Luật Thi hành án hình sự 2019 gồm 16 chương, 207 điều, chính thức có hiệu lực từ 1-1-2020.
Trong đó, Luật dành toàn bộ Chương XI với 12 điều quy định về thi hành án đối với pháp nhân thương mại. Theo đó, khi nhận quyết định thi hành án, pháp nhân thương mại phải công bố trên trang thông tin điện tử, ấn phẩm của mình và niêm yết công khai tại trụ sở chính, địa điểm kinh doanh.
Cạnh đó, hồ sơ thi hành án đối với pháp nhân thương mại gồm: bản án, quyết định do tòa án ban hành có hiệu lực pháp luật; quyết định thi hành án; giấy triệu tập người đại diện theo pháp luật của pháp nhân thương mại; tài liệu cưỡng chế thi hành án (nếu có)…
Luật mới bổ sung thêm quyền và nghĩa vụ của phạm nhân. Đây cũng là điểm mới hoàn toàn trong luật này.
Cụ thể phạm nhân được bảo vệ an toàn tính mạng, thân thể, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm; được phổ biến các quyền và nghĩa vụ của mình, nội quy trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; được bảo đảm chế độ ăn, ở, mặc, đồ dùng sinh hoạt cá nhân, chăm sóc y tế, sinh hoạt tinh thần, gửi, nhận thư, nhận quà, nhận sách, báo, tài liệu; được bảo đảm hoạt động thể dục, thể thao, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ...
Và các nghĩa vụ chấp hành quyết định, yêu cầu, hướng dẫn của cơ quan, người có thẩm quyền quản lý thi hành án hình sự, thi hành án hình sự; chấp hành nội quy của trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ…
Một điểm mới khác là tại Điều 28, Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định khi tiếp nhận người chấp hành án phạt tù, cơ quan chức năng có trách nhiệm kiểm tra thông tin, khám sức khỏe họ. Đặc biệt, cơ quan có thẩm quyền phải kiểm tra cơ thể người chấp hành hình phạt tù để xử lý đồ vật mang theo trước khi đưa vào buồng giam.
Việc kiểm tra thân thể nam giới do cán bộ nam thực hiện, thân thể nữ giới do cán bộ nữ thực hiện và phải kiểm tra tại nơi kín đáo. Trong đó, luật nghiêm cấm 10 nhóm đồ vật mang vào buồng giam gồm vũ khí, vật liệu nổ; độc dược, thiết bị điện tử; tranh ảnh, băng đĩa có nội dung phản động…
Đáng chú ý luật cũ 2010 chỉ quy định có sáu đối tượng được giam giữ riêng. Luật mới đã bổ sung thêm hai đối tượng nâng tổng số đối tượng được giam giữ riêng là tám gồm:
Phạm nhân nữ; phạm nhân là người dưới 18 tuổi; phạm nhân là người nước ngoài; phạm nhân là người mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A; phạm nhân có dấu hiệu bị bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình trong thời gian chờ quyết định của Tòa án; phạm nhân thường xuyên vi phạm nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân; phạm nhân là người đồng tính, người chuyển đổi giới tính, người chưa xác định rõ giới tính
Và Điều 37 Luật mới quy định cơ quan chức năng đề nghị trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với người được tạm đình chỉ thi hành án phạt tù có dấu hiệu nghi mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức. Nếu đối tượng phục hồi sức khỏe thì đưa đến nơi chấp hành án và thông báo cho chánh án tòa án đã ra quyết định tạm đình chỉ. Trong trường hợp người đó chưa phục hồi thì tiếp tục được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Nếu cơ quan giám định xác định đối tượng mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức thì cơ quan có thẩm quyền đưa người bệnh vào cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bắt buộc. Kinh phí thực hiện giám định sẽ do Cơ quan thi hành án hình sự công an cấp tỉnh, cấp quân khu chi trả.
Trước đây, người được tạm đình chỉ do bị bệnh nặng và khó xác định tình trạng sức khỏe sẽ được trưng cầu giám định y khoa cấp tỉnh, cấp quân khu.
Ngoài ra, luật mới còn quy định rõ ràng, cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng pháp luật trong việc người bị án treo có thể được rút hết thời hạn thử thách...
| Gửi tiền cho phạm nhân qua đường bưu điện Điều 51 Luật Thi hành án hình sự 2019, phạm nhân được nhận quà là tiền, đồ vật do thân nhân gửi vào không quá hai lần trong một tháng bằng đường bưu chính. Lúc này, trại giam, trại tạm giam, … có trách nhiệm tiếp nhận, bóc, mở, kiểm tra để phát hiện và xử lý đồ vật thuộc danh mục cấm. Riêng đối với tiền, phạm nhân phải gửi trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện quản lý và không được sử dụng tiền mà chỉ sử dụng sổ lưu ký để mua lương thực, thực phẩm và các hàng hóa khác. Trước đây, phạm nhân chỉ được nhận quà là tiền khi được gặp trực tiếp thân nhân. |
