Tình báo phương Tây cho biết Nga có thể đã bắt đầu sử dụng máy bay cảnh báo sớm có giá trị trong cuộc xung đột với Ukraine để tăng cường phòng không, do lo ngại Kiev triển khai máy bay chiến đấu phương Tây trong tương lai gần.
Theo trang Business Insider, cập nhật gần đây của Bộ Quốc phòng Anh cho hay Nga được cho đã triển khai máy bay cảnh báo sớm Beriev A-50 để xác định mục tiêu ở Ukraine cho hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa S-400.
Theo tình báo Anh, máy bay cảnh báo sớm A-50 có khả năng sử dụng radar tinh vi của nó để phát hiện máy bay đối phương ở tầm xa hơn vì độ cao của máy bay này cho phép nhìn xa hơn, trong khi radar của hệ thống S-400 bị hạn chế hơn.
Bộ Quốc phòng Anh cho rằng Nga kết hợp máy bay cảnh báo sớm A-50 và hệ thống phòng không S-400 một phần do lo ngại việc sắp tới Ukraine triển khai máy bay chiến đấu phương Tây.
Cũng theo cập nhật tình báo Anh, có khả năng là Nga sẽ chấp nhận rủi ro cao hơn khi điều máy bay A-50 đến gần tiền tuyến trải dài khắp Ukraine nhằm phát huy hiệu quả của nó trong vai trò hoạt động mới.
Là máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không ra đời từ thời Liên Xô, Beriev A-50 (NATO định danh là Mainstay) có thể phát hiện các mối đe dọa như tên lửa và máy bay. A-50 còn có thể hoạt động như một trung tâm điều khiển và chỉ huy di động, cách chiến trường hàng km, đồng thời chỉ đạo các cuộc không kích.
Do A-50 có thể bay ở độ cao lớn và rất di động nên những máy bay này cũng khó bị tấn công hơn so với các radar mặt đất.
Trong khi máy bay cảnh báo sớm A-50 có khả năng đem lại cho hệ thống tên lửa đất đối không của Nga tầm bắn xa hơn, thì hệ thống phòng không S-400 của Nga cũng tạo được tiếng vang đáng kể ở Ukraine vì tính hiệu quả của hệ thống này trong cuộc xung đột.
S-400 có khả năng tiêu diệt các mục tiêu như tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo, máy bay và máy bay không người lái (UAV) ở độ cao lớn và tầm xa. Hệ thống S-400 được đánh giá là sánh ngang với hệ thống phòng không Patriot của quân đội Mỹ mà Ukraine đang vận hành.
Hiện các phi công Ukraine đang được huấn luyện kỹ năng điều khiển và bảo trì tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất. Đây là chương trình rất được mong đợi và đang diễn ra tại Mỹ và châu Âu, song một số quan chức Mỹ cho rằng Kiev sẽ không nhận được máy bay hiện đại này cho tới năm sau.
Giới chuyên gia nhận định khi các tiêm kích F-16 bắt đầu bay trên chiến trường, việc những máy bay này được sử dụng có thể sẽ phụ thuộc vào loại tên lửa mà nó được trang bị. Trong vai trò phòng thủ, F-16 có thể tiệt diệt các mục tiêu như tên lửa và UAV để bảo vệ người dân và binh sĩ Ukraine, bổ trợ cho mạng lưới phòng không căng thẳng của Kiev – vốn bao gồm các hệ thống thời Liên Xô và hệ thống phương Tây.
Trong vai trò tấn công, F-16 có thể hỗ trợ các hoạt động không đối đất hoặc tham gia áp chế phòng không Nga. Tuy nhiên, ở bất kỳ khía cạnh nào, tình báo Anh cho rằng Nga đang hướng đến việc biến máy bay cảnh báo sớm A-50 thành một phương tiện phủ đầu để đối phó các máy bay Mỹ.
