Ngày 15-7, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi).
Áp dụng giá thị trường cho mọi loại hình năng lượng
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài cho biết, dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) sẽ bổ sung nhiều quy định mới nhằm xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch.
Việc sửa đổi Luật Điện lực lần này cũng sẽ đa dạng hoá hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh, áp dụng giá thị trường với mọi loại hình năng lượng; thúc đẩy đầu tư, khai thác điện gió, điện mặt trời và các dạng năng lượng tái tạo khác; luật hoá việc điều hành giá điện; thu hút đầu tư nước ngoài cho phát triển xanh, chuyển dịch năng lượng…
Dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) cũng bổ sung thẩm quyền, trách nhiệm của các cơ quan quản lý trong lập, trình phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch và kế hoạch thực hiện. Theo dõi tiến độ dự án nguồn điện; cơ chế xử lý các dự án chậm tiến độ, trường hợp đầu tư dự án khẩn cấp nhằm giải quyết các vấn đề bức thiết về bảo đảm an ninh năng lượng; cụ thể hoá các đối tượng khi lựa chọn nhà đầu tư dự án nguồn điện.
Cũng theo ông Hoài, việc phát triển điện năng lượng tái tạo và điện năng lượng mới sẽ được xây dựng mới hoàn toàn, đặc biệt là điện tự sản, tự tiêu, điện gió ngoài khơi. Hoạt động mua bán điện được bổ sung hợp đồng kỳ hạn điện, mua bán điện trực tiếp, sửa đổi cách tính và điều chỉnh giá bán điện.
Các quy định định về vận hành, điều độ hệ thống điện quốc gia được bổ sung một số điểm mới về nguyên tắc hoạt động, liên kết với lưới điện nước ngoài, quản lý nhu cầu điện…
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đỗ Thành Trung cho rằng Luật Điện lực phải giải quyết hai bài toán quan trọng là đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư và giá điện.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam kiến nghị cần thống nhất quy định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án phát triển nguồn điện theo nguyên tắc, tiêu chí về giá bán điện; áp dụng cơ chế tính giá điện theo thời điểm huy động hoặc bậc thang để điều chỉnh hành vi sử dụng điện của hộ tiêu dùng.
Phát triển thị trường điện theo thể chế kinh tế thị trường
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Công Thương rà soát cơ chế, chính sách liên quan, tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện dự thảo luật. Trong đó cần chỉ rõ những tồn tại, khó khăn trong lĩnh vực điện lực trước nhu cầu bảo đảm an ninh năng lượng, gắn với thực hiện cam kết giảm phát thải.
Phó Thủ tướng nêu rõ, Luật Điện lực (sửa đổi) cần giải quyết mối quan hệ kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa theo hướng tách bạch quản lý Nhà nước với kinh doanh, sản xuất điện. Đồng thời tạo lập hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo và hoạt động nghiên cứu, tiếp nhận, chuyển giao công nghệ mới về năng lượng. Phát triển và xuất khẩu điện gió ngoài khơi, sản xuất nhiên liệu xanh như hydro xanh, amoniac xanh…
Theo Phó Thủ tướng, nhóm chính sách quan trọng nhất, khó khăn nhất là phát triển thị trường điện theo thể chế kinh tế thị trường, cạnh tranh, minh bạch từ lựa chọn các nhà đầu tư dự án điện, đến phương án tính giá điện bán cho người dùng.
Thứ hai là nhóm chính sách để chuyển đổi nguồn điện năng lượng hoá thạch sang điện năng lượng tái tạo, năng lượng mới; giảm bớt tác động tiêu cực trong quá trình chuyển đổi năng lượng đối với doanh nghiệp, người dân, nền kinh tế.
Cùng đó là nhóm chính sách liên quan đến hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, làm chủ, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số đối với ngành công nghiệp điện lực; hình thành các trung tâm công nghiệp điện năng lượng tái tạo, điện gió ngoài khơi.
Phó Thủ tướng cũng lưu ý Bộ Công Thương cần quan tâm đến các chính sách sử dụng hiệu quả, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường; chiến lược phát triển Việt Nam trở thành trung tâm năng lượng của khu vực và thế giới; vai trò của Nhà nước trong bảo đảm an toàn hệ thống, khuyến khích phát triển điện nền (pin lưu trữ điện, thủy điện tích năng, điện hạt nhân an toàn)...
