Thực tế xảy ra nhiều trường hợp, người chồng bị tạm giam hoặc đang thụ án thì người vợ muốn ly hôn.
Vậy trong hoàn cảnh không thể gặp người chồng thì người vợ có được ly hôn hay không, hay phải chờ người chồng ra tù thì mới được ly hôn. Tòa án sẽ giải quyết yêu cầu xin ly hôn của người vợ ra sao?
Trao đổi với phóng viên, luật sư Bùi Quốc Tuấn (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích: Căn cứ khoản 1 Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 thì "vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu tòa án giải quyết việc ly hôn”.
Vì vậy, việc yêu cầu tòa án giải quyết ly hôn có thể theo ý chí của một bên vợ hoặc chồng, hoặc cả vợ và chồng. Do đó, trong trường hợp người chồng đang bị tạm giam hoặc đang chấp hành án tù thì người vợ hoàn toàn có thể nộp đơn ly hôn. Đây là trường hợp đơn phương ly hôn hay còn gọi là ly hôn theo yêu cầu của một bên được quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình.
Lúc này, tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Ngoài ra, theo luật sư Tuấn, gần đây, trong Văn bản số 1083/VKSTC-V9 ngày 26-3-2024 về giải đáp vướng mắc trong công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, VKSND Tối cao cũng có trả lời vấn đề này.
Cụ thể, VKS Thái Nguyên thắc mắc là trong vụ án ly hôn, bị đơn đang bị tạm giam hoặc đang thi hành án tại trại giam thì tòa án giải quyết như thế nào?
VKSND Tối cao trả lời rằng trong vụ án ly hôn, bị đơn đang bị tạm giam hoặc đang thi hành án tại trại giam thì tòa án lấy lời khai của bị đơn tại trại tạm giam, trại giam bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến. Có thể yêu cầu trích xuất bị can để phục vụ xét xử.
Trường hợp bị đơn không thể có mặt tại phiên tòa và có đơn đề nghị xét xử vắng mặt thì toà án xét xử vắng mặt họ theo quy định của pháp luật.
Vì vậy, trong trường hợp này, khi ly hôn người vợ cần cung cấp rõ thông tin người chồng đang bị tạm giam hoặc chấp hành hình phạt tù tại trại giam nào cho tòa án để tòa án tiến hành tống đạt giấy tờ và thực hiện các thủ tục khác trong quá trình giải quyết. Người chồng cũng có thể yêu cầu tòa án xét xử vắng mặt và có xác nhận của giám thị trại giam.
Chồng thụ án 20 năm tù, vợ xin ly hôn?
Thực tế tòa án cũng giải quyết rất nhiều vụ án ly hôn khi chồng đang chấp hành án tù. Đơn cử như bản án số số 33/2022/HSST ngày 25-5-2022 của TAND TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
Theo bản án, chị L nộp đơn xin ly hôn anh T vì hai bên phát sinh nhiều mâu thuẫn. Cạnh đó, anh T đánh nhau gây án và đã bị xét xử về tội Giết người với mức án 20 năm tù. Hiện anh T đang chấp hành án phạt tù tại trại giam Phú Sơn 4, Bộ Công an. Sau đó, chị L đã đưa 2 con chuyển về nhà ngoại sống từ năm 2015. Chị L cho rằng tình cảm vợ chồng không còn và không thể đoàn tụ được vì thực tế anh T còn chấp hành án phạt tù rất dài và xin ly hôn.
Anh T đồng ý ly hôn với chị L. Hai vợ chồng không có tài sản chung và nợ chung và không yêu cầu giải quyết. Anh T đồng ý để chị L nuôi 2 con. Anh T đề nghị được xét xử vắng mặt và không yêu cầu hòa giải. Anh T đã có đơn xin giải quyết vắng mặt tại tòa án vì anh đang chấp hành hình phạt tù tại trại giam Phú Sơn 4, Bộ Công an.
Sau đó, HĐXX đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị L, cho chị L được ly hôn anh T...
