Sáng 18-6, bên hành lang QH, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng và ĐBQH Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP.HCM, đã có cuộc tranh luận khá cởi mở về việc thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy (gọi tắt là phí xe máy).
+ Bộ trưởng Đinh La Thăng: Việc thu phí xe máy phải căn cứ vào các quy định hiện hành, trong đó có thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, xin báo cáo với chị Tâm là việc có thu phí xe máy hay không thuộc “thẩm quyền quyết định của HĐND tỉnh, TP chứ không phải của trung ương”. TP.HCM hoàn toàn có quyền quyết định không thu phí xe máy trên địa bàn.
. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Tôi cho rằng cần phải xem xét lại quy định thu phí xe máy. Hiện nay khi một chiếc xe máy đến tay người sử dụng đã chịu nhiều loại thuế và lệ phí rồi. Nếu bây giờ họ phải chịu thêm phí xe máy nữa là không hợp lý.
Bộ trưởng Đinh La Thăng và ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm đang tranh luận tại hành lang QH về thu phí xe máy. Ảnh: LÊ PHI
Bộ trưởng nói rằng HĐND tỉnh, TP có quyền quyết định thu hay không thu loại phí này, tôi nghĩ cần phải xem lại quy định. Bởi vì nếu chính quyền địa phương có quyền đó thì không bao giờ HĐND TP.HCM lại có quyết định thu phí. TP.HCM là một trong những địa phương triển khai thu chậm nhất nước nên còn bị các bộ, ngành nhắc nhở bằng văn bản nữa là. Lãnh đạo TP cũng bàn về vấn đề này rất nhiều lần và thấy rằng luật đã quy định thì TP phải làm. Cho nên có thể nói việc thu phí xe máy không phải do địa phương muốn hay không muốn mà chúng tôi buộc phải thu.
Theo tôi, trong điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay thì chưa nên thu phí xe máy bởi nó thiếu công bằng và rất khó quản lý. Hơn nữa, người dân đã đóng rất nhiều khoản phí rồi, nếu mình tiết kiệm chi ngân sách, điều hành ngân sách một cách hợp lý thì chưa cần tới khoản thu này.
Có Bộ trưởng ở đây, tôi cũng xin nói thêm là người dân phản ánh với tôi việc thu phí xe máy tạo nên sự không công bằng khi người đi đường đất bụi bặm, lầy lội cũng phải trả phí bằng với người đi trên đường nhựa. Cho nên tôi xin Bộ trưởng xem xét lại.
+ Bộ trưởng Đinh La Thăng: Tôi hoàn toàn chia sẻ với những ý kiến của chị Tâm. Tôi xin khẳng định lại một lần nữa, theo quy định của luật thì chúng ta phải thu phí xe máy nhưng trong luật, trong nghị định và thông tư hướng dẫn (Thông tư 133/2014 của Bộ Tài chính - PV) chỉ quy định mức thu tối đa, không quy định mức thu tối thiểu. Điều đó có nghĩa là HĐND cấp tỉnh, TP có quyền quyết định mức thu bằng 0 đồng. Đối tượng thu cũng do HĐND cấp tỉnh, TP quyết định, những hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa thì không phải nộp phí.
Ngoài ra khoản phí thu được sẽ dành để bảo trì cho đường địa phương bao gồm cả đường thôn, xóm, xã, huyện… chứ không phải là dùng để bảo trì quốc lộ. Việc để đường lầy lội là trách nhiệm của chính quyền địa phương.
. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Thưa với Bộ trưởng không phải như vậy. Tôi lấy ví dụ, trong khung mà Bộ Tài chính hướng dẫn thì có quy định xe trên 100-175 cm3 thì mức thu tối thiểu là bao nhiêu, tối đa là bao nhiêu. Khung mức tối thiểu là 100.000 đồng/xe nên HĐND TP.HCM mới quyết định thu theo mức tối thiểu, chúng tôi muốn hạ xuống nữa cũng không được. Không thể có chuyện thu phí theo mức 0 đồng.
+ Bộ trưởng Đinh La Thăng: Báo cáo với chị Tâm đó là quy định cũ. Quy định cũ thì có mức thu tối thiểu, tối đa như chị nói. Nhưng bây giờ đã có hướng dẫn mới chỉ quy định mức tối đa, không quy định mức tối thiểu. Tức là đối với xe đến 175 cm3 sẽ thu từ 0 đồng đến 100.000 đồng/xe. Mức trên 100 cm3 là từ 0 đồng đến 150.000 đồng/xe.
. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Thưa Bộ trưởng, khi HĐND TP.HCM quyết định mức thu này thì đó là hướng dẫn mới nhất của Bộ Tài chính. HĐND TP là đơn vị cuối cùng thực hiện quyết định này. Đó là văn bản mới nhất mà chúng tôi nhận được.
+ Bộ trưởng Đinh La Thăng: Không, hướng dẫn này của Bộ Tài chính có từ năm 2014 rồi.
. ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Không. Khi mà HĐND TP áp dụng thu, chúng tôi đã căn cứ tất cả quy định của Bộ Tài chính để áp dụng một cách thấp nhất cho người dân TP.
+ Bộ trưởng Đinh La Thăng: Rất cảm ơn chị, chị rất vì người dân. Bây giờ báo cáo với chị là để thông thoáng cho địa phương thì chỉ quy định mức tối đa, không quy định mức tối thiểu để cho các địa phương được toàn quyền quyết định. Có nghĩa là mức thu có thể bằng 0 đồng và đến mức tối đa như quy định. Sáng mai tôi sẽ cầm sang tặng chị một bản quy định ấy.
+ ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm: Nếu có quy định mức tối thiểu bằng 0 đồng thì nhất định HĐND TP chúng tôi sẽ áp dụng quy định mức thu bằng 0 đồng…
Khó có mức phí 0 đồng Một chuyên gia về chính sách thuế cho biết thông tư của Bộ Tài chính (Thông tư 133/2014) chỉ quy định mức phí tối đa, không quy định mức tối thiểu nên có thể hiểu tùy từng địa phương xác định mức tối thiểu. Nhưng vấn đề là sẽ khó có mức tối thiểu là 0 đồng. Bởi lẽ nguyên tắc của thu phí còn nhằm để bù đắp chi phí, thu hồi vốn… Nếu thu 0 đồng thì lấy tiền đâu trả các chi phí? Số tiền thu được từ việc thu phí xe máy sẽ đưa vào quỹ bảo trì đường bộ và được dùng để sửa chữa, bảo trì đường bộ. Vậy nếu thu 0 đồng thì quỹ lấy tiền đâu mà thực hiện nhiệm vụ? Ngoài ra mức thu phí có tính đến khả năng của người nộp. Nhưng nếu chi phí hành thu quá lớn, nguồn phí còn lại để chi vào mục đích chính không còn được bao nhiêu thì có lẽ không thu thì tốt hơn. Còn nếu tăng phí thì có thể không phù hợp với khả năng của người dân. Q.NHƯ |