Ngày 18-8, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 28 bị cáo trong vụ bán rẻ đất vàng xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu tỉnh Bình Dương (Tổng công ty 3/2) và một số đơn vị liên quan, gây thiệt hại hơn 5.700 tỉ đồng.
Đại gia phủ nhận vai trò “đạo diễn” thâu tóm đất
Cáo trạng xác định năm 2010, sau khi được cha vợ là Nguyễn Văn Minh (cựu chủ tịch Tổng công ty 3/2) bàn bạc tìm đối tác thực hiện dự án trên khu đất 43 ha, Nguyễn Văn Dương (con rể bị cáo Minh) đứng ra thành lập Công ty Âu Lạc.
Tiếp đó, Tổng công ty 3/2 cùng Công ty Âu Lạc thành lập liên doanh Công ty Tân Phú. Quá trình hợp tác, Tổng công ty 3/2 chuyển nhượng trái phép khu đất 43 ha cho liên doanh Công ty Tân Phú, rồi lại tiếp tục chuyển nhượng nốt 30% vốn góp tại Tân Phú. Chuỗi hành vi trên khiến tài sản nhà nước rơi vào tay tư nhân, thiệt hại hơn 984 tỉ đồng.
Bị cáo Trần Văn Nam (hàng đầu, bên phải), cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương. |
Trên giấy tờ, các cổ đông góp vốn tại Công ty Âu Lạc gồm Nguyễn Quốc Hùng, Huỳnh Trung Nam và Dương Đình Tâm. Nhưng thực tế, Nguyễn Đại Dương mới là người bỏ tiền góp 45% cổ phần và nhờ ông Dương Đình Tâm đứng tên. Dương cũng là người trực tiếp điều hành công ty này.
“Nguyễn Đại Dương giữ vai trò xuyên suốt, thúc đẩy, hỗ trợ, tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh và đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội…” - cáo trạng nhận định.
Trả lời tại tòa, ông Dương Đình Tâm thêm một lần khẳng định chỉ là người đứng tên cổ đông giúp cho Nguyễn Đại Dương, bản thân không góp vốn vào Công ty Âu Lạc. Theo nhân chứng này, năm 2010, ông được Dương nhờ ký một số giấy tờ nhưng “không đọc, Dương đưa thì ký”. “Thực tế, tôi không có tiền để mà góp vốn vào công ty. Lúc đó chỉ là người bán thịt heo” - ông Tâm nói.
Ngược lại với lời khai của ông Tâm, bị cáo Dương nhiều lần phủ nhận vai trò đứng sau Công ty Âu Lạc, cho rằng không nhờ ai góp vốn tại công ty này. “Tôi thấy dự án này không sinh lời và bản thân tôi cũng không bao giờ làm bất động sản ở đâu ngoài quê hương mình - Hà Nội” - bị cáo nói.
Vẫn theo lời Dương, khi cha vợ là Nguyễn Văn Minh nhờ tìm đối tác đầu tư dự án 43 ha, vì sợ ảnh hưởng, sợ gây hiểu lầm là nấp sau lưng cha vợ nên bị cáo chỉ đóng vai trò giới thiệu người tham gia liên doanh. Bị cáo khai rằng thực tế số tiền mà ông Tâm nói đứng tên cổ đông thay bị cáo là của một người khác. Bị cáo chỉ đưa cho ông Tâm các hồ sơ liên quan đến việc thành lập công ty để ký…
"Làm sai thì nhận, phải ngẩng mặt với bà con Bình Dương”
Trả lời các câu hỏi của luật sư, bị cáo Trần Văn Nam (cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương) cho hay việc ký ban hành quyết định giao khu đất 43 ha cho Tổng công ty 3/2 là phù hợp với chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương.
Sau này, khi hợp tác làm ăn với Công ty Âu Lạc, Tổng công ty 3/2 đã mang đất, thay vì mang tiền như chủ trương được duyệt trước đó, góp vốn vào Công ty Tân Phú. Việc này gây bức xúc trong Thường trực Tỉnh ủy.
Theo ông Nam, khu đất 43 ha không thể giao về cho Công ty Impco vì đây là doanh nghiệp mới thành lập, không liên quan. Do vậy, ông đã có chỉ đạo để lại khu đất này, yêu cầu các cơ quan chức năng phải làm rõ trách nhiệm của Tổng công ty 3/2 trong việc góp vốn rồi thoái vốn.
Theo VKS, một trong những hành vi mà ông Nam bị cáo buộc vi phạm đó là việc “hợp thức hóa” sai phạm cho các bị cáo tại Tổng công ty 3/2.
Cụ thể, khi có dư luận về những sai phạm tại khu đất 43 ha, ông Nam chỉ đạo cấp dưới ban hành Công văn 974 đề ngày 19-5-2017 (thực tế được lập vào tháng 10-2018) đính chính Thông báo 287/2017 và Công văn 477 đề ngày 29-7-2016 (thực tế được lập vào tháng 3-2019) điều chỉnh Công văn 407/2016, với nội dung sai lệch bản chất phương án sử dụng đất đã phê duyệt trước đó.
Tuy nhiên, khai trước HĐXX, cựu bí thư Tỉnh ủy Bình Dương nhiều lần phủ nhận điều này. Cựu bí thư nói với bị cáo Ngô Dũng Phương (cựu trưởng Phòng Tài chính Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương, người từng là cấp dưới của mình): “Anh Phương phải dũng cảm, làm sai thì nhận, mình phải ngẩng mặt với bà con Bình Dương”.
Ở phiên tòa trước, ông Nam khai mỗi lần đi họp về, ông thường phải ký “rất nhiều giấy tờ” nên ký “rất là nhanh”. Sau khi ủy ban kiểm tra, phát hiện ra sai phạm, ông mới biết các văn bản bị ký lùi ngày. Dù vậy, ông Nam thừa nhận “đã thiếu trách nhiệm” khi được hỏi về trách nhiệm liên quan đến hai khu đất 43 ha và 145 ha…
Cựu chủ tịch nói không thao túng, không câu kết với con rể
Theo cáo buộc của VKS, trong quá trình hoạt động, bị cáo Nguyễn Văn Minh (cựu chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) Tổng công ty 3/2) đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để thao túng hoạt động của HĐTV tổng công ty theo mục đích cá nhân, với động cơ vụ lợi.
Trả lời luật sư, bị cáo Minh bác bỏ quy kết “thao túng” nêu trên. “Tôi không có quyền để áp đặt và thao túng các thành viên khác trong HĐTV công ty” - bị cáo nói, đồng thời khẳng định cũng không “câu kết” với con rể là Nguyễn Đại Dương.
Bị cáo Trần Nguyên Vũ (cựu giám đốc tài chính, kế toán trưởng Tổng công ty 3/2) cũng cho rằng quá trình lãnh đạo doanh nghiệp, bị cáo Minh có nhiều đóng góp, không có chuyện “thao túng” mà “chỉ dùng uy tín của mình” để thuyết phục HĐTV.