Bức tranh kinh tế Việt Nam (VN) đang có những chuyển biến tích cực khi tám tháng đầu năm 2023 đã có hơn 149.000 doanh nghiệp (DN) tham gia thị trường. Bên cạnh đó, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang tiếp tục tăng; lĩnh vực xuất khẩu có dấu hiệu phục hồi tốt.
Những tín hiệu tích cực
 |
Kinh tế Việt Nam đang trên đà phục hồi khi nhiều lĩnh vực đón nhận những tín hiệu phấn khởi. Ảnh: Q.HUY |
 |
Theo chuyên gia, nếu thực hiện tốt các trụ cột, tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 có thể đạt 6,8%-7,4%. Ảnh: P.MINH |
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong tháng 8-2023, cả nước có hơn 14.047 DN thành lập mới (tăng 18% so với cùng kỳ năm 2022). Tính chung tám tháng đầu năm 2023, cả nước có 103.658 DN đăng ký thành lập mới (tăng 2,3% so với cùng kỳ).
Tám tháng đầu năm 2023 có tới 45.700 DN quay lại hoạt động, nâng tổng số DN thành lập mới và quay lại hoạt động trên cả nước lên 149.400 DN. Như vậy, bình quân mỗi tháng có gần 18.700 DN thành lập mới và quay lại hoạt động.
Vốn FDI rót vào VN tăng trở lại sau thời gian dài suy giảm. Theo Bộ KH&ĐT, tính đến cuối tháng 8, tổng vốn FDI đạt gần 18,1 tỉ USD, tăng hơn 8% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, vốn đầu tư mới đạt 8,9 tỉ USD, tăng gần 40% so với cùng kỳ; vốn đầu tư thông qua góp vốn, mua cổ phần đạt gần 4,5 tỉ USD, tăng 63%.
Đối với lĩnh vực xuất khẩu, đơn hàng của một số ngành đang quay lại sau nhiều tháng sụt giảm mạnh. Ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan TP.HCM, cho biết thời gian qua các DN nỗ lực duy trì hoạt động để có việc làm cho người lao động, giữ chân khách hàng. Bước sang quý III-2023, tình hình đơn hàng của các DN bắt đầu có dấu hiệu cải thiện. Phần lớn DN trong ngành đều có đơn hàng dù quy mô còn nhỏ lẻ, đơn giá giảm.
Từ đầu tháng 7 đến nay, các DN ngành gỗ cũng phấn khởi khi đón nhận nhiều đơn hàng phục vụ cho mùa mua sắm nội thất cuối năm của thị trường thế giới. Nhiều DN đang mở rộng biên độ kinh doanh, tìm giải pháp thâm nhập trực tiếp thị trường quốc tế.
Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) cho biết rất kỳ vọng vào những tín hiệu khả quan của nền kinh tế. Ngành nội thất VN hoàn toàn có khả năng hoàn thành chỉ tiêu xuất khẩu đề ra đầu năm 2023.
Nhìn vào số lượng doanh nghiệp mới thành lập, quay lại hoạt động có thể thấy sự chuyển đổi, tái cấu trúc của bản thân các doanh nghiệp.
Phương án hồi phục ngắn hạn
Đánh giá về những thông tin tích cực của nền kinh tế, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, nhìn nhận xu hướng kinh tế VN đang tốt lên. Nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu tăng mạnh cho thấy hoạt động xuất nhập khẩu đã hồi phục. Chỉ số hàng hóa tiêu dùng và sản phẩm dịch vụ từ tháng 7-2023 đã tăng trở lại.
Từ đầu năm đến nay, Chính phủ đã có rất nhiều biện pháp kích cầu như giảm 2% thuế VAT; giảm phí, lệ phí cho các DN sản xuất, kinh doanh; giảm lãi suất… Từ đó giúp giảm chi phí sản xuất, lợi nhuận tăng lên và DN có điều kiện hạ giá thành, triển khai các chương trình khuyến mãi, hậu mãi…
Ngoài ra, theo ông Thịnh, dù tỉ trọng đầu tư công so với năm 2022 là tương đối thấp nhưng tổng số tiền giải ngân thực sự cao hơn nhiều. Mọi năm chỉ hơn 400.000 tỉ đồng nhưng năm nay kế hoạch giải ngân đầu tư công lên tới hơn 700.000 tỉ đồng. Việc giải ngân sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Theo ông Thịnh, DN cần nắm lại thị trường truyền thống để tự điều chỉnh mình và có thể tận dụng được cơ hội. Đồng thời mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, trong đó cần mở rộng sang cả các thị trường khác ngoài các thị trường đã ký FTA.
“Song song đó, các bộ, ngành cùng các hiệp hội ngành nghề trong nước cần đề xuất, kiến nghị các giải pháp để giảm được chi phí logistics, lưu kho, lưu bãi, vận chuyển nhằm ổn định giá cả cho các DN” - ông Thịnh nói.
Chuyên gia kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa, Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, cũng cho rằng nền kinh tế đang có sự chuyển động. Nhìn vào số lượng DN mới thành lập, quay lại hoạt động có thể thấy sự chuyển đổi, tái cấu trúc của bản thân các DN.
Số lượng DN thành lập mới tăng ở các ngành như giáo dục và đào tạo, y tế, dịch vụ việc làm, du lịch, cho thuê máy móc, thiết bị, bán buôn, sửa chữa ô tô… Số DN thành lập mới giảm, giải thể tăng nằm ở những lĩnh vực đang khó khăn như bất động sản, xây dựng, công nghiệp chế biến, chế tạo, sản xuất phân phối…
Theo ông Nghĩa, các DN đang có những phương án ngắn hạn để duy trì hoạt động, từng bước phục hồi. Các DN đã điều chỉnh chi phí, có những hợp đồng, hướng tập trung vào thị trường nội địa.
“Có khả năng Chính phủ sẽ tiếp tục các công cụ chính sách kích cầu, giảm thuế VAT, gia hạn nộp thuế cho DN, điều chỉnh tín dụng… Tuy vậy, DN vẫn phải chủ động, linh hoạt, đổi mới sáng tạo để tiết kiệm chi phí, đáp ứng yêu cầu thị trường” - TS Nghĩa chia sẻ.•
Hai kịch bản tăng trưởng kinh tế 2023
Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh đưa ra hai kịch bản về tăng trưởng kinh tế năm 2023.
Kịch bản thứ nhất: Các điều kiện không quá tốt, thực hiện ở mức bình thường. Cụ thể như xuất nhập khẩu tăng trưởng khoảng 10% trở lại, đầu tư công giải ngân không được cao, chậm trễ đến tháng cuối năm mới giải ngân được; tiêu dùng trong nước có tăng nhưng ở mức thấp 10%-12%; đầu tư nước ngoài không tăng trưởng mạnh hơn; giá cả tiêu dùng trên thế giới với một số mặt hàng như xăng dầu tăng ở mức cao hơn, lấy mức dầu thô tăng vượt mốc 85 USD/thùng. Mức tăng trưởng kinh tế năm 2023 có thể đạt 6,3%-6,7%, lạm phát nằm trong khoảng 3,3%-3,5%.
Kịch bản thứ hai: Thực hiện tốt các trụ cột. Cụ thể, tăng trưởng xuất khẩu từ nay đến cuối năm đạt 18%-20%; giải ngân đầu tư công nhanh, đạt 75%-80% trong quý III-2023, vòng lan tỏa tốt hơn, tiêu dùng đạt mức tương đối cao; FDI thực hiện tốt; các vấn đề an sinh xã hội đạt tốt; giá dầu thô vẫn giữ ở mức 75-85 USD/thùng và các chi phí khác không tăng quá cao. Kinh tế VN năm nay có thể đạt được mức tăng trưởng 6,8%-7,4%.
