Đô đốc Mỹ cảnh báo đường băng Trung Quốc ở Trường Sa
Phó Đô đốc Joseph Aucoin, chỉ huy Hạm đội 7 của hải quân Mỹ, hôm 15-2 cũng kêu gọi Trung Quốc cởi mở hơn về ý định của nước này tại biển Đông, nói rằng việc đó sẽ làm giảm bớt lo lắng của các bên.
"Chúng tôi không chắc chắn họ định làm gì" - ông Aucoin đề cập đến các động thái gần đây của Trung Quốc trong một buổi họp báo tại Singapore. "Vì vậy, chúng tôi sẽ điều tàu, máy bay và hoạt động khắp vùng biển này như chúng tôi đã làm từ rất lâu" - ông khẳng định.
Các nhà phân tích an ninh Trung Quốc và khu vực cho rằng Bắc Kinh sẽ bắt đầu sử dụng các đường băng mới tại quần đảo Trường Sa cho các hoạt động quân sự trong vài tháng tới.
Đá Chữ Thập trước (trái: chụp tháng 1-2006) và sau khi Trung Quốc "nhúng tay" vào (phải: chụp tháng 9-2015). (Ảnh: CNN)
Hồi tháng trước, Trung Quốc lần đầu thử nghiệm hạ cánh máy bay dân sự trên đường băng dài 3.000 m được xây dựng trái phép trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam bất chấp các nước lên án.
Aucoin nói rằng ông không thể dự đoán khi nào các máy bay quân sự Trung Quốc sẽ bắt đầu hoạt động tại quần đảo Trường Sa. Tuy nhiên, ông khẳng định: "Đó là sự mơ hồ gây bất ổn".
Hồi cuối tháng 10-2015, tàu khu trục USS Lassen của Mỹ đã tiến hành áp sát một trong các đảo nhân tạo Trung Quốc xây trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Hôm 30-1, một tàu chiến Mỹ cũng đã tiến hành tuần tra trong khu vực 12 hải lý quanh đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép.
Phía Bắc Kinh đã kịch liệt chỉ trích động thái trên và cảnh báo đó là hành động khiêu khích. Tuy nhiên, Mỹ khẳng định nước này sẽ tiến hành tuần tra tự do hàng hải và hàng không ở bất cứ nơi nào mà luật quốc tế cho phép và biển Đông là không ngoại trừ.
Ông Aucoin thừa nhận các tàu chiến và tàu dân sự Trung Quốc thường xuyên áp sát tàu hải quân Mỹ ở biển Đông nhưng quan hệ giữa hải quân hai nước sẽ tiếp diễn theo chiều hướng "tích cực". Vị phó đô đốc Mỹ cũng mong muốn Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế để tất cả các bên có thể phát triển thịnh vượng.