Những quyết định đúng đắn liên quan tới đại dịch COVID-19 của ông Joe Biden và sự thất vọng của người dân Mỹ về cách chính quyền Tổng thống Donald Trump phòng dịch là một phần lý do quan trọng giúp đảng Dân chủ chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020, hãng tin AP phân tích.
Sau khi ông Biden giành chiến thắng với khoảng cách tối thiểu (để không phải kiểm phiếu lại) tại bang chiến địa Pennsylvania, AP tuyên bố ứng cử viên đảng Dân chủ đã trở thành tổng thống thứ 46 của nước Mỹ.
Trong loạt bài phân tích sau khi chiến thắng của ông Biden, hãng tin này đã tập trung nhiều vào những câu chuyện xung quanh đại dịch COVID-19.
Ông Biden đã dừng vận động tranh cử trực tiếp trong gần nửa năm
Khi đại dịch COVID-19 bắt đầu lây lan không kiểm soát ở Mỹ vào tháng 3-2020, ông Biden đã yêu cầu đội ngũ tranh cử của mình giải bài toán về mô hình tranh cử hiệu quả nhưng phải phù hợp với tình hình dịch bệnh.
Ông Joe Biden phát biểu tranh cử sơ bộ của đảng Dân chủ tại bang Texas hôm 2-3. Ảnh: THE TEXAS TRIBUNE
Các chuyên gia y tế khuyến cáo ông Biden dừng các sự kiện vận động tranh cử trực tiếp càng sớm các tốt. Việc này không chỉ vì sự an toàn của công đồng mà còn để bảo vệ tốt hơn cho ông Biden (lúc đó đã 77 tuổi).
Ngay thời điểm vừa giành chiến thắng tại một loạt bang quan trọng trong cuộc đua sơ bộ của đảng Dân chủ, thay vì theo đà đó để vạch ra một chiến lược thu hút cử tri, ông Biden đã lắng nghe các cố vấn và quyết định dừng chiến dịch vận động trực tiếp.
Ứng cử viên đảng Dân chủ đã quyết định rằng cho toàn bộ đội ngũ tranh cử của đảng và ngay cả bản thân ông Biden sẽ bắt đầu làm việc tại nhà, cũng như đóng cửa tất cả văn phòng vận động tranh cử tại các địa phương. Các buổi vận động tranh cử trực tiếp đã bị dừng trong suốt 174 ngày.
Gần sáu tháng không có các hoạt động gặp gỡ cử tri là điều "chưa có tiền lệ trong nền chính trị Mỹ hiện đại". Đây được coi là một quyết định "hoàn toàn không tưởng" vì có khả năng đánh mất sự quan tâm của người dân. Tuy nhiên, chính những điều này đã chứng minh khả năng phán đoán chính trị của ông Biden, AP phân tích.
Ông Jake Sullivan - cố vấn cấp cao của ông Biden - cho rằng nếu không có đại dịch, ông Biden đã có cơ hội tổ chức những buổi vận động tranh cử để "gặp gỡ mọi người ở nơi họ đang sống", "ngồi xuống với dân chúng, nói chuyện với đám đông và tuần hành dưới những con phố".
Nhưng cuối cùng, ông Biden đã đưa ra "một quyết định khó khăn" khi không chọn những điều mà ông ấy "rõ ràng thích làm hơn" - ông Sullivan nói.
Dù vậy, quyết định của ông Biden đã khiến nhiều thành viên đảng Dân chủ lo lắng. Những người đứng đầu lực lượng đảng Dân chủ tại một số tiểu bang từng thúc giục ông Biden nối lại các sự kiện trực tiếp.
Sau khi có kết quả tại bang Florida với chiến thắng nghiêng về ông Trump, nhiều người cho rằng ông Biden đã không thu hút được nhiều người gốc Latinh ở bang này vì thiếu các bài hoạt động tranh cử trực tiếp.
Ở chiều ngược lại, cách tiếp cận của ông Biden lại giúp ứng cử viên này giành được nhiều phiếu hơn tại các bang chiến địa như Arizona, Wisconsin - nơi mà số ca nhiễm mới COVID-19 tăng đột biến trong tuần bầu cử, theo AP.
Bước ngoặt tranh cử: Ông Trump nhiễm COVID-19
Ngày 2-10, đương kim tổng thống Trump thông báo ông và Đệ nhất phu nhân Melania đã nhiễm COVID-19. Thông tin này gây ra sự lo ngại nghiêm trọng có thể gây ra tương lai bất ổn trong Nhà Trắng.
