Sáng 13-6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật dân quân tự vệ.
Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) đề nghị với chức danh phó chỉ huy trưởng ban chỉ huy (BCH) quân sự cấp xã (thường gọi là xã đội), ở những nơi trọng điểm quốc phòng, an ninh nên bố trí hai người phó chỉ huy trưởng cấp xã. Trong đó một phó chỉ huy trưởng là chủ tịch hội cựu chiến binh kiêm nhiệm có trình độ trung cấp, cao đẳng và đại học ngành quân sự cơ sở, đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự và một phó chỉ huy trưởng là người hoạt động không chuyên trách cấp xã.
Đồng tình, đại biểu Nguyễn Phương Tuấn (Ninh Bình) cho rằng thực tiễn địa phương rất nhiều nơi hiện nay có chủ tịch hội cựu chiến binh cấp xã trên dưới 50 tuổi đủ sức khỏe và đã kinh qua quân đội có rất nhiều kinh nghiệm, đã được huấn luyện, cho nên sử dụng được lực lượng này sẽ tận dụng rất tốt cho dân quân tự vệ địa phương.
Giải trình, tiếp thu sau đó, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch cho biết về chỉ huy BCH quân sự cấp xã thì quá trình xây dựng luật, Bộ Quốc phòng trình Chính phủ hai phương án. Phương án 1 quy định: Trong tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, tình trạng chiến tranh, chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp xã do sĩ quan chính quy của quân đội đảm nhiệm. Phương án 2 quy định: Chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp xã do sĩ quan chính quy của quân đội đảm nhiệm ngay từ thời bình. Chính phủ lựa chọn phương án 1.
Nguyên nhân chọn phương án 1 vì không làm tăng biên chế, do hiện nay cơ bản chỉ huy trưởng BCH quân sự xã đã được đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở và được phong quân hàm sĩ quan dự bị, được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật. Trong tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, tình trạng chiến tranh, chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp xã sẽ được gọi vào quân ngũ và trở thành sĩ quan chính quy. Khi hết tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, chiến tranh thì được giải ngũ theo Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam.
“Nếu quy định sĩ quan chính quy đảm nhiệm chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp xã ngay từ thời bình sẽ làm tăng 11.162 người và tăng ngân sách nhà nước hằng năm, bảo đảm chế độ chính sách cho sĩ quan, làm dôi dư và phát sinh giải quyết chế độ, chính sách cho một số công chức đang đảm nhiệm chức vụ chỉ huy trưởng BCH quân sự cấp xã….” - Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch nói.