Hãng Reuters ngày 27-3 đưa tin cựu lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu đã bắt đầu chuyến thăm 12 ngày tới Trung Quốc (TQ) đại lục, trở thành lãnh đạo đầu tiên của hòn đảo, kể cả đương nhiệm và mãn nhiệm, đến TQ kể từ năm 1949.
Ông Mã nói rằng ông hy vọng chuyến thăm sẽ mang lại hòa bình và cải thiện quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan.
Cựu lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu vẫy tay tại sân bay Phố Đông (Thượng Hải). Ảnh: HANDOUT |
Văn phòng ông Mã cho hay cựu lãnh đạo Đài Loan đã gặp một số quan chức TQ tại sân bay Phố Đông (Thượng Hải), trong đó có Phó Chủ nhiệm Văn phòng sự vụ Đài Loan của TQ - ông Trần Nguyên Phong.
Phát biểu trước khi khởi hành sang TQ, ông Mã bày tỏ ông "rất vui” khi thực hiện chuyến thăm này, trong đó ông dự kiến sẽ gặp gỡ và trò chuyện với sinh viên cũng như viếng thăm mộ tổ tiên ở đại lục.
Ông Mã Anh Cửu, lãnh đạo Đài Loan giai đoạn 2008-2016, hiện là thành viên cấp cao của Quốc dân đảng (KMT) - đảng đối lập của hòn đảo. Vào cuối năm 2015, ông đã tổ chức một cuộc gặp mang tính bước ngoặt với Chủ tịch TQ Tập Cận Bình tại Singapore, ngay trước khi bà Thái Anh Văn đắc cử lãnh đạo Đài Loan vào năm 2016.
"Ngoài việc đi cúng tổ tiên, tôi còn đưa sinh viên Đài Loan sang để giao lưu, hy vọng cải thiện bầu không khí ở eo biển Đài Loan hiện tại thông qua sự nhiệt tình và tương tác của những người trẻ tuổi, để hòa bình có thể đến nhanh hơn nữa và sớm hơn cho chúng tôi ở đây” - ông Mã nói trong một tuyên bố ngắn.
Theo người đứng đầu của một tổ chức do ông Mã thành lập, cựu lãnh đạo Đài Loan không có kế hoạch gặp mặt quan chức cấp cao TQ, tuy nhiên ông sẽ "theo ý của chủ nhà" nếu họ sắp xếp một cuộc gặp mặt như vậy.
Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền Đài Loan đã chỉ trích chuyến đi của ông Mã, nói rằng chuyến thăm TQ vào thời điểm này là không phù hợp trong bối cảnh một đồng minh lâu năm của Đài Loan là Honduras vừa tuyên bố chấm dứt quan hệ ngoại giao với hòn đảo và chuyển sang thiết lập quan hệ chính thức với TQ.
Chuyến thăm của ông Mã diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan ngày càng leo thang, đặc biệt là sau chuyến thăm hòn đảo của bà Nancy Pelosi, cựu Chủ tịch Hạ viện Mỹ, hồi tháng 8 năm ngoái.
Bên cạnh đó, chuyến thăm của ông Mã tiến hành giữa lúc bà Thái Anh Văn dự kiến có chuyến công du tới các đồng minh ở Trung Mỹ là Guatemala và Belize vào cuối tháng 3 này. TheoReuters, bà sẽ quá cảnh tại TP New York (bang New York, Mỹ) trước khi tới Trung Mỹ và quá cảnh Los Angeles (bang California, Mỹ) trên đường về.
Khi ở California, bà Thái dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy, tuy nhiên văn phòng lãnh đạo Đài Loan từ chối xác nhận liệu có diễn ra cuộc gặp này hay không.