Ở tuổi 74, ông Trump thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao khi có thể bị các biến chứng nghiêm trọng do COVID-19. Dù vậy, bệnh tình của ông Trump không quá nghiêm trọng mà ngược lại, ông còn thông báo khỏi COVID-19 chỉ sau chín ngày sau khi nhập viện điều trị.
Tuy nhiên, việc ông Trump nhiễm bệnh là sự kiện đủ lớn để tạo ra bước ngoặt trong cuộc bầu cử năm 2020.
Những người chỉ trích ông Trump cho rằng đó là hậu quả của tâm lý coi thường sự nguy hiểm từ đại dịch. Ông Trump liên tục chống lại và chế nhạo các khuyến nghị đeo khẩu trang phòng dịch, duy trì các sự kiện tranh cử trực tiếp với quy mô hàng ngàn người mà không nhiều người đeo khẩu trang.
Cách tiếp cận của ông Trump và đội ngũ tranh cử của ông đã khiến các thành viên Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa thất vọng vì đương kim tổng thống đã bỏ qua cơ hội tái đắc cử.
Ông Donald Trump đến chữa trị COVID-19 tại Trung tâm y tế Quân đội Quốc gia Walter Reed hôm 2-10. Ảnh: AP
Nhiều quan chức đảng Cộng hòa tin rằng ông Trump có thể giành được tới 60% phiếu bầu nếu đưa ra những chính sách về COVID-19 theo một cách ít gây tranh cãi hơn.
Đến đầu tháng 10, Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa đã quyết định đưa ra thông điệp và khuyến cáo riêng về đại dịch COVID-19, khác với quan điểm của ông Trump.
Những thông điệp này có vẻ tạo ra phản hồi tích cực hơn bất kỳ điều gì mà chiến dichjc ủa ông Trump từng thực hiện trước đó, AP nhận định.
Đến tuần bầu cử, đại dịch COVID-19 ở Mỹ càng thêm nghiêm trọng
Năm ngày trước hôm bầu cử chính thức, ông Donald Trump Jr. - con trai Tổng thống Trump - trả lời phỏng vấn của kênh Fox News rằng số ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ đã giảm xuống mức "gần như bằng không".
Thực sự, số ca tử vong vì COVID-19 ở Mỹ trong mỗi 24 giờ đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, trong ngày 29-10, vẫn còn hơn 1.000 người Mỹ qua đời vì đại dịch này.
Cũng trong ngày 29-10, Mỹ báo cáo hơn 90.000 trường hợp nhiễm mới COVID-19. Đây là mức cao nhất tính tới thời điểm đó.
Hầu như suốt trong tuần bầu cử, số ca nhiễm mới COVID-19 trong 24 giờ ở Mỹ luôn lớn hơn mức cao kỷ lục ghi nhận được trong tuần trước đó. Ngay sau ngày bầu cử chính thức, tức là ngày 4-11, số ca nhiễm mới COVID-19 ở Mỹ đã lần đầu tiên vượt qua con số 100.000.
Trong năm ngày qua - khi quá trình kiểm phiếu vẫn đang diễn ra, số ca nhiễm mới này tiếp tục tăng lên, đánh dấu giai đoạn với số liệu tồi tệ nhất kể từ khi dịch bệnh xuất hiện ở Mỹ.
Trong giai đoạn tranh cử, ông Biden đã đề cập nhiều chính sách để kiểm soát đại dịch COVID-19, theo đài NPR. Trong đó, những thành tố quan trọng là đưa ra các khuyến cáo phòng dịch dựa trên cơ sở khoa học, tăng cường xét nghiệm, hỗ trợ người dân mua bảo hiểm, huy động 100.000 nhân viên hỗ trợ truy vết tiếp xúc và hỗ trợ phòng chống dịch...
Trong bài phát biểu tuyên bố chiến thắng vào tối 7-11 (giờ Mỹ), ông Biden tuyên bố rằng: "Công việc của chúng ta bắt đầu bằng việc kiểm soát COVID-19".
Dù vậy, trước khi chính thức ban hành những chính sách như đã cam kết, ông Biden có thể phải đối mặt với nhiều khó khăn nếu ông Trump không chấp nhận kết quả thua cuộc.
Thêm vào đó, trong thời gian từ nay đến ngày tuyên thệ nhậm chức 20-1-2021, không ai có thể đoán trước được tình hình dịch COVID-19 ở Mỹ sẽ diễn biến như thế nào. Nếu dịch bệnh nghiêm trọng hơn, ông Biden sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi bắt đầu chính sách mới.
