Tại TP.HCM, nhiều trường hợp sau khi xin giấy phép xây dựng (GPXD) nhưng người dân xây nhỏ hơn so với diện tích ghi trên giấy phép. Vì điều này mà hàng loạt thủ tục hoàn công, cập nhật tài sản trên đất hoặc xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất bị ách vì cơ quan chức năng không giải quyết.
Bị trả hồ sơ do nhà xây nhỏ hơn giấy phép
Tháng 6-2019, ông DTD được UBND quận Tân Bình cấp GPXD căn nhà tại hẻm 54 đường Bạch Đằng, phường 2, quận Tân Bình. Trên GPXD, ông D. được xây quy mô năm tầng, diện tích xây dựng gần 60 m2, tổng diện tích sàn hơn 250 m2.
Trong quá trình làm nhà, ông D. chỉ xây hơn 55 m2 và tổng diện tích sàn hơn 235 m2. Sau khi xây xong, ông D. nộp hồ sơ xin cấp sổ hồng tại Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) quận Tân Bình.
Sau khi xem xét hiện trạng thực tế, cơ quan này ra văn bản trả hồ sơ cho ông D. Lý do là nhà xây dựng không đúng với giấy phép xây dựng được cấp (nhỏ hơn).
Cũng tại quận Tân Bình, ông PTV cũng được cấp GPXD căn nhà năm tầng tại đường Thành Mỹ, phường 8, quận Tân Bình. Diện tích xây dựng 50 m2, tổng diện tích sàn là 206,7 m2. Thực tế, ông V. xây nhỏ hơn giấy phép 0,4 m2 và tổng diện tích sàn giảm xuống còn 197 m2.
Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Tân Bình sau khi nhận được hồ sơ xin cấp sổ hồng của ông V. cũng có văn bản trả hồ sơ với lý do tương tự trường hợp nêu trên.
Ông LMS ở phường Tân Kiểng, quận 7 cũng xây nhà nhỏ hơn diện tích trên GPXD. Sau khi xây xong, tháng 7-2019, ông S. đã nộp hồ sơ tại Chi nhánh VPĐKĐĐ quận 7 để làm thủ tục hoàn công nhưng đến nay, hồ sơ hoàn công của ông S cũng chưa được giải quyết vì lý do diện tích xây dựng không đúng với giấy phép.
Căn nhà tại hẻm 54, phường 2, quận Tân Bình xây xong và có biên bản hoàn công từ tháng 8-2019 nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận. Ảnh: VIỆT HOA
Ngưng nhận hồ sơ chờ hướng dẫn
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Thuyết, Giám đốc Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Tân Bình, cho biết: Trước đây, những trường hợp nhà xây nhỏ hơn GPXD vẫn được giải quyết hoàn công và cấp sổ hồng bình thường. Tuy nhiên, kể từ ngày 3-9-2019, khi người dân có nhu cầu cấp sổ hoặc hoàn công thì cơ quan này đều hướng dẫn liên hệ Phòng Quản lý đô thị quận có ý kiến xử lý về trường hợp xây dựng không đúng nội dung GPXD.
“Đa phần người dân sau khi được hướng dẫn, không biết họ có liên hệ quận hay không nhưng không quay lại nộp hồ sơ nữa” - ông Thuyết nói.
Theo thống kê của VPĐKĐĐ quận Tân Bình, gần năm tháng qua, có khoảng 30-40 hồ sơ thuộc trường hợp nêu trên phải trả lại cho dân.
Theo ông Thuyết, trước đây, cơ quan này áp dụng khoản 1 Điều 31 Nghị định 43/2014 để giải quyết những trường hợp nhà xây nhỏ hơn GPXD. Theo Điều 31, những trường hợp nhà ở đã xây dựng không đúng với GPXD thì phải có ý kiến bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền cấp phép xây dựng xác nhận, diện tích xây dựng không đúng giấy phép không ảnh hưởng đến an toàn công trình và phù hợp với quy hoạch xây dựng được duyệt. Đa phần các trường hợp này đều được giải quyết bình thường vì được Bộ Xây dựng chấp thuận là thuộc trường hợp sai GPXD nhưng không bị xử phạt vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, ngày 11-9-2019, Sở TN&MT đã có công văn gửi VPĐKĐĐ TP và 24 chi nhánh tại quận, huyện nêu rõ “chỉ tiếp nhận hồ sơ chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và các công trình không phải nhà ở cho hộ gia đình, cá nhân khi có ý kiến bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền cấp GPXD với trường hợp xây dựng không đúng nội dung GPXD”.
Lý do Sở TN&MT đưa ra là Nghị định 139/2017 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng có quy định xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung GPXD. Tuy nhiên, nghị định này không nói rõ việc xử lý với trường hợp xây dựng nhà ở riêng lẻ nhỏ hơn GPXD nằm ngoài khu vực quy hoạch 1/500 nên các chi nhánh tại địa phương đang có cách hiểu khác nhau.
Được biết từ tháng 6-2019, quận Tân Bình cũng đã có văn bản gửi Sở Xây dựng đề nghị hướng dẫn nhưng đến nay vẫn chưa có phản hồi.
Ông Đào Gia Vượng, Phó Chủ tịch UBND quận 7, cũng cho biết Chi nhánh VPĐKĐĐ quận 7 cũng gặp vướng mắc như tại quận Tân Bình. Quận cũng đã có văn bản hỏi Sở Xây dựng từ tháng 8-2019 nhưng vẫn chưa có văn bản hướng dẫn của sở. “Quận sẽ tiếp tục có văn bản hỏi Sở Xây dựng để thông tin cho Chi nhánh VPĐKĐĐ trả lời cho dân” - ông Vượng nói.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không chỉ tại Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Tân Bình và quận 7 gặp vướng mắc nêu trên. Và kể từ thời điểm 3-9-2019, nhiều chi nhánh đã không giải quyết các hồ sơ xin hoàn công, cấp giấy chứng nhận với trường hợp nhà xây nhỏ hơn GPXD để chờ hướng dẫn. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin trong số báo sau.