Theo thống kê của Tổng cục Hải quan trong sáu tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu hơn 62.000 tấn thịt gà đông lạnh, loại nguyên con, đùi gà, cánh và chân gà công nghiệp. Giá trị nhập khẩu đạt hơn 48,6 triệu USD, tính ra gà nhập từ Mỹ chưa đến 18.000 đồng/kg.
"Nói cận đát là không chính xác"
Theo ông L., một nhà nhập khẩu các loại thịt cho biết gà Mỹ nhập về Việt Nam giá 18.000 đồng/kg là chưa tính thuế và các chi phí khác. Nếu cộng các chi phí, thuế nhà nhập khẩu bán cho các đầu mối từ 24.500-25.000 đồng/kg. Tuy nhiên, tùy tình hình thị trường, có khi nhà nhập khẩu bán ra với giá 28.000-32.000 đồng/kg, cũng có khi phải bán dưới giá vốn.
"Do có nhiều nhà nhập khẩu nên có sự cạnh tranh. Nếu hàng về tới cảng phải đẩy ra thị trường ngay vì chi phí lưu kho bãi rất cao. Có khi giá gà nhập về 22.000 đồng/kg nhưng chỉ bán 18.000 đồng/kg, nếu để ở kho bãi 20-30 ngày thì lỗ càng nhiều. Nhà nhập khẩu cần vốn để quay vòng nhanh, sẽ tính toán cách nào ít lỗ nhất" - ông L. chia sẻ.
Theo ông L. đa phần là hàng tốt; chất lượng phụ thuộc vào cách thức vận chuyển. Hiện nay tùy vào giao dịch hợp đồng, thời gian hàng từ Mỹ về đến Việt Nam khoảng 45 ngày, cộng thời gian làm thủ tục từ cảng mất 60 ngày. Trong khi đó, hàng đông lạnh có xương hạn sử dụng từ 12 tháng, hàng không xương là 24 tháng.
"Nếu nói thịt gà đông lạnh có giá rẻ do cận đát là không chính xác. Hàng cận đát nên được hiểu ngày mai hết hạn sử dụng, nay đem ra bán đổ bán tháo” - ông L. nói.
Mặt khác, đối với hàng đông lạnh, nếu lô hàng nào hạn sử dụng còn dưới 60 ngày khi về đến Việt Nam sẽ không được xuất ra khỏi cảng, buộc phải tái xuất. Ví dụ, lô hàng gà đông lạnh tháng 10 này hết hạn sử dụng nhưng tháng 8 nhập về đến Việt Nam thì cơ quan kiểm dịch không cho nhập vào.
Gà dai đông lạnh nguyên con bày bán tại siêu thị.
Vì sao gà Mỹ đông lạnh nhập về có giá rẻ?
Theo ông L., gà Mỹ đông lạnh nhập về có giá rẻ là do do chi phí chăn nuôi gà Mỹ thấp. Ví dụ, một trang trại khoảng 2 triệu con gà, chỉ cần năm người, thức ăn chăn nuôi rẻ…
Tuy nhiên, thị trường tùy mùa giá cũng có lúc lên lúc xuống, có những thời điểm gà Mỹ đông lạnh nhập về giá cao nhất 1.200 USD/tấn (năm 2017); giá nhập về thấp nhất là năm 2015-2016 chỉ có 480 USD/tấn. Hiện tại giá gà Mỹ đang về Việt Nam được chốt 850 USD/tấn.
Từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau là mùa giá các phần cánh, đùi gà Mỹ có giá rất rẻ. Vì nguồn cung nhiều do phần ức gà phục vụ cho lễ tạ ơn Giáng sinh tiêu thụ tăng. Riêng gà Mỹ nguyên con không ai nhập về vì thuế cao lên đến 40%.
Xu hướng tiêu thụ hàng đông lạnh tại Việt Nam mỗi năm tăng 15%-20%. Hiện nay kênh tiêu thụ gà, bò… đông lạnh ở kênh truyền thống và hiện đại là 50/50. Thậm chí, có những bếp ăn công nghiệp muốn tiêu thụ hàng đông lạnh vì đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ông L., cho rằng ngành chăn nuôi Việt Nam nên học tập nước ngoài chăn nuôi theo quy mô lớn để giảm chi phí cũng như để đáp ứng nhu cầu thị trường. Gà Việt Nam sau 35-38 ngày cũng xuất chuồng nhưng nhu cầu nhà chế biến có khi cần 20 tấn chân gà, hay đùi gà thì hàng trong nước không đáp ứng được.
Gà Mỹ cũng như gà Việt Nam được chăn nuôi 35-38 ngày là xuất chuồng. Đối với gà Mỹ thường sẽ được chào hàng trước ba tháng nên họ bán trước khi gà xuất chuồng. Vì nhu cầu tiêu dùng của Mỹ là phần ức sẽ được tiêu thụ nhiều nhất, phần còn lại là cánh, đầu, đùi đã được các nhà nhập khẩu đặt hàng. Hiện tại chúng tôi được chào giá của tháng 9, 10, 11 và đã chốt giá.
Theo một số doanh nghiệp, hiện nay các loại thịt đông lạnh như thịt gà Mỹ được tiêu thụ chủ yếu ở thị trường ngách như chợ cóc ở các khu công nghiệp hay những người đánh bắt xa bờ dài ngày.