Ngày 4-8, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức phiên họp tham vấn ý kiến về dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, với sự tham dự của các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan nhà nước, địa phương...
Nhà nước tạo quỹ đất sạch đấu giá
Tại phiên họp, ông Đinh Dũng Sỹ, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ cho rằng, thu hồi đất là vấn đề cực kỳ phức tạp và theo ông, cần sử dụng vốn ngân sách nhà nước để tạo đất sạch cho đấu thầu, đấu giá sử dụng đất.
“Tôi cho rằng, dùng ngân sách giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch là giải pháp tốt nhất để điều tiết địa tô chênh lệch", ông Sỹ nói.
Theo ông Sỹ việc Nhà nước sử dụng ngân sách để tạo quỹ đất sạch đưa ra đấu giá thì dễ nhận được sự đồng thuận của người bị thu hồi đất hơn, hạn chế được tình trạng chênh lệch địa tô rơi vào "nhóm lợi ích" khiến người dân bất bình.
 |
Ông Đinh Dũng Sỹ, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Trọng Phú |
Về nguồn vốn để nhà nước tiến hành giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch đưa ra đấu giá, ông Sỹ đề nghị sử dụng cơ chế huy động vốn từ ngân hàng thương mại vào. Sau khi đấu giá đất, Nhà nước sẽ bồi hoàn lại cho các ngân hàng.
Cùng nội dung, ông Nguyễn Văn Đỉnh, chuyên gia pháp lý bất động sản cũng cho rằng nếu nhà nước sử dụng vốn ngân sách để có đất sạch cho đấu giá thì người dân sẽ đồng thuận hơn. Và để phân bổ chênh lệch địa tô được hài hòa thì cốt lõi là giá đất đảm bảo được nguyên tắc thị trường.
“Tại hội thảo về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) tổ chức tại VCCI cách đây 1 năm, khi ấy Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà có nói nếu định giá đất sát giá thị trường thì chẳng cần đấu giá, đấu thầu làm gì cả, các dự án sẽ đỡ mất thời gian thực hiện các thủ tục này để triển khai được nhanh hơn” - ông Đỉnh nói.
Bổ sung phương pháp thặng dư khi định giá đất
Tại phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho hay bản dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) mới nhất được hoàn thiện vào ngày 1-8. Bản dự thảo này dù đã tiếp thu các ý kiến đóng góp tuy nhiên vẫn cần tiếp tục hoàn thiện thêm.
“Dự thảo phải thể chế hoá các quan điểm đã được Nghị quyết 18 chỉ rõ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai, hoàn thiện chính sách đất đai… đồng thời cũng phải có cơ chế để phòng chống tham nhũng, tiêu cực, tình trạng khiếu kiện về đất đai cũng như lợi dụng chiếm đất để đất hoang hoá, lãng phí…” - ông Thanh nói.
 |
Ông Phan Đức Hiếu, ủy viên Ủy ban Kinh tế. Ảnh: CTV |
Ông Phan Đức Hiếu, ủy viên Ủy ban Kinh tế, cho biết, dự thảo mới nhất về Luật Đất đai sửa đổi hiện còn 12 vấn đề lớn vẫn còn nhiều ý kiến, phương án khác nhau, trong đó có nội dung quan trọng về giá đất.
Cụ thể ông Hiếu cho hay về giá đất, dự luật được chỉnh sửa theo hướng bỏ quy định không rõ ràng về mặt pháp lý; quy định về căn cứ xác định, thông tin đầu vào, phương pháp xác định giá đất đã thể chế hóa yêu cầu tại Nghị quyết số 18 về có cơ chế, phương pháp xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường.
Dự thảo mới nhất cũng bổ sung quy định rõ nội hàm các phương pháp xác định giá đất và trường hợp áp dụng phương pháp cụ thể; bỏ phương pháp chiết trừ vì đây thực chất là một trường hợp đặc biệt của phương pháp so sánh trực tiếp; chỉnh sửa, bỏ quy định về bảng giá đất được áp dụng để tính giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất.
Về phương pháp thặng dư được nhiều chuyên gia đề nghị cần giữ lại, ông Hiếu cho hay dự thảo luật thiết kế 2 phương án. Phương án 1: Bổ sung phương pháp thặng dư là một trong những phương pháp xác định giá đất và tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật để quy định nguyên tắc, điều kiện áp dụng phương pháp thặng dư.
“Đây là phương pháp có tính khoa học, được áp dụng rộng rãi tại các quốc gia trên thế giới, việc quy định tiếp tục cho phép áp dụng phương pháp thặng dư sẽ tạo cơ sở để có nhiều phương pháp định giá áp dụng phù hợp nhất với thực tế, giúp tăng tính giải trình, phản biện về giá đất được đưa ra.” - ông Hiếu nói.
Phương án 2: Không áp dụng phương pháp thặng dư.
Theo Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, dự luật có 12 vấn đề lớn cần xin ý kiến gồm: Quyền của đơn vị sự nghiệp công lập lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền hằng năm được thế chấp tài sản gắn liền với đất thuê (khoản 2 Điều 35);
Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; tiêu chí thu hồi và đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở thương mại, công trình thương mại, công trình dịch vụ, khu vui chơi, giải trí, tổ hợp đa năng để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (điểm e và điểm g khoản 3 Điều 79);
Mức phân bổ tối thiểu 10% nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hằng năm của địa phương cho Quỹ phát triển đất (Điều 113);
Các quy định liên quan đến thu hồi đất chưa có trong quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, quy hoạch sử dụng đất an ninh (điểm d khoản 1 Điều 80; khoản 4 Điều 83);
Áp dụng phương pháp thặng dư để định giá đất (khoản 4 Điều 158); cấp Giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất (Điều 138)…
