Theo cáo buộc của Viện kiểm sát Quân sự (VKSQS) Trung ương, do động cơ vụ lợi, 3 cán bộ của Học viện Quân y gồm cựu đại tá Nguyễn Văn Hiệu (trưởng phòng trang bị vật tư), cựu thiếu tá Ngô Anh Tuấn (trưởng phòng tài chính), cựu thiếu tá Lê Trường Minh (trưởng ban hóa dược) đã cấu kết với các cá nhân ở Công ty Việt Á vi phạm các quy định nghiêm cấm về đấu thầu, gây thiệt hại nghiêm trọng.
Hợp thức hóa hồ sơ thanh toán
Cụ thể, tháng 5-2021, Học viện Quân y tổ chức Trung tâm xét nghiệm dã chiến tham gia hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19 tại Bắc Ninh, Bắc Giang.
Để đảm bảo kinh phí mua vật tư y tế thực hiện nhiệm vụ trên, Học viện có công văn đề nghị Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đảm bảo nguồn kinh phí và cho phép Học viện Quân y thực hiện việc mua sắm bằng hình thức chỉ định thầu. Đề nghị này được Bộ Quốc phòng đồng ý.
Tuy nhiên, Học viện quân y không thực hiện việc chỉ định thầu theo đúng quy định. Ông Nguyễn Văn Hiệu đã cho Công ty Việt Á ứng trước kit xét nghiệm, sau đó hợp thức hồ sơ chỉ định thầu, không tuân thủ các quy định của Luật Đấu thầu... do vậy không bảo đảm công bằng, minh bạch trong đấu thầu.
Tại Bắc Giang, Bắc Ninh, tổng số kit Học viện Quân y đã ứng trước của Công ty Việt Á để xét nghiệm là 211 bộ (tương ứng với 20.256 test). Sau đó, Học viện đã làm hồ sơ hợp thức để thanh toán cho Công ty Việt Á với giá hơn 45 triệu đồng/bộ, cao hơn giá báo cáo Bộ Quốc phòng là 12,1 triệu đồng.
Đến tháng 7-2021, Học viện Quân y tham gia hỗ trợ công tác phòng chống dịch ở TP HCM.
Tương tự như ở Bắc Giang, ở Bắc Ninh, cựu đại tá Nguyễn Văn Hiệu tiếp tục chỉ đạo cấp dưới là Lê Trường Minh làm hồ sơ hợp thức chỉ định thầu để Học viện quân y mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á. Học viện Quân y đã mua của Công ty Việt Á 77.280 test tương ứng với số tiền 32,2 tỉ đồng.
Như vậy, tổng cộng, Học viện Quân y đã mua và thanh toán cho Công ty Việt Á 41,7 tỉ đồng, cao hơn mức báo cáo Bộ Quốc phòng.
Theo kết quả giám định, giá bán thực tế 1 test Covid-19 do Công ty Việt Á cung cấp là 143.461 đồng. Tuy kit xét nghiệm của Công ty Việt Á cung cấp không được sản xuất theo quy trình nghiên cứu của Học viện quân y nhưng đã được sử dụng trong phòng chống dịch. Do vậy, các cơ quan chấp nhận giá bán thực tế nói trên.
Tổng giá trị thực tế của số test Học viện Quân y đã mua và thanh toán cho Công ty Việt Á là 13,9 tỉ đồng, VKS xác định Học viện Quân y bị thiệt hại số tiền 27,7 tỉ đồng.
Chung chi phần trăm
Sau khi Học viện Quân y chuyển khoản thanh toán tiền mua bán lần đầu cho Công ty Việt Á, Vũ Đình Hiệp (Phó giám đốc Công ty Việt Á) đã báo cáo với Phan Quốc Việt (Chủ tịch Công ty Việt Á) về việc trích phần trăm hoa hồng cho Học viện Quân y.
Việt chỉ đạo Hiệp chi 20% giá trị hợp đồng trước thuế. Trong đó, chi cho cựu thượng tá Hồ Anh Sơn (cựu phó giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự, thuộc Học viện Quân y) là 5% chia sẻ lợi nhuận của đề tài.
Số còn lại thì bị cáo Sơn tư vấn nên bồi dưỡng cho Nguyễn Văn Hiệu và lãnh đạo Học viện quân y 10%, Ngô Anh Tuấn là 3% và chi chung cho tổ xét nghiệm 2%.
Tổng số tiền Vũ Đình Hiệp đã chi 2 đợt tiền hoa hồng cho nhóm cán bộ Học viện quân y là 7,1 tỉ đồng. Trong đó, bị cáo Hiệu nhận hơn 3,5 tỉ đồng, bị cáo Ngô Anh Tuấn nhận hơn 1 tỉ đồng, bị cáo Hồ Anh Sơn nhận hơn 2,4 tỉ đồng.
Đợt 1, ngày 6-8-2021, ông Hiệp trực tiếp mang tiền đến Học viện quân y đưa cho ông Nguyễn Văn Hiệu số tiền 492 triệu đồng, đưa cho ông Hồ Anh Sơn 344 triệu đồng, đưa cho ông Ngô Anh Tuấn 148 triệu đồng.
Đợt 2, vào ngày 2-12-2021, ông Hiệp mang tiền đến Học viện quân y đưa cho ông Hiệu số tiền hơn 3 tỉ đồng. Sau đó, bị cáo Hiệp đến Khu đô thị Văn Khê (Hà Nội) đưa cho ông Sơn số tiền hơn 2,1 tỉ đồng.
Ngày 6-12, ông Hiệp đến Học viện Quân y đưa cho Ngô Anh Tuấn hơn 900 triệu đồng.
