Vàng từ lâu không chỉ được xem là hình thức tiền tệ mà còn là kênh đầu tư, tích trữ tài sản hấp dẫn. Điều này đặc biệt đúng khi nền kinh tế gặp bất ổn. Thực tế, vàng thường được xem là "hầm trú ẩn" an toàn và công cụ phòng hộ lạm phát.
Tuy nhiên, có nhiều nhân tố tác động đến kim loại quý này. Giống như bất kỳ loại hàng hóa nào, giá vàng chịu ảnh hưởng bởi quy luật cung - cầu. Khi nhu cầu tăng, nguồn cung không đổi hoặc giảm, giá sẽ tăng. Ngược lại, giá có thể giảm khi nhu cầu yếu đi.
Sức khỏe nền kinh tế toàn cầu đóng vai trò then chốt. Trong thời kỳ suy thoái hay khủng hoảng tài chính, dòng tiền thường đổ vào vàng để trú ẩn, đẩy giá lên cao. Ngược lại, kinh tế khởi sắc thường làm giảm sức hút của vàng.
Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất thường là tỉ lệ nghịch. Khi lãi suất thấp, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng (vốn không sinh lời định kỳ) là tối thiểu, giúp vàng hấp dẫn hơn. Khi lãi suất tăng, chi phí cơ hội tăng theo, có thể khiến nhu cầu và giá giảm.
Bất ổn chính trị, xung đột và các sự kiện toàn cầu cũng tác động lớn. Nhà đầu tư thường chuyển sang vàng trong giai đoạn bất ổn địa chính trị để bảo toàn tài sản, đẩy giá trị kim loại này lên cao.
Do vàng được định giá bằng USD, biến động của đồng bạc xanh có ảnh hưởng trực tiếp. Khi USD suy yếu, vàng trở nên rẻ hơn đối với nhà đầu tư nắm giữ ngoại tệ khác, từ đó kích thích lực mua và tăng giá.
Tâm lý nhà đầu tư và giao dịch đầu cơ cũng có thể gây biến động giá bất ngờ. Tâm lý tích cực có thể tạo đà tăng giá, trong khi tâm lý tiêu cực dễ kích hoạt các đợt bán tháo.
Ngoài ra, các ngân hàng trung ương nắm giữ lượng dự trữ vàng lớn. Động thái mua vào hoặc bán ra quy mô lớn của các tổ chức này sẽ tác động đáng kể đến thị trường.