“Các ngân hàng phát sinh nợ xấu, rồi thành lập ra VAMC để mua lại số nợ này. Nói là mua nợ xấu nhưng bản chất là hạch toán, chứ không có tiền để mua. Vì thế, báo cáo của Ngân hàng Nhà nước nêu tỉ lệ nợ xấu trong hệ thống ngân hàng giảm xuống dưới 3% là chưa chính xác, không đúng” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Tại phiên làm việc, nhiều ý kiến tỏ ra băn khoăn với tính minh bạch của quy định VAMC được trao quyền “tự đấu giá hoặc ký kết hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản với tổ chức đấu giá tài sản để thực hiện việc đấu giá nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu mà công ty đã mua”. Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục đấu giá nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu mà VAMC đã mua” (Điều 54, dự thảo luật).
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.
Theo Chủ tịch Quốc hội, nợ mua về thực chất vẫn treo nguyên ở VAMC. Tức là giảm nợ xấu của ngân hàng A, ngân hàng B... nhưng cuối cùng phần giảm đó đem về để ở VAMC và chưa bán được. Nếu giao cho VAMC tự đi đấu giá thì “không bảo đảm tính minh bạch, không rõ ràng".
Đồng tình với ý kiến này, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến nói: “VAMC là mô hình mới, rất mới ngay cả trên thế giới, tính hiệu quả chưa được tổng kết, đánh giá. Bây giờ đưa vào luật thì phải tính, cân nhắc” - ông Chiến nói.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến.
Chủ tịch Quốc hội nói thêm: “Tại sao lại có một đặc ân giao cho một doanh nghiệp mới thành lập gần đây, mà như anh Chiến nói là chưa đánh giá được có hiệu quả hay không. Mà nợ xấu còn treo ở đó. Đề nghị ban soạn thảo, cơ quan thẩm tra nghiên cứu thêm điều này để khi ở tầm luật rồi thì tất cả tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng áp dụng, chứ không phải có một đặc ân ở đây”.
Cùng nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho rằng VAMC được ra đời bởi một nghị định, nếu quy định như dự thảo luật thì vô hình chung đã luật hóa mô hình này trong khi chưa có tổng kết, đánh giá tác động.
Trước các ý kiến trên, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long giải thích nếu quy định đầy đủ việc bán đấu giá nợ xấu vào luật thì khá khó về mặt kỹ thuật. Ông Long cho hay ban soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến và sẽ nghiên cứu, nhất là ý kiến cho rằng cần tổng kết mô hình, chưa chắc chắn thì chưa nên quy định, đặc biệt trong bối cảnh coi nợ xấu là bất thường.