Mới đây, VKSND TP.HCM đã ra quyết định kháng nghị bản án sơ thẩm của TAND quận 8, đề nghị TAND TP.HCM xử phúc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án.
Theo Viện, trước khi nguyên đơn nộp đơn yêu cầu khởi kiện, bị đơn đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú và đang bị công an ra quyết định truy nã về hành vi lừa đảo. Do không xác định được nơi cư trú của bị đơn nên nguyên đơn không đủ điều kiện khởi kiện theo quy định. Việc tòa sơ thẩm đưa vụ án ra xét xử là vi phạm nghiêm trọng tố tụng.
Đình chỉ yêu cầu khởi kiện
Theo đơn khởi kiện của vợ chồng ông PTH, căn nhà trên đường Hưng Phú thuộc phường 9, quận 8 được vợ chồng ông H. mua của ông NVS do bà NTA đại diện theo ủy quyền đứng ra giao dịch. Sau khi thực hiện việc thanh toán, các bên đã tiến hành bàn giao nhà, phía ông H. cũng đã thực hiện xong việc trước bạ, sang tên và được UBND quận 8 cấp chủ quyền. Sau đó bà A. đề nghị thuê lại căn nhà trên trong thời gian hai tháng và được ông H. đồng ý. Tuy nhiên, sau đó bà A. không trả tiền thuê nhà và bỏ trốn. Do vậy phía ông H. khởi kiện yêu cầu tòa buộc bà A. trả lại nhà và trả tiền thuê nhà hai tháng tổng cộng 24 triệu đồng.
Ngược lại, ông S. với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trình bày đúng là có việc ông ủy quyền cho bà A. để giao dịch căn nhà này với mục đích vay tiền ngân hàng nhưng bà A. đã lừa ông đem bán cho vợ chồng ông H. Do vậy ông S. có yêu cầu độc lập đề nghị tòa tuyên hủy hợp đồng mua bán căn nhà trên để trả lại quyền sở hữu cho mình. Đại diện phòng công chứng và UBND quận 8 xác định việc công chứng hợp đồng chuyển nhượng và việc cập nhật biến động quyền sở hữu nhà là hoàn toàn đúng quy định pháp luật.
Phía bà A. vắng mặt trong suốt quá trình tòa giải quyết vụ án.
Ngày 11-9, TAND quận 8 đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm. HĐXX nhận định tháng 2-2014 phía ông H. khởi kiện bà A. ra tòa. Theo văn bản trả lời của Công an phường 15, quận Bình Thạnh thì bà A. có hộ khẩu thường trú tại đây nhưng đã bỏ trốn khỏi địa phương từ năm 2013 và hiện đang bị cơ quan điều tra Công an TP Đà Nẵng truy nã về hành vi lừa đảo. Do vậy yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là chưa đủ điều kiện khởi kiện nên HĐXX đình chỉ yêu cầu này.
Nhưng xét yêu cầu độc lập
Tuy đình chỉ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn nhưng tòa sơ thẩm vẫn xem xét yêu cầu độc lập của ông S. Theo HĐXX, giá chuyển nhượng căn nhà là 2 tỉ đồng nhưng theo kết quả định giá thì căn nhà có giá hơn 2,5 tỉ đồng, chênh lệch mua bán quá lớn. Việc ông H. tự nguyện chịu đóng thuế thu nhập cá nhân cho bên bán là trái pháp luật… Do đó giao dịch trên chỉ nhằm che đậy một hành vi khác và có căn cứ xác định ông S. là nạn nhân và giao dịch trên bị vô hiệu do có sự lừa dối.
Từ đó HĐXX tuyên đình chỉ yêu cầu khởi kiện của vợ chồng ông H., chấp nhận yêu cầu độc lập của ông S., tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng căn nhà trên bị vô hiệu, ông S. được quyền liên hệ cơ quan chức năng để làm thủ tục đứng tên sở hữu căn nhà.
Bản án sau đó bị phía ông H. kháng cáo, còn VKSND quận 8 không kháng nghị. Tuy nhiên, khi nhận hồ sơ chuyển lên, VKSND TP.HCM thấy rằng bản án trên của TAND quận 8 có vi phạm nghiêm trọng về tố tụng và nội dung nên đã ra quyết định kháng nghị.
Theo Viện, về tố tụng, kể từ khi nhận được xác minh của cơ quan công an về việc bà A. đã bỏ trốn thì nguyên đơn đã không đủ điều kiện khởi kiện. Đồng thời, theo yêu cầu độc lập của ông S. thì bà A. cũng là người liên quan nhưng do không xác định được nơi cư trú của bà A. nên ông S. cũng không đủ điều kiện để được xem xét yêu cầu độc lập.
Về nội dung, việc tòa án cấp sơ thẩm căn cứ vào chênh lệch giữa giá chuyển nhượng căn nhà với giá thẩm định lớn và ông H. tự nguyện đóng tiền thuế thu nhập cá nhân cho bên bán để tuyên hủy hợp đồng mua bán là không đúng quy định. Do vậy, Viện đề nghị tòa án cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc khi vụ việc có diễn tiến mới.
| Tòa sơ thẩm xử vậy là sai Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 168 BLTTDS, tòa án trả lại đơn khởi kiện nếu người khởi kiện “chưa có đủ điều kiện khởi kiện”. Điều 8 Nghị quyết số 05/2012 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao hướng dẫn: Chưa có đủ điều kiện khởi kiện là trường hợp các đương sự có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định về các điều kiện để khởi kiện (kể cả quy định về hình thức, nội dung đơn kiện) nhưng đương sự đã khởi kiện khi còn thiếu một trong các điều kiện đó. Trong vụ việc nói trên, do bà A. đã bỏ trốn khỏi địa phương trước khi phía vợ chồng ông H. nộp đơn khởi kiện nên phía ông H. không cung cấp được địa chỉ nơi cư trú của bà A. Do nghĩa vụ cung cấp địa chỉ của bị đơn là của đương sự nên việc khởi kiện của vợ chồng ông H. thuộc trường hợp “chưa đủ điều kiện khởi kiện”. Do vậy TAND quận 8 phải trả lại đơn khởi kiện. Trong trường hợp tòa án đã thụ lý giải quyết thì phải ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 192 BLTTDS. Do đó việc TAND quận 8 mở phiên tòa xét xử và chấp nhận yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là vi phạm tố tụng. Luật sư CAO QUANG THUẦN, Đoàn Luật sư TP.HCM |
