Ngày 20-9, TAND tỉnh Điện Biên đã mở phiên toà xét xử 9 bị cáo về tội vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ khi thực hiện dự án Nâng cấp, cải tạo Cảng hàng không Điện Biên.
Trước đó, vào tháng 8-2023, TAND tỉnh Điện Biên đã mở phiên tòa sơ thẩm lần đầu và quyết định trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung làm rõ một số nội dung liên quan.
Cụ thể, xác minh làm rõ trách nhiệm dân sự liên quan đến việc bồi thường, bồi hoàn của các bị cáo, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đối với hành vi vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Tuy nhiên sau đó, Viện KSND tỉnh Điện Biên vẫn giữ nguyên quyết định truy tố tại bản cáo trạng số 41/CT-VKS-P1.
Theo cáo trạng truy tố, trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 12-2021, khi tham gia thực hiện dự án Nâng cấp, cải tạo Cảng hàng không Điện Biên, các bị cáo Nguyễn Thị Khương (nhân viên hợp đồng), Trần Thị Vân (cựu Giám đốc Trung tâm Quản lý đất đai TP Điện Biên Phủ), Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ) và một số bị cáo khác đã có vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Năm 2020, UBND tỉnh Điện Biên đã ra Quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư theo quy hoạch chi tiết Cảng hàng không Điện Biên (giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030).
UBND TP Điện Biên Phủ giao nhiệm vụ cho Trung tâm Quản lý đất đai TP.Điện Biên Phủ (gọi tắt là Trung tâm) chủ trì thực hiện công tác đo đạc, kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và giải phóng mặt bằng.
Bị cáo Nguyễn Thị Khương là nhân viên hợp đồng thời vụ của Trung tâm được giao làm trưởng nhóm VI, thực hiện nhiệm vụ kê khai, kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các đối tượng có đất bị thu hồi, trong đó có diện tích của Công ty cổ phần Chế biến nông sản Điện Biên.
Khi thực hiện nhiệm vụ, bị cáo Khương chỉ căn cứ vào tài liệu do phía công ty cung cấp, không thực hiện kiểm tra, xác minh đối tượng bị thu hồi đất, không thực hiện niêm yết công khai, không tổ chức lấy ý kiến người bị thu hồi đất…
Liên quan đến hành vi sai phạm của cựu Phó chủ tịch UBND TP Điện Biên Phủ, theo cáo trạng, tháng 4-2021, UBND TP Điện Biên Phủ ra thông báo thu hồi hơn 232.000m2 đất của công ty. Đến tháng 8-2021, Phó chủ tịch Nguyễn Tuấn Anh ký ban hành quyết định phê duyệt phương án dự toán kinh phí bồi thường hỗ trợ, gồm có bồi thường hỗ trợ hoa màu cây cối, hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất cho công nhân.
Theo quy định, khi trình quyết định thu hồi đất, trong hồ sơ phải có bản tổng hợp ý kiến của người bị thu hồi đất nhưng bị cáo Nguyễn Tuấn Anh đã ký quyết định khi hồ sơ không có nội dung này.
Cáo trạng xác định cựu Phó chủ tịch Nguyễn Tuấn Anh đã ký Quyết định phê duyệt phương án dự toán kinh phí bồi thường, hỗ trợ (đợt 31), bồi thường về cây cối hoa màu là gần 1,7 tỉ đồng và hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất là hơn 16,5 tỉ đồng.
Bị cáo Tuấn Anh chỉ đạo các phòng ban chuyên môn đẩy nhanh tiến độ lập, trình, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Vân đã nhắn tin thông báo việc này và yêu cầu Khương chuyển phương án để ký trình thẩm định.
Do bị thúc ép, Khương lấy tài liệu thu thập khi lập phương án đợt 31 (không thu thập thêm bất cứ tài liệu nào) chuyển qua cho Vân kiểm tra, ký duyệt. Bộ phận thẩm định cũng báo cáo việc này với Phó chủ tịch Nguyễn Tuấn Anh và được chỉ đạo, nhất trí cho phép trình để ký duyệt.
Bản giám định của Cục Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Bộ TN&MT) kết luận trình tự thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ chưa đúng quy định pháp luật.
Tổng thiệt hại của Nhà nước trong vụ án này là hơn 13 tỉ đồng.
