Ngày 24-1, ông Đặng Văn Hoan, Chủ tịch UBND xã Cư Suê, huyện Cư M’gar, Đắk Lắk, xác nhận trên địa bàn có gần 100 hộ dân bị mất đất thổ cư hoặc chưa đòi được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) sau khi bán đất. Sự việc xảy ra ở thời điểm sốt đất (khoảng 2-3 năm trước) nhưng đến nay chưa giải quyết xong.
Nhiều sổ đỏ “mất tích”
Cầm trên tay nhiều giấy tờ, hợp đồng mua bán đất, bà H’Ngung Êban (ngụ buôn Sút M’Đưng, xã Cư Suê) tỏ vẻ lo âu vì chưa đòi lại được sổ đỏ của mình từ người mua đất.
Theo bà H’Ngung, cuối năm 2021, bà ký hợp đồng bán một sào đất (1.000 m2) cho một người tại địa phương. Do kém hiểu biết, bà H’Ngung giao sổ đỏ cho người mua đi làm thủ tục tách thửa. Từ đó đến nay, bà H’Ngung nhiều lần đòi lại sổ đỏ nhưng chưa được. “Người mua cứ lấy lý do chưa tách thửa xong nên chưa trả, họ cũng chưa trả đủ tiền mua đất cho tôi” - bà H’Ngung nói.
Không riêng bà H’Ngung, nhiều người dân tại các buôn Sút M’Đưng, Sút H’Luốt cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Bà H’Thét Êban (cùng ngụ buôn Sút M’Đưng) cho biết gia đình bà có 2,4 sào đất. Năm 2021, bà làm hợp đồng bán một sào đất với giá 800 triệu đồng và giao sổ đỏ cho người mua tách thửa.
Từ đó đến nay, cũng với lý do chưa làm xong thủ tục, người mua chưa trả lại sổ đỏ cho gia đình bà. “Họ mới trả tôi hơn 600 triệu đồng. Tôi giao sổ đỏ cho người mua đi tách thửa nhưng đến nay chưa đòi được vì đang làm thủ tục” - bà H’Thét nói.
Bà H’Ngok Êban, Bí thư chi bộ buôn Sút M’Đưng, cho hay trong giai đoạn sốt đất (2019-2021), người dân trong buôn của bà đã bán khoảng 10 ha đất. Trong đó có rất nhiều gia đình đã giao sổ đỏ cho người mua đất làm thủ tục tách thửa nhưng đến nay chưa đòi lại được sổ.
Theo bà H’Ngok, hiện buôn đang thống kê để có số liệu cụ thể nhằm báo cáo lên cấp xã, tìm hướng đòi lại quyền lợi cho người dân.
Đất thổ cư “chạy” sang sổ người mua
Cũng lời bà H’Ngok, ngoài việc chưa đòi lại được sổ đỏ, nhiều người bán đất đã bị người mua “rút” sạch đất thổ cư.
Bà H’Ngok nói: “Người mua đã làm thủ tục, chuyển đất thổ cư qua phần đất họ mua. Trong buôn, hầu như hộ nào bán đất cũng bị mất sạch đất thổ cư. Chúng tôi đã nhiều lần nhắc nhở, tuyên truyền nhưng người dân chủ quan. Đến khi mọi chuyện vỡ lở thì đã muộn”.
Lật sổ đỏ của gia đình mới được giao lại gần đây, bà H’Ngung Êban (ngụ buôn Sút M’Đưng, xã Cư Suê) bày tỏ lo ngại vì bị tách hết đất thổ cư.
Theo lời bà H’Ngung, gia đình bà có 3,5 sào (3.500 m2) đất, trong đó có 400 m2 đất thổ cư. Năm 2020, bà bán một sào đất và giao sổ đỏ cho người mua làm thủ tục tách thửa. Khi nhận lại sổ đỏ, bà H’Ngung thấy trong sổ chẳng còn mét đất thổ cư nào.
Còn ông Y Lhăm Niê (buôn Sút H’Luốt) cho hay gia đình ông có bốn sào đất, trong đó có 400 m2 đất thổ cư. Năm 2020, ông bán một sào đất và thỏa thuận (bằng miệng) với người mua để lại cho mình 100 m2 đất thổ cư.
Mấy ngày trước, ông Y Lhăm nhận lại sổ đỏ thì phát hiện toàn bộ đất thổ cư của gia đình ông đã “chạy” sang phần đất của người mua. “Tôi thắc mắc, người mua nói không xử lý được. Họ đưa cho tôi thêm 10.000.000 triệu đồng và bảo tôi tự đi xin chuyển đổi đất thổ cư” - ông Y Lhăm nói.
Ông Đặng Văn Hoan, Chủ tịch UBND xã Cư Suê, xác nhận toàn xã có khoảng 90 hộ dân chưa nhận lại được sổ đỏ sau khi bán đất và giao sổ cho người mua thực hiện thủ tục tách thửa. Con số trên chỉ mang tính ước lượng. Bởi lẽ người dân chưa làm đơn, chưa thống kê số liệu cụ thể để gửi lên xã.
“Tôi nghe trong dư luận có khoảng 90 hộ chưa đòi được sổ đỏ. Ngoài ra, rất nhiều hộ bán đất bị người mua rút sạch đất thổ cư. Sự việc xảy ra từ thời điểm sốt đất, cách đây 2-3 năm nhưng đến nay chưa giải quyết xong” - ông Hoan nói.
Cũng theo ông Hoan, thời điểm sốt đất, địa phương đã nhiều lần cảnh báo người dân đề cao cảnh giác khi thực hiện giao dịch mua bán đất, tránh những hệ lụy về sau. Tuy nhiên, người dân thường đến các văn phòng công chứng, tự thực hiện giao dịch mua bán đất, chính quyền địa phương không giám sát được và xảy ra những hệ lụy đáng tiếc như hôm nay.
Ông Hoan trao đổi: “Chúng tôi đã yêu cầu ban tự quản các thôn, buôn thống kê số liệu, báo cáo cụ thể lên xã để có biện pháp đòi hỏi quyền lợi cho người dân. Tuy nhiên, đến nay chưa có số liệu cụ thể và mọi chuyện rất khó giải quyết”.
Hàng trăm lô đất nền bỏ không
Giai đoạn 2019-2021, hoạt động mua bán đất tại xã Cư Suê diễn ra nhộn nhịp. Nơi đây được coi là “vựa” đất nền vì có tin đồn sẽ sáp nhập vào địa giới hành chính của TP Buôn Ma Thuột. Hiện trên địa bàn xã Cư Suê còn hàng trăm lô đất nền bỏ không, được người dân trồng mì, bắp hoặc chăn thả bò.
