Nhật hoàng bộc bạch tuổi tác của ông có thể cản trở ông hoàn thành đầy đủ nhiệm vụ là biểu tượng của quốc gia và trung tâm đoàn kết của Nhật, tiêu chuẩn vốn dành cho Nhật hoàng theo hiến pháp từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Nhật hoàng đã gián tiếp ngỏ ý mong muốn thoái vị cho dù quyết định của ông có thể vấp phải nhiều trở ngại về hiến pháp.
Trong bài phát biểu, Nhật hoàng Akihito không bộc lộ rõ ràng ý định thoái vị vì điều này trái ngược với hiến pháp. Nhật hoàng chỉ nói: “Tôi quan sát thấy thể lực của tôi ngày càng yếu dần. Tôi e ngại thật khó khăn cho tôi hoàn thành bổn phận là biểu tượng quốc gia như tôi đã làm cho đến nay”.
Hồi tháng trước, đài truyền hình NHK đưa tin Nhật hoàng Akihito cho biết ông đã chia sẻ với hoàng gia dự định thoái vị trong vài năm tới. Hãng tin Kyodo xác định rõ hơn Nhật hoàng đã ngỏ ý với hoàng gia sẽ thoái vị trong vòng một năm. Nếu sự việc diễn ra như thế thì đây là lần đầu tiên Nhật hoàng thoái vị trong xã hội hiện đại.
Quyết định thoái vị của Nhật hoàng có thể dẫn đến sửa đổi hiến pháp. Hiến pháp Nhật không có điều khoản nào quy định về Nhật hoàng thoái vị, do đó hành động thoái vị có thể vi hiến. Nhật hoàng Akihito đã từng phải chịu phẫu thuật tim và bị ung thư tuyết tiền liệt. Ông đã giảm bớt những lần xuất hiện trước công chúng và nhường chỗ cho thái tử Naruhito, 56 tuổi.
Trong bài phát biểu, Nhật hoàng thừa nhận ngay cả thái tử Naruhito giữ quyền nhiếp chính thì mọi việc vẫn không có gì thay đổi vì Nhật hoàng vẫn tiếp tục là Nhật hoàng đến cuối đời dù không đủ khả năng hoàn thành nhiệm vụ. Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã từng trao đổi với báo chí do tuổi tác của Nhật hoàng và gánh nặng nhiệm vụ, vì vậy cần dự kiến các biện pháp tiếp theo.
Đây là lần thứ ba Nhật hoàng phát biểu trực tiếp với người dân kể từ năm 1945.
Lần thứ nhất Nhật hoàng Hirohito (1901-1989) thông báo nước Nhật đầu hàng và Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc vào ngày 15-8-1945. Lần thứ hai Nhật hoàng Akihito phát biểu năm ngày sau động đất, sóng thần và thảm họa hạt nhân ngày 11-3-2011.