Ngày 6-9, các lãnh đạo Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã tham gia các hội nghị cấp cao với các nước đối tác của khối trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 43 với chủ đề “ASEAN tầm vóc: Tâm điểm tăng trưởng” tại Indonesia.
Cùng theo đuổi mục tiêu hòa bình, hợp tác
Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc (TQ) lần thứ 26, hãng tin Reuters dẫn phát biểu của Thủ tướng TQ Lý Cường cảnh báo “nhận thức sai lầm, lợi ích khác nhau hoặc sự can thiệp từ bên ngoài” có thể khiến bất đồng và tranh chấp nảy sinh giữa các quốc gia trong khu vực. Theo ông, việc cần làm lúc này là ASEAN phải phản đối mọi vấn đề chọn phe, chọn khối để tránh dẫn tới tình trạng đối đầu khối và nổ ra chiến tranh lạnh mới.
Ông Lý khẳng định với sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, quan hệ giữa TQ và ASEAN sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, cùng theo đuổi mục tiêu hòa bình, hợp tác và khát vọng phát triển trong tương lai.
 |
Các lãnh đạo ASEAN chụp ảnh chung với lãnh đạo ba nước Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc ngày 6-9 tại Indonesia. Ảnh: ANTARA |
Hai bên trong phiên làm việc cũng nhất trí tiếp tục đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, hỗ trợ tiếp cận thị trường, đồng thời mở rộng hợp tác về chuyển đổi số, kinh tế số, ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh và bền vững... Hội nghị nhất trí năm 2024 được chọn là Năm giao lưu nhân dân ASEAN - TQ, theo TTXVN.
Các lãnh đạo ASEAN tại hội nghị cũng có nhiều phát biểu kỳ vọng ASEAN và TQ có thể tiếp tục giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển trong khu vực. Các vấn đề về tranh chấp trên Biển Đông có thể được giải quyết bằng đối thoại hòa bình, triển khai đầy đủ Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 11, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris khẳng định Mỹ cam kết ủng hộ lâu dài và mạnh mẽ cho vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực, theo hãng tin Bloomberg. Bà Harris khẳng định hai bên cùng chia sẻ tầm nhìn và nhiều thách thức chung.
Hội nghị cũng điểm lại nhiều thành tựu tích cực trong quan hệ hai bên thời gian qua, với việc Mỹ năm ngoái trở thành đối tác đầu tư lớn nhất ở khu vực với tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt 36,5 tỉ USD. Mỹ cũng là đối tác thương mại lớn thứ hai của ASEAN với tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 420,4 tỉ USD, theo TTXVN.
Hai bên mong muốn đẩy mạnh trao đổi thương mại, đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực y tế. Bên cạnh đó, Mỹ cũng đặt vấn đề mở rộng hợp tác ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu, hợp tác phát biển bền vững, kinh tế xanh và năng lượng xanh.
Hàn Quốc, Nhật Bản nói gì tại Hội nghị ASEAN?
Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc (HQ) lần thứ 24, Tổng thống HQ Yoon Suk Yeol khẳng định HQ, cùng với Mỹ và Nhật Bản (NB), hoàn toàn ủng hộ cấu trúc khu vực do ASEAN lãnh đạo và vai trò trung tâm của khối. Ông Yoon chỉ ra rằng năm ngoái, HQ đã đưa ra Sáng kiến đoàn kết HQ - ASEAN (KASI), theo hãng thông tấn Antara.
Sáng kiến này nhấn mạnh sự ủng hộ của HQ đối với vai trò trung tâm của ASEAN, tăng cường hợp tác chiến lược trong lĩnh vực chính trị và an ninh, đồng thời tìm kiếm hợp tác trong cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và biến đổi khí hậu. Nó cũng thể hiện sự ủng hộ hoàn toàn của HQ đối với Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP).
Phát biểu tại phiên làm việc hôm 5-9, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nhận định khu vực Đông Nam Á đang hết sức quan ngại và theo dõi sát sao về quỹ đạo của quan hệ Mỹ - TQ. Điều quan trọng lúc này là cả Washington và Bắc Kinh tiếp tục đối thoại, xây dựng lòng tin chiến lược ở mọi cấp độ và nỗ lực hợp tác nhiều hơn.
Theo hãng tin Reuters
Ông Yoon cũng thông báo HQ sắp tới sẽ tổ chức Hội chợ triển lãm thế giới 2030 tại TP Busan. Ông cho biết HQ hy vọng có thể chia sẻ kinh nghiệm của mình với các nước ASEAN về cách trở thành quốc gia dẫn đầu trong nửa thế kỷ qua. HQ cũng mong muốn cung cấp một nền tảng để có thể hợp tác cùng các đối tác ASEAN và khám phá các giải pháp cho những thách thức mà nhân loại đang phải đối mặt. Cụ thể hơn, ông mong muốn hợp tác sâu rộng hơn nữa với ASEAN để góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và nhân loại.
Tại Hội nghị ASEAN - NB lần thứ 26, hai bên đã chính thức thông qua Tuyên bố chung thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - NB, đánh dấu mốc phát triển mới nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ. Tờ The Japan Times dẫn lời Thủ tướng NB Fumio Kishida cho biết Tokyo hết sức đề cao tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác tin cậy, gắn bó với ASEAN với những thành quả quan trọng đạt được trong thời gian qua. Hai bên đã đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng bền vững tại khu vực.
Ông Kishida cũng tiếp tục khẳng định NB ủng hộ đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN cũng như quan điểm AOIP của ASEAN, cam kết tiếp tục tích cực tham gia, đóng góp tích cực, hiệu quả vào các cơ chế do ASEAN chủ trì.
Thủ tướng Kishida cũng ngỏ lời mời các lãnh đạo ASEAN đến dự hội nghị cấp cao kỷ niệm tại Tokyo vào tháng 12 tới, khẳng định đây là cơ hội để cùng nhau nhìn lại chặng đường đã qua và đề ra những định hướng mới đưa quan hệ hai bên phát triển mạnh mẽ hơn.•
ASEAN thiết lập cơ chế mới cho khủng hoảng Myanmar
Theo kênh Channel News Asia ngày 6-9, các lãnh đạo ASEAN đã nhất trí thiết lập một cơ chế “Troika” không chính thức, trong đó chủ tịch hiện tại sẽ được các chủ tịch cũ và tương lai hỗ trợ để cùng nhau giải quyết khủng hoảng tại Myanmar. Cơ chế được đưa ra do khối đánh giá chưa có nhiều bước tiến trong việc thực hiện kế hoạch đồng thuận năm điểm để giải quyết khủng hoảng.
Điều này được nêu trong văn bản xem xét, quyết định của các lãnh đạo ASEAN về việc thực hiện đồng thuận năm điểm về cuộc khủng hoảng tại Myanmar. Với tư cách nước chủ tịch ASEAN 2023, Tổng thống Indonesia Joko Widodo nhấn mạnh lập trường của ASEAN giải quyết cuộc khủng hoảng là dựa vào kế hoạch đồng thuận năm điểm đã đưa ra và nhất trí. ASEAN cam kết kết nối các bên liên quan đến khủng hoảng nhằm tìm giải pháp dựa trên đối thoại hòa bình.
