“Thủy điện Hố Hô đã có nhiều thiếu sót như công tác kiểm tra đảm bảo an toàn công trình chưa được thực hiện tốt, chưa tổ chức diễn tập di dời dân, chưa có bản đồ vùng xả lũ hạ du, chưa thực hiện triệt để quy trình vận hành hồ chứa…”.
Ngày 18-10, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng đã nhấn mạnh như trên khi cùng đoàn công tác làm việc với lãnh đạo huyện Hương Khê (Hà Tĩnh).
Thông báo quá trễ
Tại buổi làm việc, ông Đỗ Đức Quân, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Năng lượng, Bộ Công Thương, cho biết từ chiều 14-10 đến tối thì lũ về nhanh và đột ngột. Chỉ năm tiếng đồng hồ lũ tăng gấp bốn lần. Lúc 18 giờ 30 chiều 14-10, nhà máy xả tràn tự do là do xuất hiện sự cố bất ngờ khi trên vai phải đập bị sạt trượt đất. Việc xả này không được hay lắm nhưng mặt an toàn thì chấp nhận được.
Trong khi đó, ông Đinh Hữu Tân, Bí thư Huyện ủy Hương Khê, nhấn mạnh: “Với góc độ người đứng đầu ở huyện, tôi thấy việc phối hợp chưa tốt dẫn đến trách nhiệm hai bên. Một là trách nhiệm địa phương trong việc giám sát, chỉ đạo điều hành…
Thứ hai là thông báo của nhà máy. Cái giấy xanh xanh này đến giờ tôi mới nhận được (ông Tân đưa giấy thông báo lên). Tôi giờ mới nhìn thấy đây này. Cái thông báo số 10 này chỉ điều hành trong phạm vi ngày 12-10 thôi, còn yếu tố phòng tránh lụt bão phải là ngày 12 đến 16-10 thì nó lại không phải”.
Ông Đinh Hữu Tân, Bí thư Huyện ủy Hương Khê, bức xúc nói việc xả lũ hệ trọng liên quan đến tính mạng con người sao chỉ có thể nhắn tin báo. Ảnh: ĐL
Việc hệ trọng sao lại chỉ “nhắn tin báo xả lũ”
Ông Đinh Hữu Tân nói tiếp: “Phía nhà máy nói sạt lở đất nên mở hết cửa xả lũ hết cỡ 1.800 m3/giây là việc đương nhiên. Tôi nói nếu không làm được tràn phụ thì phải thống nhất một nguyên tắc là phải xả trước khi lũ đến để đảm bảo an toàn. Xả 1.800 m3/giây là phải xả trước đó chứ không phải chờ đến tối 14-10 mới xả. Như vậy chỉ là an toàn cho đập thôi. Rõ ràng xả lũ khiến thiệt hại cho dân”.
“Ở đây không biết các đồng chí chủ tịch xã có nhận được thông tin gì thông báo xả lũ từ ngày 12 đến 16-10, đặc biệt là đêm 14-10 xả như thế nào không? Hôm họp, có đồng chí nói với tôi là có nhắn tin. Trời ơi, việc hệ trọng liên quan đến tính mạng con người sao chỉ có thể nhắn tin như vậy được?” - ông Tân bức xúc.
Rút kinh nghiệm thủy điện Hố Hô Sau khi nghe các ý kiến, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng khẳng định các quy trình xả lũ của hồ chứa đã không được thực hiện một cách đầy đủ và nghiêm ngặt theo các quy trình hồ chứa. Ông Vượng rút kinh nghiệm: “Đối với Nhà máy Hố Hô, công tác kiểm tra đảm bảo an toàn công trình chưa được thực hiện tốt. Chúng ta chưa phát hiện kịp thời nguy cơ sạt lở ở vai phải đập thủy điện. Khi bị sạt thì lại xả ở mức tối đa. Việc xả lũ qua tràn, theo quy trình trong trường hợp đó đáng ra xả ít hơn lưu lượng lũ về. Ở đây các đồng chí giải thích trước nguy cơ sạt lở gây mất an toàn cho công trình nên phải mở cửa tràn tối đa. Đây là lý do thôi”. Ông Hoàng Quốc Vượng nêu rõ: “Nhà máy chưa chấp hành triệt để quy trình vận hành hồ chứa. Nó thể hiện rất cụ thể như anh Tân đã nói. Đáng lẽ trong trường hợp khẩn cấp chúng ta phải báo cáo lên chủ tịch, trưởng Ban Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn của tỉnh, báo cáo ra Bộ Công Thương rồi gọi điện thoại trực tiếp cho tất cả phó chủ tịch huyện, chủ tịch xã để trao đổi nhằm kịp xử lý tình huống này”. Giúp dân nhanh chóng khắc phục hậu quả Tôi yêu cầu Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, thủy điện Hố Bốn (chủ đầu tư) phối hợp với địa phương hỗ trợ, giúp đỡ cho người dân khắc phục một cách nhanh nhất những thiệt hại do mưa, lũ gây ra. Địa phương và lãnh đạo Nhà máy thủy điện Hố Hô phải có quy chế phối hợp để làm sao khi có xả lũ khẩn cấp thì người dân ở các xã hạ du biết được. Đối với Tổng cục Năng lượng, tôi đề nghị phải rà soát, nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung quy trình vận hành hồ chứa. Thứ trưởng Bộ Công Thương HOÀNG QUỐC VƯỢNG |