Nhiều điểm nghẽn và giải pháp nhằm phát triển logistics TP.HCM được đưa ra tại Hội nghị “Cục Hải quan TP.HCM và cộng đồng doanh nghiệp đồng hành, chung tay phục hồi kinh tế” và Tọa đàm “Logistics Thành phố Hồ Chí Minh cất cánh” do Cục Hải quan TP.HCM phối hợp với Hiệp hội Logistics TP.HCM tổ chức chiều 14-4.
5 điểm nghẽn
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM cho biết logistics TP đang có năm điểm nghẽn. Thứ nhất là cơ sở hạ tầng như hệ thống đường bộ, đặc biệt hệ thống đường vành đai 2,3,4 chưa hoàn chỉnh, thường tắc nghẽn các tuyến đường bộ đến cảng Cát Lái, ICD Trường Thọ... Tuyến Bắc - Nam kết nối kém với cảng biển, cảng hàng không; Tiêu chuẩn kỹ thuật lạc hậu, thiếu vốn đầu tư nâng cấp, chuyển đổi.
Sân bay Tân Sơn Nhất quá tải, các ga hàng không đã hết công suất, chưa phát triển theo mô hình ga cảng hàng không nối dài. Hiện có 1.505 nhà kho, đa số đều có diện tích nhỏ. Xu hướng kho thu hẹp tại TP.HCM và chuyển dịch sang các vùng lân cận như Bình Dương, Đồng Nai. Hạn chế nữa là TP.HCM hiện tại vẫn chưa có Trung tâm logistics.
Điểm nghẽn thứ hai đến từ thực trạng năng lực doanh nghiệp logistics. Có tới 54% doanh nghiệp logistics tập trung tại TP.HCM nhưng trên 90% DN logistics nhỏ, siêu nhỏ, vừa. Phần lớn DN chỉ cung cấp dịch vụ cơ bản, đơn lẻ. Tiềm lực tài chính yếu (90% doanh nghiệp có vốn điều lệ vài tỷ đồng), mức độ đầu tư công nghệ thông tin hiện đại còn kém.
 |
Lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM, Sở Công thương TP.HCM cho rằng cần tháo gỡ nhiều điểm nghẽn hạ tầng, giao thông, nhân lực... để phát triển logistics TP.HCM. Ảnh: Quang Huy |
Thứ ba, mức độ ứng dụng công nghệ thông tin của DN không đồng đều. Điểm nghẽn thứ tư là chi phí logistics chiếm rất cao trên tổng chi phí của doanh nghiệp. Khảo sát 39% DN cho rằng chi phí logistics chiếm 5-10% tổng chi phí. Trong đó 60% là chi phí vận tải, 21% là chi phí xếp dỡ, 12% là chi phí kho bãi.
Thứ năm là thiếu nhân lực, tính đến 2030, nhu cầu nhân lực toàn ngành logistics cần trên 200.000 người. Riêng TP.HCM cần khoảng 100.000 người, mỗi năm cần 10.000 người. Tuy nhiên, các trường đại học, cao đẳng, trung học nghề trên địa bàn chỉ đào tạo được 2.500 sinh viên, học viên/năm.
Chuyển đổi số
Giải pháp mà ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công thương TP.HCM đưa ra là phát triển hệ thống trung tâm logistics quy mô chuyên nghiệp, giải pháp chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực, xúc tiến sử dụng dịch vụ logistics. Ngoài ra, TP.HCM sẽ tăng cường hợp tác, liên kết vùng. Giải pháp khác là thành lập hiệp hội logistics TP.HCM (HLA), hỗ trợ vay kích cầu.. Dự kiến trong tháng 9, hiệp hội HLA và Sở công thương diễn đàn logistics, tập trung vào giải pháp liên kết vùng, chuyển đổi số logistics cho TP.HCM.
Có 7 trung tâm Logistics TP.HCM phát triển là Long Bình, Cát Lái, Linh Trung, Khu công nghệ cao, Tân Kiên, Hiệp Phước và Củ Chi. Theo ông Vũ, hiện về pháp lý hoá chức năng đất sử dụng trong quy hoạch, TP đã cơ bản thống nhất hoàn chỉnh quy hoạch 7 khu đất xây trung tâm logistics. Tiếp đó TP sẽ tổ chức đấu thầu chọn lựa nhà đầu tư, các trung tâm sẽ có đủ các chức năng hoạt động, và tiện ích của các cơ quan nhà nước cùng tham gia.
“TP.HCM dự kiến từ nay đến năm 2025 sẽ tập trung triển khai mời gọi đầu tư 3 trung tâm logistics tại Khu công nghệ cao, Linh Trung và Long Bình đều có vị trí ở TP Thủ Đức. Hiện đã có nhiều nhà đầu quan tâm, nghiên cứu cùng tham gia xây dựng trung tâm logistics TP.HCM”, ông Vũ chia sẻ.
 |
| Cục Hải quan TPHCM và Hiệp hội Logistics TPHCM ký kết quy chế phối hợp giữa hai bên nhằm nâng cao hiệu quả hợp tác, tăng cường kết nối trong hoạt động dịch vụ logistics. Ảnh: Quang Huy |
Để logistics TP.HCM phát triển, ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục hải quan TP.HCM cho biết hải quan TP cam kết đồng hành cùng DN bằng những việc làm cụ thể như cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan hướng đến hải quan phi giấy tờ. Hải quan TP đang triển khai hệ thống hải quan công nghệ số thông minh ngang tầm với các nước châu Âu.
“Trung tâm đăng ký tờ khai tại trụ sở chính của Cục H, các cảng là điểm thông quan hàng hóa, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp thay vì phải xuống các cảng đăng ký tờ khai. Cục cũng đã có kế hoạch phát triển nguồn nhân lực, với 100 sinh việc được chọn đào tạo”, ông Thắng nói.
Lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM cũng đã ký kết phối hợp với Hiệp hội Logistics TP.HCM để đẩy mạnh vai trò Đại lý Hải quan, thực sự là cánh tay nối dài của cơ quan hải quan, là cầu nối giữa Hải quan và DN, hướng đến tính chuyên nghiệp, tự nguyện tuân thủ pháp luật trong quá trình làm thủ tục hải quan, minh bạch hóa các khâu thủ tục.
Lắng nghe đặt hàng DN về logistics
TP Thủ Đức là nơi đặt 3 trung tâm logistics của TP.HCM được xem là trung tâm logistics của thành phố. Hiện TP Thủ Đức đã phối hợp với các Sở ngành tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông, nhanh chóng hoàn thành các tuyến đường kết nối.
TP tiếp tục tiếp thu những ý kiến đề xuất của DN để từ đó có những giải pháp cụ thể. Sắp tới, TP Thủ Đức và Hiệp hội Logistics TP.HCM sẽ tổ chức hội nghị về vấn đề phát triển logistics nhằm lắng nghe những đặt hàng của chính cộng đồng DN. Ông Hoàng Tùng, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức
