đoàn Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), cho mục đích giao dịch với Nga các mặt hàng nhạy cảm có nguồn gốc từ phương Tây và vận chuyển vũ khí mà Washington coi là bất hợp pháp, bao gồm cung cấp máy bay không người lái (UAV) cho Nga.
Mỹ cáo buộc Iran đang huấn luyện hàng chục quân nhân Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm ngắn Fath-360 (tầm bắn tối đa hơn 120 km). Moscow bị cho là đã nhận một số tên lửa loại này và “nhiều khả năng trong vài tuần tới sẽ sử dụng chúng ở Ukraine”.
Ngoại trưởng Mỹ cho rằng các tên lửa mà Mỹ cho là Tehran đã chuyển giao cho Moscow sẽ giúp Nga cải thiện năng lực và sự linh hoạt trong việc sử dụng khí tài. Cụ thể, kho vũ khí riêng của Nga sẽ được dùng tấn công các mục tiêu ngoài tiền tuyến, trong khi tên lửa của Iran cung cấp có thể được dùng nhắm vào các mục tiêu gần hơn.
Ông Blinken cho biết Mỹ đã tích cực chia sẻ thông tin tình báo liên quan tới cáo buộc trên với những đồng minh và đối tác và các bên đang hợp tác để gây ra những hậu quả kinh tế đáng kể đối với Iran.
Lệnh trừng phạt được công bố trong bối cảnh ông Blinken đang có chuyến công du tới Anh trong hai ngày 9 và 10-9, trước khi tới thăm Ukraine và Ba Lan trong hai ngày kế tiếp.
Các ngoại trưởng của nhóm 3 quốc gia Anh, Pháp, Đức (nhóm E3) hôm 10-9 cũng chỉ trích việc chuyển giao vũ khí của Iran như trên là “mối đe doạ trực tiếp tới an ninh châu Âu”.
“Nhóm E3 đã tuyên bố rõ ràng cả công khai và riêng [với chính quyền Tehran] rằng chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp mới và đáng kể chống lại Iran nếu diễn ra việc chuyển giao” – tuyên bố chung của nhóm này nêu rõ.
Nhóm E3 tuyên bố sẽ áp dụng một số lệnh trừng phạt mới, đồng thời “sẽ thực hiện các bước đi ngay lập tức huỷ bỏ các thoả thuận dịch vụ hàng không song phương với Iran”. Nhiều khả năng, nhóm sẽ hạn chế khả năng hãng Iran Air được bay tới châu Âu.
Đây không phải lần đầu tiên Mỹ áp lệnh trừng phạt lên Iran Air, song CNN lưu ý rằng hiệu quả thực sự của lệnh trừng phạt trong việc ngăn chặn Iran chuyển giao vũ khí cho Nga vẫn chưa chắc chắn.
Tuy nhiên, Mỹ và các đồng minh muốn thể hiện rõ sự chỉ trích gay gắt đối với Iran liên quan tới cáo buộc hỗ trợ vũ khí cho Nga trong xung đột tại Ukraine.
Đáp lại tuyên bố trên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanani hôm 10-9 một lần nữa bác bỏ mọi cáo buộc bán tên lửa đạn đạo cho Nga, gọi chúng là “hoàn toàn vô căn cứ và sai sự thật”.
Ông Kanani “lên án mạnh mẽ tuyên bố bất thường của Ngoại trưởng Anh, Pháp, Đức liên quan việc huỷ bỏ các thoả thuận song phương về cung cấp dịch vụ hàng không với Cộng hoà Hồi giáo Iran và trừng phạt Iran Air”.
Ông Kanani gọi đây là bước đi “tiếp diễn chính sách thù địch của phương Tây” và cái mà Tehran gọi là “chủ nghĩa khủng bố kinh tế đối với người dân Iran”. Tehran cảnh báo sẽ đáp trả tương xứng.
