ĐB Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp) đánh giá việc bảo hộ công dân ở nước ngoài sau đại dịch COVID-19 được nhân dân trong nước đồng tình ủng hộ, Việt kiều rất cảm ơn Bộ Ngoại giao. Tuy nhiên, có không ít trường hợp du học sinh, giảng viên các trường đại học được cử đi tu nghiệp ở nước ngoài không về nước, làm ảnh hưởng đến các đối tượng khác khi đi học gặp khó khăn…
“Đại sứ quán, Tổng lãnh sự có biện pháp gì can thiệp để trục xuất các đối tượng này về nước, nhằm lập lại kỷ cương”- ĐB Đồng Tháp hỏi.
Trả lời, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho hay sau đại dịch COVID-19, việc giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và quốc tế triển khai mạnh mẽ. Năm 2022 chỉ có khoảng 3,8 triệu lượt công dân ra nước ngoài nhưng năm 2023 lên đến hơn 10 triệu công dân ra nước ngoài. Số lượng lao động, du học quay trở lại các nước tăng rất nhanh.
Tuy nhiên, người đứng đầu ngành ngoại giao thừa nhận thực tế có tình trạng vi phạm trong lao động và du học sinh, không chỉ là trốn ở lại. Điều này làm ảnh hưởng đến hợp tác giữa chúng ta với các đối tác.
Vừa qua, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành phải xây dựng quy trình, quy chế để đào tạo đội ngũ lao động ra nước ngoài vừa chấp hành tốt nội quy, quy định của nước sở tại, đồng thời đóng góp vào kinh tế - xã hội nước sở tại và quan hệ hai nước.
Cũng theo ông Bùi Thanh Sơn, số lượng du học sinh ra nước ngoài rất đông. Qua trao đổi, nhiều du học sinh có nguyện vọng về đất nước cống hiến, phục vụ nhưng cũng đặt câu hỏi khi có nhiều điều kiện ở lại làm việc, đóng góp sau khi học xong.
Khi tiếp xúc với Kiều bào, lãnh đạo cấp cao của chúng ta đã trả lời rõ, nếu các cháu học sinh sau khi học xong có thể phát huy được vai trò, công việc của mình ở nước sở tại thì cũng chính là góp phần đóng góp và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, nhưng quan trọng hơn là làm cầu nối hữu nghị giữa hai nước…
Về một số trường hợp trốn ở lại, ông Bùi Thanh Sơn khẳng định Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thông tin, làm việc với các đối tác để các bạn hiểu bối cảnh hiện nay.
Ba biện pháp để thúc đẩy giao lưu quốc tế
ĐB Tạ Thị Yên (Điện Biên) cho rằng Việt Nam từ một nước bị chiến tranh tàn phá, đói nghèo, lạc hậu, đã trở thành nước đang phát triển. Năm 2023, Việt Nam có thu nhập bình quân đầu người ở mức trung bình, quy mô GDP đạt hơn 433 tỉ USD, xếp thứ 5 trong khu vực ASEAN, thứ 35 trên thế giới, là nước đông dân thứ ba khu vực ASEAN và đứng thứ 15 trên thế giới.
Trong nhiều năm trở lại đây, Việt Nam luôn được bình chọn là điểm đến ưa thích của khách du lịch. Chúng ta cũng đã đơn phương hoặc ký kết các thỏa thuận miễn thị thực đối với một số nước nhằm tạo điều kiện cho việc thu hút du lịch, tạo thuận lợi cho việc đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
Cạnh đó, số lượng người Việt Nam ra nước ngoài làm việc, du lịch cũng rất nhiều. Tuy nhiên, còn khá ít nước miễn thị thực cho công dân Việt Nam và việc xin thị thực của công dân Việt Nam còn gặp khá nhiều khó khăn, phức tạp.
“Vai trò của Bộ Ngoại giao trong vấn đề này như thế? Bộ có giải pháp gì để cải thiện tình hình này, tạo thêm thuận lợi cho công dân Việt Nam khi đi ra nước ngoài và việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp visa cho người nước ngoài vào Việt Nam cho tương xứng với vị thế của đất nước trong giai đoạn hiện nay?”- ĐB Tạ Thị Yên chất vấn Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn.
Đáp lại, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết chưa bao giờ như hiện nay, các nước trên thế giới quan tâm, tăng cường đến thăm, thúc đẩy du lịch với Việt Nam và coi Việt Nam là điểm đến an toàn, hiệu quả, có nhiều danh lam, thắng cảnh, lịch sử.
Theo Bộ trưởng, trong xu thế mở cửa, hội nhập sâu rộng, không chỉ các nước đến Việt Nam mà công dân Việt Nam cũng có nhu cầu rất lớn đi du lịch, hoặc vừa làm ăn vừa du lịch.
Từ thực tế trên, Bộ Ngoại giao đã thực hiện ba biện pháp để thúc đẩy giao lưu quốc tế. Thứ nhất, phối hợp với cơ quan chức năng đơn giản hóa thủ tục xuất nhập cảnh cho công dân nước ngoài, cũng như đồng bào ta từ nước ngoài về nước.
Gần đây nhất, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh công dân Việt Nam và nước ngoài. Trong đó, tạo nhiều điều kiện thuận lợi như mở rộng thời gian lưu trú, tăng cường cấp visa du lịch… Bộ Ngoại giao cũng kiến nghị tiếp tục gia hạn miễn thị thực.
“Vừa rồi thăm Úc, các bạn Úc đánh giá cao chúng ta triển khai visa du lịch rất thuận tiện cho nước ngoài”- ông Bùi Thanh Sơn nói.
Ngoài ra, Việt Nam đã miễn thị thực đơn phương cho 13 nước. Đây là những địa bàn du lịch trọng điểm có nhiều khách du lịch đến Việt Nam. Bộ Ngoại giao cũng đàm phán với 15 nước thực hiện miễn thị thực song phương. Như vậy, chúng ta có 28 nước, công dân có thể đi lại được với nhau.
“Đây là hướng chính chúng tôi triển khai thời gian tới. Để làm sao công dân chúng ta ra nước ngoài cũng đảm bảo như công dân nước bạn vào Việt Nam”- Bộ trưởng ngoại giao nói. Bộ Ngoại giao cũng đang đàm phán với 80 nước miễn thị thực song phương về hộ chiếu ngoại giao, công vụ. Việc này giúp lãnh đạo bộ, ngành, địa phương đi nước ngoài thuận tiện hơn.
Tới đây, Bộ sẽ tiến hành đàm phán để ký hiệp định song phương, để vừa tạo thế cho công dân nước ta khi ra nước ngoài và ngược lại, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân nước ngoài vào Việt Nam.
