Chỉ vài ngày trước khi mãn nhiệm, chính phủ Obama có thêm động thái thắt chặt quan hệ với Cuba. Ngày 16-1, Bộ Ngoại giao Mỹ ký một thỏa thuận hợp tác về an ninh với Cuba. Cụ thể, hai nước sẽ hợp tác chống khủng bố cũng như truy quét các tội phạm ma túy, nhập cư, rửa tiền, buôn lậu và buôn người.
Đại diện ký thỏa thuận về phía Mỹ là đại sứ Mỹ tại Cuba Jeffrey DeLaurentis. Đại diện phía Cuba là Bộ trưởng Nội vụ Julio César Gandarilla. Lễ ký còn có sự tham gia của Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Ben Rhodes - người thiết kế chính sách chính cho Tổng thống Obama tiến tới khôi phục quan hệ với Cuba năm 2014, sau sáu thập niên đóng băng.
Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) gặp Chủ tịch Cuba Raul Castro trong chuyến thăm Cuba tháng 3-2016. Ảnh: AP
Thỏa thuận không có điều khoản Cuba phải trao trả lại các tội phạm Mỹ đã bỏ sang Cuba. Việc các tội phạm này được Cuba bảo vệ lâu nay là một lý do khiến các nghị sĩ Mỹ phản đối chính sách về Cuba của Tổng thống Barack Obama.
Trước đó Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định trao trả các tội phạm này là một phần trong đối thoại với Cuba. Trong ngày 16-1, USA Today đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Mỹ hỏi về điều này nhưng không được trả lời.
Việc ký kết thỏa thuận diễn ra chỉ vài ngày sau khi Bộ An ninh Nội địa Mỹ thông báo hủy bỏ luật nhập cư “Chân ướt, chân ráo” vốn cho phép dân Cuba một khi đã đến được đất Mỹ được định cư ở Mỹ. Từ giờ, dân Cuba nhập cư trái phép sang Mỹ sẽ bị trục xuất giống như dân mọi nước khác.
Trong hai năm kể từ khi khôi phục quan hệ, Mỹ và Cuba đã ký kết hơn chục thỏa thuận về y tế, nghiên cứu y khoa, nông nghiệp, hợp tác môi trường, bảo vệ biển, hàng không dân dụng…
Theo USA Today, mục tiêu của các thỏa thuận này là nhằm khiến chính phủ sắp tới của ông Donald Trump khó lòng thay đổi chính sách của ông Obama với Cuba.