. Thưa bà, so với kỳ vọng ban đầu thì kết quả đạt được của UB khóa XII thế nào?
Đặc điểm hoạt động của Ủy ban Tư pháp là phải có chính kiến rõ, có căn cứ theo vụ việc cụ thể nên dễ có va chạm.
UB đã giải quyết được những vấn đề lớn mà Ủy ban Pháp luật các khóa trước đã phát hiện. Cụ thể, UB đã đề xuất và bảo vệ được cơ chế đặc biệt, xét lại những quyết định giám đốc, tái thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao mà bị phát hiện có sai lầm nghiêm trọng; sửa được các luật tố tụng liên quan, tháo gỡ vướng mắc nhiều năm nay khi thụ lý những đơn khiếu nại giám đốc quá hạn mà lỗi do TAND Tối cao, VKSND Tối cao vì quá tải, chưa xét kỹ lưỡng được.
. Ở khóa trước, khi Ủy ban Pháp luật giám sát tư pháp, đi vào những vụ án cụ thể thì ngay trong Quốc hội vẫn tranh cãi, cho rằng ảnh hưởng tới tính độc lập của cơ quan tố tụng. Đến nhiệm kỳ này đã hóa giải được chưa?
+ Đúng là ở nhiệm kỳ trước vẫn còn những đại biểu là chuyên gia luật kỳ cựu, phản đối giám sát tư pháp vào vụ án cụ thể. Đến khóa này, UB và TAND Tối cao, VKSND Tối cao đã thống nhất: thực tiễn hiện nay, công tác điều tra, truy tố, xét xử vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém thì giám sát tư pháp thông qua những vụ việc cụ thể là cần thiết.
. Còn giám sát việc phát hiện, xử lý tham nhũng?
+ Đây là việc khó. Trong nhiệm kỳ, UB đã tham mưu để Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành một giám sát chuyên đề về công tác PCTN. Chúng tôi cũng lưu tâm và có ý kiến với những vụ án mà cử tri quan tâm và đại biểu Quốc hội có nhiều kiến nghị. Nhưng kết quả chung thì công tác PCTN, như Chính phủ tự kiểm điểm là chưa đạt yêu cầu. UB năm nào cũng thẩm tra báo cáo của Chính phủ về lĩnh vực này và UB cũng có những nhận định thẳng thắn làm cơ quan bị đánh giá đôi khi không thoải mái…
Theo tôi, mảng giám sát về PCTN của UB có chuyển biến, đạt những kết quả quan trọng bước đầu chứ chưa đạt so với yêu cầu. Khóa tới còn phải nỗ lực nhiều hơn.
. Theo bà, trong nhiệm kỳ tới UB cần kiện toàn điều gì?
+ Giám sát về phát hiện, xử lý tham nhũng sẽ phải tập trung hơn nên nhân sự của UB sẽ có thêm một số phó chủ nhiệm và ủy viên chuyên trách. Chắc chắn công tác của UB sẽ đẩy mạnh hơn.
Trong mảng giám sát án hình sự vẫn còn vướng mắc, khó khăn trong việc giám sát hoạt động điều tra. Cơ quan điều tra vẫn được coi là lực lượng vũ trang nên rất khó yêu cầu họ cung cấp số liệu, vụ việc. Chưa kể, cơ quan điều tra còn trùng lắp giữa chức năng quản lý hành chính với chức năng tố tụng nên Quốc hội chưa bao giờ được báo cáo riêng về công tác điều tra theo tố tụng. Nội dung này thường được lồng ghép vào báo cáo chung về công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm của Chính phủ. Vì vậy, UB sẽ còn nỗ lực hơn nữa về lĩnh vực giám sát này.
. Xin cảm ơn bà.
NGHĨA NHÂN