Hãng tin RT dẫn tin truyền thông địa phương cho biết đã có khoảng 10 tỉ euro thuộc các quỹ chính phủ Libya, bị đóng băng như một phần của biện pháp trừng phạt nhằm vào thân tín của cựu lãnh đạo Muammar Gaddafi, đã biến mất bí ẩn khỏi một ngân hàng ở Bỉ trong khoảng năm 2013-2017.
Cựu lãnh đạo Gaddafi. Ảnh: Telesur
Trở lại tháng 11-2013, bốn tài khoản Ngân hàng Euroclear Bank thuộc Quỹ Đầu tư quốc gia Libya (LIA) và công ty con của công ty đầu tư nước ngoài Libya (LFICO) ở Bahrain và Luxembourg, cùng chứa khoảng 16,1 tỉ euro đóng băng. Đây là số tiền bị nghi có liên quan đến các hoạt động rửa tiền của chính quyền của nhà độc tài Libya Muammar Gaddafi.
Tuy nhiên, đến năm 2017, khi các cơ quan chức năng tổng kết nguồn thu lợi từ các quỹ đóng băng kia thì mới phát hiện ra chỉ còn 5 tỉ euro, số tiền 10 tỉ đã không cánh mà bay. "Hiện chỉ còn chưa đến 5 tỉ euro trong bốn tài khoản mở tại Ngân hàng Euroclear Bank" - Denis Goeman, người phát ngôn từ văn phòng công tố Brussels, cho biết.
Các cơ quan tư pháp Bỉ đã phát hiện ra sự khác thường từ năm 2017, khi ông Michel Claise, thẩm phán điều tra, người phụ trách điều tra những vụ rửa tiền thuộc thân tín Gaddafi, yêu cầu tịch biên các quỹ đóng băng Libya.
Số tài sản này đã bị đóng băng từ tháng 3-2011 theo Nghị quyết 1973 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (UNSC). Và từ đó đến nay, Bộ Tài chính Bỉ chưa đưa ra bất cứ quyết định nào phá băng những tài sản này.
Theo một số tờ báo, có một số dấu hiệu cho thấy Bỉ đã không tuân thủ với Liên Hiệp Quốc trong việc quản lý các tài sản đóng băng thuộc quỹ chính phủ Libya tại những ngân hàng thuộc nước này.
Được biết trước khi cuộc nổi dậy lật đổ Muammar Gaddafi vào năm 2011 thì Libya là một nước xuất khẩu dầu lớn. Để quản lý tốt dòng tiền từ trữ lượng dầu mỏ lớn nhất của châu Phi này, năm 2006 chính phủ đã tạo ra Cơ quan Đầu tư Libya để đầu tư vàng đen của nước này ở nước ngoài.
Khoảng 10 tỉ euro thuộc các tài của chính phủ Libya, bị đóng băng theo lệnh trừng phạt nhằm vào cựu lãnh đạo Libya Muamar Gaddafi, đã biến mất bí ẩn. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, với sự can thiệp của NATO vào năm 2011, Liên Hiệp Quốc đã áp dụng các biện pháp trừng phạt chống lại tài sản của chính phủ Libya, chiếm khoảng 67 tỉ USD từ LIA, được tổ chức trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ. Riêng ở EU, các chính phủ quốc gia chỉ đóng băng số tiền ban đầu, trong khi lãi suất và cổ tức kiếm được sau năm 2011 vẫn là một tài sản thanh khoản.
Trong một cuộc điều tra vào tháng trước, đã phát hiện ra một "dòng chảy lớn" thường xuyên từ cổ tức, thu nhập từ trái phiếu và trả lãi từ các tài khoản có liên quan đến Gaddafi tại Bỉ.
Về phía Euroclear Bank, ngân hàng này xác nhận việc trả lãi suất hằng tháng từ các tài khoản bị đóng băng vẫn diễn ra đều đặn qua email giữa nhân viên Euroclear và Bộ Tài chính Bỉ. Lãi suất này được chuyển một tháng một lần qua tài khoản ngân hàng HSBC ở Luxembourg thuộc LIA và một số tài khoản LIA khác tại Arab Banking Corporation.
Trong khi bộ trưởng Tài chính Bỉ vẫn khăng khăng rằng các khoản thanh toán lãi suất đều hợp pháp, thì câu hỏi đặt ra là 10 tỉ euro đó hiện ở đâu?
Bảy năm kể từ sau cái chết của ông Muammar Gaddafi, chính quyền Libya tiếp tục lần theo dấu vết khối tài sản khổng lồ dưới chế độ Gaddafi. Các chuyên gia ước tính khối tài sản này có thể lên tới hàng trăm tỉ USD.
Trong 42 năm nắm quyền, ông Gaddafi cùng người thân được cho là đã tích lũy số của cải khổng lồ nhờ nguồn tiền từ bán dầu mỏ. Ông Gaddafi chính thức bị lật đổ vào cuối tháng 8-2011 và bị lực lượng nổi dậy giết chết sau đó.
