Sáng 13-12, Ban chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tổ chức cuộc họp lần thứ Tám do Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng ban chỉ đạo chủ trì.
Trước giờ diễn ra cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng ban chỉ đạo cùng đoàn công tác trong đó có Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến kiểm tra, làm việc tại cảng cá Cát Lở, TP Vũng Tàu. Sau đó tại trụ sở UBND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, Phó Thủ tướng trực tiếp dự và chủ trì cuộc họp trực tuyến cùng các điểm cầu khác.
Còn tồn tại, hạn chế nên chưa thể gỡ “Thẻ vàng”
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến báo cáo, tại đợt thanh tra lần thứ 4 vào tháng 10-2023, EC tiếp tục ghi nhận, đánh giá cao kết quả thực hiện, việc chống khai thác IUU của Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực, tiến bộ hơn rất nhiều so với trước.
Tuy nhiên, đến nay vẫn còn những tồn tại, hạn chế chậm khắc phục; đặc biệt là công tác tổ chức triển khai thực hiện trên thực tế tại địa phương nên chưa thể gỡ được “Thẻ vàng”. Nếu để tình trạng này kéo dài nguy cơ bị nâng lên cảnh báo “Thẻ đỏ” là rất cao…
Để chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 5 (dự kiến vào tháng 4 năm 2024), quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”, Bộ NN&PTNT kiến nghị Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban chỉ đạo chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm; phối hợp tập trung ngăn chặn, chấm dứt tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Cần bố trí đủ nguồn lực, kinh phí, có cơ chế động viên, khích lệ tổ chức, cá nhân thực hiện tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU; kiên quyết xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của cả nước…
Bộ NN&PTNT khẳng định đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung các Nghị định số 26/NĐ-CP, Nghị định số 42/NĐ-CP; Thông tư số 23/TT-BNN để tháo gỡ khó khăn cho việc xử phạt vi phạm hành chính, quản lý các tàu cá “03 không” tại địa phương…
Tại cuộc họp, đại diện các tỉnh thành, trong đó có Kiên Giang, Bà Rịa- Vũng Tàu, Quảng Ninh, Nghệ An, Khánh Hòa đã phát biểu về tình hình khắc phục các tồn tại, hạn chế trong chống khai thác IUU tại địa phương, nhất là các vấn đề đã được Đoàn Thanh tra của EC chỉ ra; công tác xử lý tàu cá vi phạm, quản lý đội tàu, xử lý hành vi vi phạm mất kết nối trên biển, rà soát hồ sơ xác nhận, chứng nhận nguồn gốc thủy sản.
Các địa phương nhấn mạnh quyết tâm, nêu các giải pháp triển khai trong thời gian tới và kiến nghị trung ương, các bộ ngành một số những khó khăn, vướng mắc như sớm sửa đổi các nghị định liên quan vấn đề xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản; chất lượng thiết bị giám sát hành trình…
Đại diện Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao và Bộ Công an cũng đã có những ý kiến phát biểu về kết quả phối hợp thu thập thông tin, điều tra xử lý các đường dây môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam vượt biên trái phép, khai thác hải sản bất hợp pháp.
Mở đợt cao điểm từ nay tới 30-4-2024
Trao đổi lại với các ý kiến các địa phương và bộ ngành, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nêu, về các văn bản quy phạm pháp luật, hiện sửa đổi bổ sung Nghị định số 42/NĐ-CP Bộ NN&PTNT đã trình dự thảo.
Sau khi nghị quyết mới được ký ban hành sẽ giúp giải quyết được những tồn tại, khó khăn về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. “Sẽ có 6 thiết bị để chúng ta có thể phạt nguội các tàu cá vi phạm như Cảnh sát Giao thông. Điều này sẽ đảm bảo công bằng, tất cả các tàu cá sẽ có cơ sở để khai báo, tố giác hành vi vi phạm”- Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, nhấn mạnh.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhận xét: So với phiên họp trước và trước khi Đoàn Thanh tra EC sang làm việc, đến nay có sự chuyển biến về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại các địa phương nhưng vẫn còn những tồn tại, hạn chế.
Theo Phó Thủ tướng, qua kinh nghiệm của một số các địa phương, cho thấy có những việc khó nhưng hoàn toàn có thể làm được khi lãnh đạo các địa phương quan tâm, vào cuộc quyết liệt, thúc đẩy triển khai thực hiện.
Phó Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương phải đặt ra một mục tiêu từ đây đến 30-4-2024 có thể làm được gì để “ghi điểm” với Đoàn thanh tra của EC lần thứ 5. Đặt ra mục tiêu rồi cần phải quyết liệt làm. Những việc còn lại, giải pháp về lâu dài cũng cần lên kế hoạch để làm sau đó. Đề nghị các bộ ngành, đơn vị, địa phương phối hợp tốt để tổ chức một đợt cao điểm từ đây đến 30-4-2024…
Nghị định 42 sắp tới sửa đổi có một bổ sung mới đó là có thể “phạt nguội” tàu cá vi phạm như CSGT xử phạt như trên đường bộ. Do đó, đề nghị truyền thông tốt nội dung này để không có tình trạng ngư dân nêu là "không biết bị phạt nguội nên vi phạm".
Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ NN&PTNT cung cấp thêm các thông tin, số liệu cho Bộ Ngoại giao để tiếp tục đấu tranh trên mặt trận ngoại giao; Kiểm tra lại những vướng mắc trong vấn đề ứng dụng CNTT, giải pháp về mặt kỹ thuật trong quản lý, giám sát hoạt động tàu cá; Sớm phối hợp với các bộ ngành để sửa đổi những quy định pháp luật liên quan, giúp xử lý tình trạng tàu cá “03 không”.
Cũng theo Phó Thủ tướng, sau cuộc họp này, ngoài thông báo kết luận, nếu địa phương nào cần, còn vấn đề nào vướng mắc trong triển khai đề nghị Bộ NN&PTNT có văn bản gửi cho từng tỉnh để hướng dẫn cụ thể.
Bộ Quốc phòng triển khai đến các đơn vị nghiệp vụ tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát ngăn chặn các vụ vượt biên trái phép. Bộ Công an tiếp tục điều tra, xử lý các vụ việc, đối tượng có hành vi tổ chức đưa người vượt biên trái phép sang vùng biển nước bạn để đánh bắt hải sản; Kiểm tra, điều tra những vụ việc có dấu hiệu vi phạm về truy xuất nguồn gốc thủy sản.
Đối với các địa phương yêu cầu từ nay đến 30-4-2024 các tỉnh phải làm có kết quả một số việc, khắc phục những tồn tại, hạn chế trước đó với tinh thần xử lý nghiêm vi phạm.
