Một mảnh đất nông nghiệp rộng hơn 1.200.000 m2 - xung quanh giáp với đường cao tốc, các cơ sở công nghiệp nhẹ, tọa lạc tại vùng ngoại ô bang North Dakota - thoạt nhìn ít ai nghĩ sẽ là một địa điểm có thể diễn ra các hoạt động gián điệp.
Tuy nhiên, khi chủ sở hữu các lô đất này hồi đầu năm đã bán chúng với giá hàng triệu USD cho một công ty Trung Quốc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo đến tận chính quyền Mỹ tại Washington, D.C.
Căn cứ không quân Grand Forks
Theo hãng tin CNBC, bên mua khu đất trên chính là tập đoàn nông nghiệp Fufeng (có trụ sở tại Sơn Đông, Trung Quốc), và khu đất này chỉ cách căn cứ không quân Grand Forks của Mỹ khoảng 20 phút đi bộ về phía bắc.
Một số công nghệ máy bay không người lái, vốn là vấn đề nhạy cảm đối với an ninh Mỹ, hiện đang tập trung tại căn cứ này. Grand Forks cũng có một trung tâm mạng không gian mới được xây dựng, mà một thượng nghị sĩ tại bang North Dakota cho biết là khu xử lý “chủ chốt của tất cả thông tin liên lạc quân sự của Mỹ trên toàn cầu”.
 |
Lo ngại hoạt động gián điệp quanh việc công ty Trung Quốc mua đất gần căn cứ không quân Mỹ. Ảnh: NYPOST |
Ông Gary Bridgeford - người đã bán khu đất nông nghiệp cho công ty Trung Quốc với giá khoảng 2,6 triệu USD, cho biết hàng xóm đã chỉ trích quyết định của ông và cắm những biển báo phản đối dự án ở trước nhà ông.
Hiện một số chuyên gia an ninh Mỹ đã cảnh báo nhà máy xay ngô của Trung Quốc nên ngừng hoạt động, vì lo ngại nó có thể cung cấp thông tin tình báo về cơ sở quân sự Mỹ cho chính quyền Bắc Kinh.
Trong khi đó, ông Brandon Bochenski - thị trưởng TP. Grand Forks, bang North Dakota - cho biết ông chỉ muốn thúc đẩy hoạt động đầu tư kinh doanh.
“Nhà máy (Trung Quốc) được cho là sẽ tạo ra hơn 200 việc làm, cùng các cơ hội khác trong lĩnh vực dịch vụ hậu cần, vận tải đường bộ và các dịch vụ hỗ trợ khác” – ông Bochenski cho hay.
Một mặt, thị trưởng này muốn thúc đẩy dự án, mặt khác cũng thừa nhận có những lo ngại về an ninh quốc gia nằm ngoài khả năng xử lý của ông với tư cách là thị trưởng một thị trấn nhỏ.
Lo ngại liên quan hoạt động gián điệp
Hiện phía Không quân Mỹ chưa đưa ra quan điểm chính thức về dự án của Trung Quốc ở bang North Dakota.
Tuy nhiên, Thiếu tá Không quân Mỹ - ông Jeremy Fox - hồi tháng 4 đã công bố một bản ghi nhớ về dự án, trong đó coi đây là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia Mỹ.
Bản ghi nhớ cũng đưa ra cáo buộc rằng dự án phù hợp với mô hình của các chiến dịch gián điệp địa phương của Bắc Kinh, khi thông qua các dự án phát triển kinh tế thương mại để tiếp cận các cơ sở quân sự của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Ông Fox lập luận rằng dự án của Fufeng tọa lạc tại một vùng địa lý hẹp, nơi thiết bị nhận thụ động có thể đánh chặn máy bay không người lái và thông tin liên lạc được phát đi và tiếp nhận tại căn cứ Mỹ.
“Một số yếu tố nhạy cảm nhất tại căn cứ Grand Forks liên quan việc truyền tải tín hiệu kỹ thuật số với các hệ thống máy bay không người lái và sự tương tác giữa chúng với các thiết bị trên không gian” – ông Fox nói.
“Bất kỳ việc thu thập dữ liệu nào như vậy sẽ gây ra rủi ro cho an ninh quốc gia, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các lợi thế chiến lược của Mỹ” – ông Fox nhấn mạnh.
 |
Lo ngại hoạt động gián điệp quanh việc công ty Trung Quốc mua đất gần căn cứ không quân Mỹ. Ảnh: AP |
Vị thiếu tá lập luận thêm rằng Không quân Mỹ có ít khả năng phát hiện hoạt động giám sát điện tử đối với các đường truyền vệ tinh và máy bay không người lái có thể được thực hiện từ khu đất mà công ty Trung Quốc sở hữu.
“Việc thu thập thụ động các tín hiệu đó sẽ không thể phát hiện được, vì chỉ cần điều chỉnh các ăng-ten thông thường đến đúng tần số là có thể thu được tín hiệu” – ông Fox cho hay, nhấn mạnh rằng điều này đặt ra lỗ hổng nghiêm trọng đối với các cơ sở của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Tuy nhiên, đây không phải là quan điểm chính thức của Không quân Mỹ.
CNBC dẫn lời bà Lea Greene – người phát ngôn của căn cứ không quân Grand Forks – cho biết: “Ông Fox đã viết bản ghi nhớ để cảnh báo về những nguy cơ liên quan công ty Trung Quốc và gửi đến Văn phòng Điều tra Đặc biệt của Căn cứ Không quân Grand Forks".
Về phần mình, phía tập đoàn Fufeng lập luận dự án sẽ mang lại lợi ích cho người dân Mỹ chứ không phải là mối nguy cơ. Ông Eric Chutorash - giám đốc điều hành của Fufeng USA, công ty con của Fufeng - bác bỏ lo ngại nhà máy có thể được sử dụng để do thám căn cứ Không quân Mỹ.
“Chúng tôi tuân theo luật pháp Mỹ, tôi là công dân Mỹ, tôi lớn lên cả đời ở đây và tôi sẽ không thực hiện bất kỳ loại hoạt động gián điệp nào hoặc liên kết với một công ty nào để làm việc đó” - ông Chutorash nói.
Theo CNBC, Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung Quốc (USCC) hồi tháng 5 đã dẫn lại những lo ngại gián điệp của Thiếu tá Fox, đánh giá rằng “vị trí của khu đất gần căn cứ đặc biệt thuận tiện cho việc giám sát các luồng không lưu ra vào căn cứ”.
Một số nghị sĩ Mỹ cũng đã lên tiếng phản đối dự án trên.
Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện – ông Mark Warner – cho biết ủy ban này đã "lên tiếng báo động về mối đe dọa phản gián do Trung Quốc gây ra. Chúng ta nên quan tâm nghiêm túc đến việc đầu tư của Trung Quốc vào những khu vực gần các địa điểm nhạy cảm, chẳng hạn các căn cứ quân sự của Mỹ”.
Hiện chính quyền TP. Grand Forks dự kiến chưa phê duyệt cho hoạt động xây dựng của dự án cho đến mùa xuân năm 2023.
