Cơ sở của đề xuất trên theo Bộ Công Thương là trong giai đoạn từ năm 2011 đến 2018, sau khi Quyết định 37/2011/QĐ-TTg ngày 29-6-2011 về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện gió tại Việt Nam (Quyết định 37) được ban hành chỉ có ba dự án điện gió được xây dựng.
Ba dự án này khi đưa vào vận hành phát điện có tổng công suất lắp đặt là 153,2MW. Nguyên nhân là do mức giá mua điện gió chưa thật sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.
Để thúc đẩy phát triển điện gió, ngày 10-9-2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 39/2018/QĐ-TTg sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định 37 (Quyết định 39), theo đó giá điện được điều chỉnh tăng lên.
Cụ thể, đối với điện gió trong đất liền, giá mua điện tại điểm giao nhận điện là 1.927 đồng/kWh, tương đương 8,5 Uscent/kWh (chưa bao gồm VAT). Đối với điện gió trên biển, giá mua điện tại điểm giao nhận điện là 2.223 đồng/kWh, tương đương 9,8 Uscent/kWh (chưa bao gồm VAT).
Nhà máy điện gió tại Bạc Liêu. Ảnh: TPO
Giá điện trên được áp dụng cho các dự án điện gió có một phần hoặc toàn bộ nhà máy có ngày vận hành thương mại trước 1-11-2021 và áp dụng trong 20 năm kể từ ngày vận hành thương mại.
Bộ Công Thương cho biết Quyết định 39 đã đưa ra cơ chế hấp dẫn cho phát triển điện gió nhưng đến thời điểm hiện nay mới chỉ có 11 dự án với tổng công suất 337 MW được đưa vào vận hành.
Nguyên nhân là ngay sau thời điểm Quyết định 39 có hiệu lực thi hành (1-11-2018), hoạt động đăng ký đầu tư và bổ sung quy hoạch đối với các dự án nguồn điện gió mới và các dự án truyền tải bị ngừng trệ trong hơn một năm do chưa có các hướng dẫn thực hiện Luật Quy hoạch.
Hiện mới có 4.800 MW điện gió được bổ sung quy hoạch, còn khoảng 45.000 MW (250 dự án) do các tỉnh đề xuất chưa được thẩm định, bổ sung quy hoạch.
Ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên tiến độ cung cấp turbine bị ảnh hưởng, làm kéo dài thời gian thi công, chậm tiến độ vận hành của các dự án điện gió.
Cạnh đó, các dự án điện gió trong quy hoạch tại các tỉnh khu vực Tây Nam bộ hầu hết trên biển, gần bờ với công suất 1.600 MW, sử dụng công nghệ và kỹ thuật, thi công khác với lắp đặt trên bờ nên yêu cầu thời gian chuẩn bị dự án, thi công dài hơi.
Các quy định về xác định khu vực biển, cấp giấy phép sử dụng khu vực biển khá phức tạp nên kéo dài thời gian và gia tăng chi phí với các dự án này...
Bộ Công Thương đề xuất kéo dài cơ chế giá điện gió cố định. Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Bộ Công Thương nhận định, từ nay đến hết tháng 10-2021, thời điểm Quyết định 39 quy định các dự án điện gió vào vận hành phát điện được áp dụng cơ chế giá mua điện cố định chỉ còn khoảng 18 tháng. Thời gian này không đủ để nhà đầu tư chuẩn bị và thực hiện xây dựng dự án.
Hiện 9 địa phương có tiềm năng phát triển điện gió đã có báo cáo đề nghị xem xét gia hạn thời hạn áp dụng cơ chế giá điện gió cố định tại Quyết định 39 cho các dự án vận hành thương mại đến năm 2022-2023.
Để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, góp phần đảm bảo cung ứng điện giai đoạn đến năm 2025, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét kéo dài thời điểm áp dụng cơ chế giá điện ổn định cho các dự án điện gió tại Quyết định 39 tới hết ngày 31-12-2023.
Bộ cũng đề nghị được giao nhiệm vụ tính toán, đề xuất giá mua điện mới áp dụng cho các dự án điện gió có ngày vận hành trong giai đoạn từ 1-11-2021 đến hết ngày 31-12-2023, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt. Sau năm 2023, các dự án điện gió sẽ áp dụng cơ chế đấu thầu, đấu giá cạnh trạnh.
