Theo Báo cáo Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu lần thứ 38 (GFCI 38), TP.HCM đã tăng 3 bậc, lên hạng 95. Bước tiến này cho thấy nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy ngành tài chính.
Sức bật
Theo giới phân tích, GFCI là một chỉ số được thẩm định dựa trên dữ liệu định lượng và hàng ngàn đánh giá từ các chuyên gia tài chính trên toàn cầu. Việc TP.HCM tăng hạng cho thấy các chuyên gia đã ghi nhận những nỗ lực cải cách và sự ổn định của thị trường Việt Nam.
Việc tăng hạng, dù chỉ 3 bậc, cho thấy nỗ lực của TP.HCM đã được cộng đồng tài chính quốc tế ghi nhận. Điều này củng cố danh tiếng và sự hiện diện của thành phố trên bản đồ tài chính toàn cầu.
Thứ hạng cao hơn giúp tăng cường sự tin tưởng của các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư và công ty đa quốc gia khi cân nhắc hoạt động tại Việt Nam. Điều này cũng mở đường cho việc thu hút vốn FDI chất lượng cao vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng và FinTech.
Chuyên gia tài chính Trần Đình Phương nhận định, GFCI đánh giá kỹ lưỡng các trung tâm tài chính dựa trên nhiều yếu tố. Đó là quy định minh bạch, dễ dự đoán, thân thiện với đổi mới, cũng như sự cân bằng giữa giám sát chặt chẽ và linh hoạt cần thiết. Thượng tôn pháp luật là yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tin của nhà đầu tư, đảm bảo cạnh tranh công bằng và duy trì danh tiếng quốc tế.
Do đó, việc tăng hạng cho thấy nhiều yếu tố đã cải thiện. Tuy nhiên, TP.HCM cần tiếp tục tập trung vào sự đa dạng và chuyên môn hóa để tạo bước nhảy vọt.
Bà Nguyễn Thúy Hạnh, Tổng Giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam, cho biết việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM đã và đang nhận được sự quan tâm sâu sắc từ các doanh nghiệp, định chế tài chính trong nước cũng như nhà đầu tư toàn cầu. Việc TP.HCM tăng hạng chính là cú hích, xác nhận cho những kỳ vọng này. Sự cải thiện này chứng tỏ môi trường kinh doanh của thành phố đang đi đúng hướng.
Nền tảng cho Trung tâm tài chính quốc tế
Việc TP.HCM tăng hạng GFCI tạo ra niềm tin rằng Việt Nam sẵn sàng cho các cải cách. Niềm tin này chính là lực đẩy để các định chế tài chính lớn đưa các sản phẩm và dịch vụ hiện đại vào Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) của TP.HCM.
Theo bà Hạnh, IFC sẽ cho phép các định chế tài chính và doanh nghiệp mở rộng đáng kể danh mục sản phẩm, dịch vụ của mình. Thị trường tại IFC sẽ phát triển các sản phẩm tiên tiến như ngân hàng số, tiền kỹ thuật số, giao dịch hàng hóa, cùng với mức độ tự do nhất định về mua bán ngoại tệ.
Đặc biệt, trong lĩnh vực thanh toán quốc tế và quản lý dòng tiền, các nhà đầu tư kỳ vọng những sản phẩm hiện còn thiếu ở ngân hàng truyền thống sẽ được cho phép, chẳng hạn như sản phẩm tập trung các nguồn tiền về một tài khoản duy nhất (cash pooling). Ngoài ra, các sản phẩm liên quan đến mua bán và quản lý rủi ro hàng hóa cũng sẽ được phát triển lên một tầm cao mới, hoạt động theo thông lệ quốc tế tại IFC trong tương lai.
Các trụ cột xếp hạng của GFCI cũng tương đồng với những yếu tố trọng yếu để hình thành IFC tại TP.HCM.
Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM, các trung tâm tài chính thành công đều coi nhân lực tay nghề cao là yếu tố then chốt. Việt Nam phải hành động để giải quyết tình trạng thiếu hụt chuyên gia trong các lĩnh vực như tài chính, công nghệ, tuân thủ và quản lý rủi ro.
Cần khẩn trương đầu tư vào các chương trình đào tạo chuyên sâu, tăng cường hợp tác với các trường đại học, đồng thời nhanh chóng bắt kịp thay đổi công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) và FinTech. Bên cạnh đó, để thu hút nhân tài toàn cầu, việc xây dựng quy trình cấp thị thực hợp lý và luật lao động linh hoạt là không thể thiếu.
