Hãng thông tấn Kyodo News đưa tin Thủ tướng Nhật Fumio Kishida ngày 27-10 tuyên bố sẽ tăng cường hợp tác với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) để hiện thực hóa một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, nhằm đáp lại các yêu sách lãnh thổ quyết đoán và nỗ lực xây dựng quân đội của Trung Quốc.
Trao đổi với báo giới sau khi tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN-Nhật lần thứ 24, Thủ tướng Kishida cho biết ông đã nêu lên những lo ngại về tình hình Hong Kong và Tân Cương, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan.
Nhật sẽ tăng cường hợp tác với ASEAN để hiện thực hóa AĐD-TBD tự do, rộng mở. Ảnh: KYODO
Đề cập những nỗ lực nhằm tăng cường mối quan hệ giữa Nhật với ASEAN trong nhiệm kỳ ngoại trưởng của mình từ năm 2012 đến năm 2017, ông Kishida cho biết sẽ tiếp tục coi trọng mối quan hệ với khối ASEAN.
“Lần này, với tư cách thủ tướng, tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với ASEAN và thúc đẩy mạnh mẽ các nỗ lực hướng tới hiện thực hóa một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở” – ông Kishida cho hay.
Nhà lãnh đạo Nhật cũng cho biết Tokyo sẽ đều đặn thúc đẩy hợp tác đối với “Triển vọng ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” - sáng kiến nhằm duy trì hòa bình, tự do và thịnh vượng trong khu vực.
Ông Kishida cũng cho hay Nhật sẽ chia sẻ các giá trị giống như tầm nhìn của Nhật về một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Trong bối cảnh năm 2023 sẽ đánh dấu 50 năm quan hệ hữu nghị và hợp tác ASEAN-Nhật, ông Kishida cho biết Nhật có kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào thời điểm đó để đưa mối quan hệ lên một “giai đoạn mới”.
Theo Kyodo News, ông Kishida và các nhà lãnh đạo ASEAN đã trao đổi quan điểm về tình hình ở Biển Đông và biển Hoa Đông, cũng như Triều Tiên và Myanmar.
Bộ Ngoại giao Nhật dẫn lời ông Kishida nói rằng Tokyo chia sẻ mối quan ngại sâu sắc với ASEAN về bất kỳ động thái nào thách thức trật tự hàng hải dựa trên luật lệ trong khu vực và phản đối mạnh mẽ những hành vi như vậy.
Trong hội nghị thượng đỉnh trực tuyến ASEAN+3 hôm 27-10, ông Kishida, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã nhấn mạnh cam kết của mỗi quốc gia trong việc giúp ASEAN đối phó đại dịch COVID-19.
Ông Kishida cho biết Nhật đã hỗ trợ 48 triệu USD cho Trung tâm các bệnh mới nổi và tình trạng y tế công khẩn cấp ASEAN (ACPHEED) - được thành lập vào năm 2020, và Tokyo sẽ tiếp tục hỗ trợ đầy đủ cho trung tâm này.
Ông Kishida cho biết thêm rằng Nhật cũng đã cung cấp hơn 16 triệu liều vaccine ngừa COVID-19 cho khu vực ASEAN.
Ông Moon cho biết Hàn Quốc đã cam kết phân bổ 5 triệu USD trong năm nay cho Quỹ Ứng phó COVID-19 của ASEAN nhằm tạo điều kiện cho việc cung cấp vaccine ở khu vực.
Trong khi đó, ông Lý cho biết Trung Quốc đã cung cấp vaccine COVID-19 và vật tư y tế cần thiết để ứng phó COVID-19, đồng thời kêu gọi tăng cường hơn nữa hợp tác lâu dài với ASEAN song song với việc thực hiện các biện pháp ngăn chặn đại dịch.