Ngày mai (15-5), TAND Cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm xem xét đơn kháng cáo của cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và 11 bị cáo trong vụ án kit test Việt Á.
HĐXX gồm 3 thẩm phán, do thẩm phán Phạm Văn Tuyển làm chủ tọa. Hơn 10 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 3 ngày.
Cựu bộ trưởng nhận hối lộ 2,25 triệu USD
Sau phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu bộ trưởng Bộ Y tế) cùng nhiều bị cáo khác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Cựu bộ trưởng Y tế bị tuyên phạt mức án sơ thẩm 18 năm tù về tội nhận hối lộ, số tiền 2,25 triệu USD.
Trong các bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt có bị cáo Phan Quốc Việt (chủ tịch, kiêm tổng giám đốc Công ty CP Công nghệ Việt Á), bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu vụ phó Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH-CN), Phạm Duy Tuyến (cựu giám đốc CDC Hải Dương), Nguyễn Nam Liên (cựu vụ trưởng Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế)….
Bị cáo Vũ Đình Hiệp (phó tổng giám đốc Công ty Việt Á) kháng cáo đề nghị xem xét, đánh giá lại đúng bản chất của vụ án và tội danh đối với bị cáo.
Công ty Việt Á kháng cáo với nội dung đề nghị không tịch thu sung công quỹ nhà nước số tiền được xác định là hưởng lợi bất chính từ việc bán kit xét nghiệm cho các tổ chức, cá nhân không bị xem xét khởi tố trong vụ án.
Công ty Việt Á còn yêu cầu các tổ chức mua test xét nghiệm không qua thủ tục đấu thầu thanh toán tiền theo như Hợp đồng đã ký kết.
Phía Việt Á còn kháng cáo, đề nghị tòa cấp phúc thẩm hủy bỏ các biện pháp phong tỏa, hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp này và các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến vụ án…
Một số người liên quan cũng có kháng cáo. Trong đó, bà Đàm Thị Trinh (mẹ bị cáo Phan Quốc Việt) đề nghị hủy bỏ việc kê biên, phong tỏa 52 sổ, thẻ tiết kiệm đứng tên bà Đàm Thị Trinh.
Bà Hồ Thị Thanh Thủy (vợ bị cáo Phan Quốc Việt) có đơn kháng cáo với nội dung đề nghị hủy bỏ việc kê biên, phong tỏa 2 sổ, thẻ tiết kiệm đứng tên 2 con của bà và bị cáo Phan Quốc Việt với tổng số tiền là 20 tỉ đồng tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB).
Bà Nguyễn Kiều Oanh (vợ bị cáo Trịnh Thanh Hùng) kháng cáo đề nghị tòa phúc thẩm hủy bỏ việc phong tỏa 8 sổ tiết kiệm với tổng số tiền gần 4 tỉ đồng, trả lại cho bà và bị cáo Hùng.
Một số cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cũng kháng cáo đề nghị cấp phúc thẩm xem xét về phần tài sản liên quan.
Lợi dụng dịch bệnh
Trước đó, từ ngày 3 đến ngày 12-1, TAND TP Hà Nội đã xét xử sơ thẩm 38 bị cáo trong vụ kit test Việt Á về các tội đưa hối lộ; nhận hối lộ; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.
Theo nội dung vụ án, đầu năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát, Phan Quốc Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH-CN) về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu Đề tài phát triển kit chẩn đoán viêm phổi do virus corona (do Học viện Quân y chủ trì) với mục đích sử dụng kết quả để sản xuất, bán thương mại kit xét nghiệm.
Tổng giám đốc Việt Á thỏa thuận về việc chia phần trăm doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ kit xét nghiệm; trao đổi, bàn bạc để giúp Công ty Việt Á sử dụng biên bản nghiệm thu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất, bán ra thị trường, giúp Công ty Việt Á hưởng lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn… Phan Quốc Việt đã thỏa thuận ăn chia, đưa tiền hối lộ, tiền cảm ơn nhiều lần, với tổng số tiền 3,45 triệu USD và 4 tỉ đồng.
Ngoài ra, để tiêu thụ kit xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống, Phan Quốc Việt và cấp dưới đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.
Quá trình tiêu thụ kit xét nghiệm, Phan Quốc Việt chỉ đạo các nhân viên tính toán và chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng; trực tiếp hoặc chỉ đạo đưa hối lộ tổng cộng hơn 34 tỉ đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở y tế công lập trên phạm vi cả nước.
Cựu giám đốc CDC Bình Dương được miễn trách nhiệm hình sự
Trong vụ án này, ông Nguyễn Thành Danh, cựu giám đốc CDC Bình Dương, người nhiều lần từ chối nhận tiền của Việt Á được HĐXX miễn trách nhiệm hình sự.
Ngoài ra, có hai bị cáo được tòa sơ thẩm tuyên mức án bằng thời hạn tạm giam là bị cáo Nguyễn Văn Định, cựu giám đốc CDC tỉnh Nghệ An (mức án 2 năm 12 ngày tù) và bị cáo Nguyễn Thị Hồng Thắm, cựu kế toán trưởng, CDC tỉnh Nghệ An (mức án 2 năm 12 ngày tù).