“Song song với nhân lực, cơ sở hạ tầng phải được nâng cấp đồng bộ. Để hỗ trợ hoạt động tài chính hiện đại, cần đảm bảo có Internet tốc độ cao, an ninh mạng mạnh mẽ, hệ thống thanh toán tiên tiến và trung tâm dữ liệu đáng tin cậy. Hơn nữa, mạng lưới giao thông hiệu quả, không gian văn phòng hiện đại và tiện ích công cộng đáng tin cậy là những yếu tố thiết yếu. Những điều này không chỉ giúp kinh doanh suôn sẻ mà còn thu hút nhân tài toàn cầu, giảm chi phí hoạt động và tăng năng suất.
Về chính sách tài chính, cần tạo ra một môi trường hấp dẫn thông qua chính sách thuế cạnh tranh. Việc áp dụng thuế suất doanh nghiệp thấp, ưu đãi thuế cho các lĩnh vực như FinTech và thiết lập cấu trúc thuế đơn giản sẽ giúp TP.HCM thu hút doanh nghiệp, nhân tài và vốn đầu tư. Các chính sách thuế phải rõ ràng, nhất quán để doanh nghiệp yên tâm khi lập kế hoạch đầu tư dài hạn. Một hệ thống thuế đơn giản và minh bạch sẽ giảm gánh nặng hành chính, tránh cản trở đầu tư.
Để chuyển đổi việc tăng hạng GFCI thành sự phát triển bền vững cho IFC tại TP.HCM, Việt Nam cần một chiến lược tổng thể. Chúng ta phải hành động quyết liệt ngay từ bây giờ trên tất cả các yếu tố, từ con người, công nghệ cho đến thể chế và chính sách” - tiến sĩ Huân khuyến nghị.
Dù vậy, theo giới phân tích, việc TP.HCM tăng hạng là tín hiệu tích cực cho thấy Việt Nam đang đi đúng hướng. Tuy nhiên, thứ hạng này vẫn còn khoảng cách khá xa so với Singapore (hạng 4) và ngay cả Jakarta (hạng 91). Đây là lời nhắc nhở rằng TP.HCM vẫn đang ở giai đoạn tiềm năng, chưa phải là một đối thủ cạnh tranh thật sự trong khu vực.
Tạo sức hút cho IFC
Định hướng lớn xuyên suốt cho mục tiêu xây dựng trung tâm tài chính thành công tại Việt Nam là tạo ra một môi trường tài chính mở, liên kết và bền vững.
Trước tiên, Việt Nam cần tiếp tục mở cửa mạnh mẽ lĩnh vực tài chính, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các định chế tài chính quốc tế hoạt động một cách hiệu quả, minh bạch, và công bằng, phù hợp với thông lệ quốc tế. Song song, cần triển khai một lộ trình rõ ràng để hình thành Trung tâm tài chính tại Việt Nam vào năm 2035, trong đó ưu tiên kết nối tương hỗ chặt chẽ với các trung tâm tài chính quốc tế lớn trong khu vực và trên thế giới. Mục tiêu là hướng đến hình thành một mạng lưới tài chính liên kết, hỗ trợ lẫn nhau chứ không phải cạnh tranh trực tiếp.
Về đổi mới, cần thúc đẩy việc thử nghiệm các cơ chế tài chính tiên tiến và đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ tài chính, đặc biệt là FinTech, Blockchain và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Cùng với đó, Việt Nam phải phát triển mạnh tài chính xanh, khuyến khích các sản phẩm bền vững và các quỹ đầu tư theo chuẩn mực môi trường - xã hội - quản trị (ESG), thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm.
Cuối cùng, Việt Nam cần tăng cường kết nối với các trung tâm tài chính hàng đầu để phát triển nhân lực chất lượng cao, hợp tác đào tạo và nâng cao quản trị tài chính theo chuẩn quốc tế. Trên hết, đảm bảo ổn định thị trường tài chính, quản lý rủi ro và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư là ưu tiên hàng đầu nhằm xây dựng một môi trường đầu tư an toàn và bền vững tại các trung tâm tài chính trong tương lai.
Ông Nguyễn Văn Thắng, Bộ trưởng Bộ Tài chính
