Sáng 18-10, bên lề hội thảo góp ý cho Dự thảo chiến lược truyền thông về phòng, chống tham nhũng (PCTN) tại khu vực phía Nam, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng (ảnh) trao đổi với báo chí về chiến lược này.
Ông Lượng nói: Chúng tôi mong mọi người thấy rằng PCTN là nhiệm vụ của toàn hệ thống chính trị, của toàn xã hội. Mỗi người dân sẽ góp phần quan trọng vào việc loại trừ tham nhũng để mọi người được hưởng dịch vụ tốt mà ta không phải mất thêm chi phí. Các tổn thương do tham nhũng gây ra phải được nhìn nhận toàn diện...
Dân nên cương quyết trước cán bộ tham nhũng
. Thưa ông, khi người dân có tâm lý “sống chung với tham nhũng” để được việc thì việc tuyên truyền sẽ tập trung ở đối tượng nào?
|
|
. Có người dân nào muốn đưa hối lộ, họ bị CBCC gợi ý, ép buộc…?
+ Nó cũng tùy thuộc vào từng lĩnh vực. Ví dụ việc cấp phép trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, đất đai… phải tốn nhiều chi phí ngoài luồng. Tuy nhiên, cũng cần thấy rằng có những lĩnh vực người dân chủ động khơi gợi hình thức sai phạm chứ cán bộ đâu có gợi ý. Chẳng hạn như lĩnh vực giao thông, người vi phạm hay đấu tranh giữa lợi ích của bản thân và sự nghiêm minh của pháp luật nên khi vi phạm hay đưa tiền cho người làm nhiệm vụ để giảm nhẹ lỗi. Tôi cũng đã trực tiếp chứng kiến trong bệnh viện, nhiều nơi ghi rõ không đưa phong bì cho bác sĩ nhưng có người vẫn cứ dúi tiền và bảo đó là “quà cảm ơn”. Tâm lý này không ít đâu. Vì vậy việc tuyên truyền cũng cần cho người dân thấy tác hại xã hội của tham nhũng, nó không chỉ làm ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế mà còn làm tổn thương những người nghèo, người yếu thế.
Đất đai là một trong những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng. Ảnh minh họa: HTD
. Nhưng cán bộ phải có nghĩa vụ từ chối nhận hối lộ, thưa ông?
+ Nhiều trường hợp cương quyết từ chối nhưng có người vẫn tìm cách để chạy chọt, lo lót cho bằng được.
. Thưa ông, sở dĩ người dân nhận thức như thế là do CBCC tạo nên?
+ Chính vì thế mà chúng ta không nương nhẹ với cán bộ tham nhũng. Nhiều nước không tử hình tội tham nhũng nhưng ta vẫn giữ hình phạt này trong Bộ luật Hình sự sửa đổi vừa rồi. Quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước rất rõ ràng nhưng kết quả chưa như mong muốn. Chống tham nhũng là vấn đề rất khó, đòi hỏi cả một quá trình lâu dài, với nhiều giải pháp đồng bộ.
Công khai, minh bạch: Thiếu chế tài trực tiếp
. Chống tham nhũng không chỉ là xử lý mà giải pháp căn cơ là phòng ngừa…?
+ Công khai minh bạch là một trong những giải pháp lớn để phòng ngừa tham nhũng. Tuy nhiên, việc thực hiện ở một số cơ quan, tổ chức thời gian qua còn chưa tốt, chưa nghiêm, thông tin về công tác PCTN hiện nay chưa khách quan, toàn diện.
. Thưa, một trong những điều cần minh bạch là kết luận thanh tra. Theo quy định hiện nay thì kết luận thanh tra được công khai, vậy có thể hiểu là không còn mật nữa?
+ Theo tôi, khi kết luận đó chứa bí mật nhà nước thì vẫn là bí mật. Chẳng hạn như thanh tra dự án đầu tư liên quan đến an ninh quốc phòng thì đó là tài liệu mật.
. Nhưng hiện nay những nội dung thanh tra về các dự án dân sinh, môi trường... cũng hay bị đóng dấu mật?
+ Nếu không mang nội dung bí mật nhà nước mà lạm dụng dấu mật là sai. Điều này có quy định rồi. Hiện Chính phủ đang chỉ đạo sớm tiếp thu những ý kiến đã thảo luận để trình Quốc hội dự án Luật Quyền tiếp cận thông tin. Nếu được thông qua, đây là cơ sở pháp lý quan trọng để thực hiện việc cung cấp thông tin cho xã hội chứ không riêng gì với báo chí.
. Luật PCTN và nhiều văn bản pháp luật khác quy định khá nhiều các lĩnh vực, nội dung cần công khai minh bạch nhưng nhiều nơi không thực hiện cũng chẳng sao?
+ Chúng ta đang thiếu những chế tài trực tiếp cho việc này. Không riêng gì quy định công khai, minh bạch mà nhiều quy định khác cũng đang thiếu chế tài. Các cơ quan soạn thảo và thẩm tra các dự án luật đã nhận thấy và đang hoàn thiện dần. Chẳng hạn Nghị định 68 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 37 của Chính phủ về minh bạch tài sản, thu nhập) đã quy định thêm hình thức chế tài đối với người kê khai tài sản cũng như quy định các hình thức công khai bảng kê khai tản sản.
. Thưa ông, hiện nay đang có hiện tượng CBCC giàu lên bất thường. Vậy bảng kê khai tài sản cần phải được giám sát thế nào để đảm bảo sự trung thực và phát hiện dấu hiệu tham nhũng?
+ Giám sát ngay từ cơ quan đơn vị mà cán bộ đó công tác. Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) cũng quy định công khai bảng kê khai trong chi bộ và cấp ủy mà CBCC đó là thành viên. Tất nhiên, việc công khai cần từng bước xem xét, vì nó liên quan đến chế định bí mật cá nhân. Tới đây, chúng ta cũng cần xem xét, tổng kết đánh giá để luật hóa.
. Xin cảm ơn ông.
MINH CƯỜNG
