Đối thoại Shangri-La (hay Hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á) lần thứ 15, do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế tổ chức, sẽ diễn ra từ ngày 3 đến 5-6 tại Singapore.
Theo dự kiến, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha sẽ có bài diễn văn chính tại hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á năm nay, nơi tập hợp các quan chức quốc phòng cấp cao từ trong và ngoài khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Zhang Junshe, một nhà nghiên cứu cao cấp của Viện Nghiên cứu Hải quân thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), nói rằng đối thoại năm nay có một “tác nhân” mới - tòa trọng tài nơi Philippines đệ trình vụ kiện chống lại các tuyên bố chủ quyền (vô lý) của Trung Quốc ở biển Đông.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã đến Singapore hôm 2-6. Ảnh: AFP
Trong khi đó, Zhao Xiaozhuo, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Quan hệ Quốc phòng Trung-Mỹ thuộc Học viện Khoa học Quân sự PLA, cho biết Washington có thể sẽ sử dụng cơ hội này để gây áp lực và cô lập Trung Quốc, đặc biệt về mặt quân sự.
Phó Tổng tham mưu trưởng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) Sun Jianguo dự kiến sẽ dẫn đầu phái đoàn Trung Quốc và có bài phát biểu trong một phiên họp toàn thể. Biển Đông, quan hệ quân sự Mỹ-Trung và bán đảo Triều Tiên theo kế hoạch sẽ là vấn đề bàn luận hàng đầu trong chương trình nghị sự của đoàn Trung Quốc.
Ruan Zongze, Phó Chủ tịch Viện Nghiên cứu Quốc tế Trung Quốc, cho biết: “Đây là lúc mà cả hai bên (Mỹ và Trung Quốc) đánh giá họ sẽ cho phép vấn đề biển Đông đi bao xa”.
Hiện không rõ liệu ông Sun Jianguo sẽ có một cuộc họp hoặc các kênh liên lạc khác với phía những người đồng cấp Mỹ, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter tại thượng đỉnh năm nay hay không.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter từng có bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á lần thứ 14 vào năm 2015. Ảnh: AFP
Trong khi đó về phía Mỹ, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã đến Singapore hôm 2-6 để dự hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á lần thứ 15.
AFP cho biết kể từ sau hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á gần đây nhất, Trung Quốc đã tăng cường tuần tra trái phép ở biển Đông và xây dựng một loạt các căn cứ quân sự trên các đảo mà Bắc Kinh chiếm giữ phi pháp ở vùng biển này.
Tim Huxley, Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), tại châu Á, trong một bài báo trực tuyến cho biết “căng thẳng ở biển Đông ngày càng gia tăng”. “Có nhiều dự đoán về các bước đi tiếp theo của Trung Quốc ở biển Đông” - Huxley nói.
Đối với các động thái quân sự ngày càng hung hăng của Trung Quốc ở biển Đông, ông Carter đã nhiều lần mạnh mẽ phản đối. Tuần trước, vị Bộ Trưởng Quốc phòng Mỹ còn cảnh báo Bắc Kinh đang tự xây “bức tường thành cô lập mình”.
