Ngày 9-8, tại Đà Nẵng diễn ra Hội nghị sơ kết Quy chế phối hợp giữa 11 tỉnh/TP ven biển từ Thanh Hóa đến Khánh Hòa (trừ tỉnh Phú Yên) về công tác quản lý tàu cá hoạt động khai thác thủy sản.
Còn nhiều tàu cá “3 không”
Trình bày báo cáo chung tại hội nghị, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Đà Nẵng Phan Văn Mỹ cho hay, 11 địa phương có tổng cộng hơn 35.000 tàu cá. Trong đó còn nhiều tàu cá “3 không”, là loại tàu không có đăng ký, không có giấy phép khai thác thủy sản và không đăng kiểm.
Các địa phương đã tổ chức rà soát, lập danh sách tàu cá “3 không”, kiểm tra thực tế hiện trạng hoạt động các tàu cá và làm việc trực tiếp với từng chủ tàu để hỗ trợ, hướng dẫn thủ tục cấp các loại giấy tờ theo quy định.
Đối với các tàu cá đang làm thủ tục hoặc chưa đủ điều kiện để cấp các loại giấy tờ, lực lượng chức năng các địa phương tăng cường giám sát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời tàu có biểu hiện nghi vấn tổ chức đi khai thác thủy sản. Đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá cố tình đi khai thác khi chưa có đầy đủ giấy tờ theo quy định.
Hiện, tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên của 11 địa phương đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình là 11.990/12.209 tàu cá (đạt tỉ lệ 98%).
Tuy nhiên theo Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Chí Cường, nhiều trường hợp tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình. Khi cơ quan chức năng tiến hành xử lý thì chủ tàu đưa ra giấy xác nhận của nhà mạng rằng thời điểm mất kết nối do lỗi kỹ thuật, không phải ngư dân tự tắt thiết bị nên không thể xử lý.
“Nếu thường xuyên mất kết nối như vậy thì phải xem lại dịch vụ của nhà mạng. Mất kết nối ngay thời điểm đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) đi kiểm tra để tháo gỡ thẻ vàng thủy sản thì chúng ta biết ăn nói làm sao?”, ông Cường đặt vấn đề.
Các địa phương cũng kiến nghị rà soát tất cả các trường hợp bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình do lỗi của đơn vị cung cấp. Nhà mạng phải chịu trách nhiệm trong trường hợp thiết bị giám sát hành trình tàu cá không truyền được dữ liệu đến trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá do lỗi kỹ thuật.
Trả lời việc này, ông Trần Công Đức, phụ trách mảng kinh doanh của VNPT tại Đà Nẵng cho hay, từ tháng 4-2024 đến nay, dịch vụ giám sát hành trình của VNPT xảy ra sự cố liên quan đến kết nối vệ tinh từ đối tác.
“VNPT đã làm việc với đối tác để đảm bảo hạ tầng cung cấp dịch vụ. Dự kiến đối tác sẽ đầu tư thêm một vệ tinh trong tháng 10 tới để khai thác bổ sung, đảm bảo hạ tầng kết nối”, ông Đức nói.
Ông Nguyễn Phú Quốc, Phó Cục trưởng Cục Kiểm Ngư – Bộ NN&PTNT cho rằng cần làm việc lại với tất cả nhà mạng, xem xét tỉ lệ mất kết nối giữa các nhà mạng với nhau thế nào để có giải pháp phù hợp.
Trung ương sẽ thành lập tổ công tác đi kiểm tra
Theo ông Nguyễn Phú Quốc, năm nay khi đoàn thanh tra EC đi kiểm tra thì đúng vào điểm rơi hết hạn giấy phép khai thác thủy sản. Bởi Luật thủy sản 2017 có hiệu lực từ 1-1-2019, mà giấy phép khai thác thủy sản có thời hạn năm năm, đúng điểm rơi năm nay nên rất khó khăn.
Trong quá trình kiểm ngư tuần tra trên biển phát hiện rất nhiều giấy phép hết hạn, ông Quốc đề nghị các địa phương rà soát lại toàn bộ giấy phép khai thác thủy sản, thông báo, dán danh sách xuống cảng cá để thực hiện cấp đổi.
Ông Quốc cho hay, một khó khăn nữa là EC tư duy rằng cảng là nơi tàu đi và về, tàu của địa phương nào thì chỉ nằm trong cảng của địa phương đấy. Tàu đi ra biển bao nhiều thì về bấy nhiều, tàu không khai thác thì phải nằm trong cảng. Điều này hoàn toàn khác với đặc thù của nước ta.
Ông Quốc cho hay sắp tới Trung ương sẽ thành lập tổ công tác liên ngành đi vào tất cả địa phương có biển để giám sát chặt chẽ việc tàu cá ra vào cảng và công tác thực thi pháp luật trên biển. Tổ công tác liên ngành túc trực cho đến khi đoàn thanh tra EC sang Việt Nam lần thứ 5, dự kiến vào tháng 10-2024.
Kiến nghị thêm nhóm tàu cá phải lắp thiết bị giám sát hành trình
Theo quy định hiện nay, 100% tàu cá chiều dài trên 15 m phải lắp thiết bị giám sát hành trình. Tuy nhiên, lãnh đạo tỉnh Bình Định đề xuất Bộ NN&PTNT cho chủ trương thí điểm lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với nhóm tàu cá có chiều dài từ 12 m đến dưới 15 m hoạt động nghề câu mực để giám sát, kịp thời ngăn chặn tình trạng ngư dân đưa tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.
