Quy trình, thủ tục thi hành án (THA) tử hình bằng tiêm thuốc độc đã được Chính phủ quy định bằng Nghị định 82/2011, ban hành ngày 16-9, có hiệu lực từ ngày 1-11 tới. Theo đó, tử tù sẽ được THA trong phòng chuyên dụng với giường nằm có đai giữ cố định, được tiêm thuốc bằng máy tự động có ấn nút điều khiển, cùng với máy kiểm tra tim và điện tâm đồ.
Chuẩn bị ba liều thuốc độc
Trong quy trình này, đầu tiên sẽ truyền thuốc gây mê Sodium thiopental, tiếp đó là thuốc làm liệt hệ thần kinh, cơ bắp buông lỏng Pancuronium bromide và cuối cùng là thuốc ngừng hoạt động của tim Potassium chloride. Mỗi ca THA sẽ phải chuẩn bị ba liều thuốc, trong đó hai liều để dự phòng trường hợp tử tù bị tiêm thuốc rồi mà chưa chết. Toàn bộ quy trình này do cán bộ THA thực hiện, bác sĩ chỉ tham gia ở khâu xác định tĩnh mạch khi chuyên viên THA không tự lấy mạch được.
Việc xử lý xác tử tù cũng được quy định rất rõ. Theo đó, trường hợp thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp của người bị tử hình xin nhận tử thi về mai táng thì họ phải cam kết chấp hành pháp luật về bảo đảm an ninh, trật tự, môi trường. Khi đó, thân nhân sẽ phải chịu toàn bộ chi phí di chuyển tử thi. Các trường hợp còn lại thì hội đồng THA sẽ tiến hành chôn cất và chịu mọi chi phí.
Một phòng thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc ở Mỹ. Ảnh: Internet
Để triển khai các quy định mới về THA tử hình, Chính phủ yêu cầu cơ quan THA hình sự thuộc công an cấp tỉnh hoặc cấp quân khu trong quân đội lập đội THA tử hình. Cơ cấu đội này gồm tổ áp giải, tổ xác định tĩnh mạch và tổ tiêm thuốc. Như vậy theo nghị định này, tất cả tỉnh, thành đều có thể lập bộ phận THA tử hình. Tuy nhiên, báo cáo với Ủy ban Tư pháp của Quốc hội hồi tháng 6, Trung tướng Cao Ngọc Oánh, Tổng Cục trưởng Tổng cục THA Hình sự - Bộ Công an, cho biết trước mắt sẽ tập trung đầu tư trang thiết bị, tập huấn chuyên môn về THA tử hình bằng tiêm thuốc cho công an 18 tỉnh, thành, đặt tại những địa phương có nhiều án tử hình và thuận lợi trong công tác THA. Những trung tâm THA này sẽ thụ lý án tử hình cho các tỉnh lân cận.
Nối lại việc xét ra quyết định THA tử hình
Việc chuyển đổi hình thức tử hình từ xử bắn sang tiêm thuốc độc được quy định trong Luật Thi hành án hình sự, có hiệu lực từ 1-7-2011. Tuy nhiên, do chưa xây dựng kịp văn bản hướng dẫn thi hành cũng như chưa chuẩn bị xong cơ sở vật chất, nhân lực nên từ 1-7 đến nay, việc THA tử hình trên cả nước bị tạm dừng.
Phải sau khi có Nghị định 82 của Chính phủ, việc xem xét, quyết định THA tử hình mới được nối lại. Theo quy trình tố tụng này, chánh án TAND Tối cao, viện trưởng VKSND Tối cao sẽ phải xét lại hồ sơ vụ án, khẳng định không kháng nghị giám đốc thẩm. Tiếp đó, nếu tử tù có đơn xin ân giảm, Chủ tịch nước sẽ phải xem xét. Án tử hình chỉ có thể được đưa ra thi hành nếu Chủ tịch nước trả lời là bác đơn xin ân giảm. Cuối cùng, chánh án tòa án đã xử sơ thẩm vụ án sẽ ra quyết định THA tử hình với đầy đủ ngày tháng sẽ thi hành bản án.
NGHĨA NHÂN
