Ngày 8-12, ông Abu Mohammad al-Jolan - lãnh đạo của tổ chức Hồi giáo vũ trang Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm chính đứng sau phe nổi dậy ở Syria - đã có bài phát biểu đầu tiên sau khi liên minh phe nổi dậy lật đổ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad, theo đài CNN.
“Chiến thắng này là chiến thắng của toàn thể quốc gia Hồi giáo. Chiến thắng này đánh dấu một chương mới trong lịch sử của khu vực” - ông al-Jolan nói.
Ông al-Jolani nói thêm rằng Syria từng là “sân chơi cho tham vọng của Iran, lan truyền chủ nghĩa giáo phái”, nhưng hiện tại, Syria “đang được thanh lọc nhờ ân sủng của Đấng Tối Cao Allah và thông qua nỗ lực của các chiến binh thánh chiến anh hùng”.
“Đây là một quốc gia mà nếu các quyền của người dân bị tước đoạt, người dân sẽ tiếp tục đòi lại cho đến khi được khôi phục. Không có một hộ gia đình nào ở Syria không chịu ảnh hưởng của chiến tranh. Hôm nay Syria đang phục hồi” - ông al-Jolani nói thêm.
Ngày qua, sau khi Tổng thống al-Assad từ bỏ quyền lực, cờ của lực lượng đối lập tung bay trên bầu trời thủ đô Damascus khi hàng ngàn người dân đổ ra đường ăn mừng sự kiện này.
Trong khi đó, Tổng thống al-Assad và gia đình đã đến thủ đô Moscow (Nga) sau khi được cấp quyền tị nạn tại Nga, hãng thông tấn TASS dẫn một nguồn tin từ Điện Kremlin.
Cũng theo nguồn tin, các nhà lãnh đạo phiến quân Syria đã đảm bảo an ninh cho các căn cứ quân sự và cơ quan ngoại giao của Nga tại Syria.
“Các quan chức Nga đang liên lạc với đại diện của phe đối lập vũ trang Syria, những người lãnh đạo của họ đã đảm bảo an ninh cho các căn cứ quân sự và các tổ chức ngoại giao của Nga tại Syria” - nguồn tin tiết lộ.
Nguồn tin nói thêm rằng Nga hy vọng “tiếp tục đối thoại chính trị vì lợi ích của người dân Syria và phát triển quan hệ song phương giữa Nga và Syria”.
Quốc tế phản ứng tình hình Syria
. Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 8-12 nói rằng sự sụp đổ của chính quyền ông al-Assad là một hành động công lý, mang đến cho người dân Syria một cơ hội lịch sử.
“Cuối cùng, chế độ của ông al-Assad đã sụp đổ. Chế độ này đã tàn bạo, tra tấn và giết chết hàng trăm ngàn người Syria vô tội. Sự sụp đổ của chế độ này là một hành động công lý cơ bản. Đây là thời điểm cơ hội lịch sử cho người dân Syria đau khổ lâu dài để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn” - ông Biden nói.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng lưu ý rằng giai đoạn này là “thời điểm rủi ro và bất ổn” và cho biết Washington sẽ hợp tác với các đối tác và các bên liên quan ở Syria để giúp người dân Syria nắm bắt cơ hội quản lý rủi ro.
Ông Biden liệt kê những hành động mà Mỹ sẽ thực hiện sau nội chiến Syria, bao gồm (1) hỗ trợ các nước láng giềng của Syria là Jordan, Lebanon, Iraq và Israel nếu có bất kỳ mối đe dọa nào phát sinh từ Syria trong giai đoạn chuyển tiếp; (2) giúp đảm bảo sự ổn định ở miền đông Syria và duy trì sứ mệnh chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS); (3) hợp tác với tất cả các nhóm Syria nhằm thiết lập quá trình chuyển đổi hướng tới một nước Syria độc lập và có chủ quyền với hiến pháp mới và chính phủ mới.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin ngày qua đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Yasar Guler để thảo luận về những diễn biến ở Syria.
“Bộ trưởng Austin nhấn mạnh rằng Mỹ đang theo dõi chặt chẽ các tuyên bố và hành động của nhiều nhóm đối lập khác nhau ở Syria. Cả ông và Bộ trưởng Guler đều đồng ý rằng các nhóm này phải thực hiện các bước để bảo vệ dân thường, bao gồm các nhóm thiểu số về sắc tộc và tôn giáo, và tuân thủ các chuẩn mực nhân đạo quốc tế” - theo tuyên bố của Lầu Năm Góc.
Cùng ngày, Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) cho biết đã tấn công hơn 75 mục tiêu của IS ở miền trung Syria.
“Không còn nghi ngờ gì nữa. Chúng tôi sẽ không cho phép IS tái lập và lợi dụng tình hình hiện tại ở Syria. Tất cả các tổ chức ở Syria nên biết rằng Mỹ sẽ buộc họ phải chịu trách nhiệm nếu hợp tác hoặc hỗ trợ IS theo bất kỳ cách nào” - CNN dẫn lời Tướng Erik Kurilla, chỉ huy CENTCOM.
. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen ngày 8-12 nói rằng rằng châu Âu sẽ giúp xây dựng lại một đất nước Syria an toàn cho tất cả các nhóm thiểu số sau nội chiến Syria.
“Châu Âu sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ sự thống nhất quốc gia và xây dựng lại một nhà nước Syria bảo vệ tất cả các nhóm thiểu số. Chế độ độc tài của ông al-Assad đã sụp đổ. Sự thay đổi lịch sử này mang lại nhiều cơ hội nhưng không phải là không có rủi ro” - bà von der Leyen viết trên mạng xã hội X.
. Saudi Arabia bày tỏ sự ủng hộ đối với sự lựa chọn của người dân Syria.
“Vương quốc khẳng định sự ủng hộ đối với nhân dân Syria anh em và sự lựa chọn của họ tại giai đoạn quan trọng này trong lịch sử Syria, đồng thời kêu gọi những nỗ lực chung để bảo vệ sự thống nhất của nhân dân Syria” theo tuyên bố từ Bộ ngoại giao Saudi Arabia.
Saudi Arabia kêu gọi cộng đồng quốc tế “không can thiệp” vào công việc nội bộ của Syria và giúp người dân Syria vượt qua những khó khăn đã chịu đựng trong nhiều năm.
