Thổ Nhĩ Kỳ vài ngày trước cho đưa quân và khí tài đến sát biên giới với Syria và thông báo mở chiến dịch đánh lực lượng tay súng người Kurd ở Syria (YPG) – đồng minh chính của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố ở Syria.
Trước diễn biến này, hãng thông tấn Hawar của người Kurd ở Syria đưa tin binh sĩ Mỹ đã rời khỏi các vị trí ở thị trấn Ras al-Ayn (tỉnh al-Hasakah) và Tal Abyad (tỉnh Raqqa) ở Syria ngày 7-10. Và theo lời Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recept Tayyip Erdogan thì trong cuộc điện đàm ngày 6-10 Tổng thống Mỹ Donald Trump có nói với ông rằng Mỹ sắp rút quân ở Syria.
Người Kurd ở Syria bao vây một xe bọc thép của Mỹ tại một căn cứ của liên quân quốc tế đánh IS do Mỹ dẫn đầu ở ngoại ô thị trấn Ras-al-Ain thuộc tỉnh Hasakeh (Syria) gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ ngày 6-10. Căng thẳng giữa Mỹ và người Kurd tăng cao sau khi có thông tin Mỹ rút một số lượng quân khỏi một số khu vực ở bắc Syria. Ảnh: GETTY IMAGES
Mỹ nói chỉ di chuyển quân chứ không rút quân
Họp báo ngày 8-10, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Jonathan Hoffman đề cập đến thông tin Mỹ rút quân khỏi Syria mà truyền thông đang râm ran mấy ngày nay. Ông Hoffman khẳng định Mỹ chỉ cho di chuyển một bộ phận lính Mỹ ở Syria khỏi khu vực nguy hiểm liên quan tới chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ, chứ không có chuyện rút quân khỏi Syria.
“Không may Thổ Nhĩ Mỹ đã chọn hành động đơn phương. Theo diễn biến này chúng tôi đã di chuyển lực lượng Mỹ ở bắc Syria ra khỏi tuyến đường có khả năng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiến vào để đảm bảo an toàn cho họ. Chúng tôi không có thay đổi gì với sự hiện diện lực lượng mình ở Syria thời điểm này” – hãng tin Sputnik dẫn thông báo của ông Hoffman.
Xe quân sự của Mỹ ở ngoại ô thị trấn Tal Abyad, tỉnh Raqqa (Syria), sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP
Trong cuộc họp báo qua điện thoại liên quan chuyện Thổ Nhĩ Kỳ tấn công Syria, một quan chức Mỹ cũng khẳng định Bộ Quốc phòng Mỹ không có ý định cho rút quân khỏi Syria, mà chỉ di chuyển 50 binh sĩ Mỹ ra khỏi khu vực phía bắc Syria.
“Chúng tôi đang nói về một số lượng nhỏ quân sẽ di chuyển đến các căn cứ khác bên trong Syria. Việc rút quân có trật tự này hiện đang diễn ra…Người Thổ đang cân nhắc nghiêm túc hoặc có ý định về một chiến dịch quân sự trong khu vực” – Sputnik dẫn lời quan chức này nói trong cuộc họp báo.
Ông Trump cũng khẳng định Mỹ không bỏ rơi đồng minh YPG.
Ông Trump bàn bạc liên tục chuyện Thổ Nhĩ Kỳ đánh người Kurd
Trong cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ Jonathan Hoffman cũng cho biết “vài ngày vừa qua” Tổng thống Trump bận rộn bàn bạc, tham vấn với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Mark Milley về khả năng Thổ Nhĩ Kỳ hành động quân sự ở Syria.
Binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ di chuyển về thị trấn Akcakale ở tỉnh Sanliurfa giáp biên giới với Syria ngày 8-10. Ảnh: AFP
Ngày 7-10, truyền thông Syria đưa tin nhiều máy bay Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công các căn cứ quân sự được Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF – tổ chức mà YPG là thành viên chính) sử dụng ở gần TP al-Malikiya thuộc tỉnh Hasakah (đông bắc Syria).
Cuối ngày 7-10, truyền thông đưa tin phía Thổ Nhĩ Kỳ đã lệnh thực hiện không kích khu vực chốt kiểm soát Samalka ở biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ, hai cây cầu ở khu vực này bị phá hủy. Tuy nhiên vài giờ sau khi thông tin này xuất hiện, một quan chức Mỹ họp báo qua điện thoại và cho biết phía Mỹ không thể xác nhận bất kỳ dấu hiệu nào quân Thổ Nhĩ Kỳ thật sự thực hiện bất kỳ hành động quân sự nào ở Syria.
Xe quân sự Thổ Nhĩ Kỳ ở biên giới với Syria cuối tuần trước. Ảnh: REUTERS
Ngày 5-10, trong thông báo sẽ mở chiến dịch đánh YPG, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nói lý do vì viễn cảnh thành lập một vùng an toàn chung Thổ Nhĩ Kỳ - Mỹ và “các cuộc tuần tra chung trên bộ và trên không với Mỹ chỉ là chuyện hoang đường”.
Đầu tháng 8, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đồng ý sẽ thành lập một “hành lang an toàn” tạo điều kiện cho người dân Syria sơ tán từ khi nội chiến bắt đầu năm 2011 trở về bắc Syria. Tuy nhiên phía Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Mỹ không thực sự cố gắng để lập “vùng an toàn” và Mỹ vẫn cương quyết bảo vệ và ủng hộ đồng minh YPG.
Các tay súng Syria được Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ di chuyển trong tỉnh Aleppo (Syria) về gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP
Tuy thế, trong một thông báo gần đây, dù thể hiện rằng mọi công tác chuẩn bị cho chiến dịch quân sự đã hoàn tất nhưng Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn nói thiết lập một vùng an toàn là việc quan trọng hàng đầu để có được sự ổn định và hòa bình trong khu vực.
