Theo trang tin Taiwan News, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper ngày 21-7 cho biết Washington sẽ tiếp tục bán vũ khí cho Đài Loan để hòn đảo này có thể tự vệ trước Trung Quốc.
Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) ở Washington, ông Esper nói rằng các hoạt động của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) trong khu vực đang gây bất ổn và “làm tăng rủi ro tính toán sai”.
Ông nêu rõ chính quyền Trung Quốc trước đó đã nhiều lần vi phạm các cam kết, kể cả tại Hong Kong.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper. Ảnh: TAIWAN NEWS
Theo chủ nhân Lầu Năm Góc, Trung Quốc hồi năm 1997 đã cam kết tôn trọng Luật Cơ bản của Hong Kong và thực thi mô hình “một quốc gia, hai chế độ” tại lãnh thổ bán tự trị này.
Tuy nhiên, sau những gì Trung Quốc đã làm tại Hong Kong, đặc biệt là việc áp đặt luật an ninh quốc gia mới tại đây từ đầu tháng 7, Bộ trưởng Esper cho biết ông nghĩ rằng hiện “không còn ai ở Đài Loan tin Trung Quốc sẽ giữ lời hứa của họ với mô hình ‘một quốc gia, hai chế độ’”.
Ông Esper nói chính sách của Mỹ là nhất quán kể từ khi thông qua Đạo luật Quan hệ với Đài Loan (TRA) vào năm 1979. Năm 1982, chính quyền của Tổng thống Ronald Reagan đã thiết lập chính sách bán vũ khí cho Đài Loan “dựa trên mối đe dọa do CHND Trung Hoa gây ra”.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói rằng chính sách quân sự của Trung Quốc ngày càng hung hăng, và rằng PLA đã nhắm “hàng trăm, nếu không muốn nói là hàng ngàn tên lửa” vào Đài Loan.
Ông Esper khẳng định: "Chúng tôi sẽ tuân thủ các cam kết với Đài Loan, tất cả đều vì lợi ích của một khu vực an toàn và ổn định. Chúng tôi sẽ tiếp tục tiến hành bán vũ khí (cho Đài Loan)”.
Ông cũng cho biết Mỹ sẽ tiếp tục các chiến dịch tự do hàng hải, bao gồm tại eo biển Đài Loan.
Bộ trưởng Esper cho biết thêm rằng ông có kế hoạch thăm Trung Quốc trước cuối năm nay nhằm thảo luận về cách cải thiện liên lạc giữa hai nước trong bối cảnh gia tăng căng thẳng địa chính trị giữa hai siêu cường cũng như mối lo ngại về các vấn đề nổi cộm trong khu vực.
Hôm 19-7, hãng thông tấn Đài Loan CNA đưa tin Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Mỹ Ted Yoho có kế hoạch trong tuần này sẽ đệ trình một dự luật cho phép tổng thống đáp trả Trung Quốc bằng lực lượng quân sự, nếu Bắc Kinh quyết định tấn công Đài Loan.
Ông Yoho, thành viên Tiểu ban Các vấn đề châu Á của Hạ viện Mỹ, nói rằng Đạo luật Ngăn chặn Xâm chiếm Đài Loan mà ông dự định đệ trình “sẽ đi đến việc cho phép AUMF (Ủy quyền sử dụng lực lượng quân sự) nếu Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan”.
Trước đó, vào ngày 2-7, Dự thảo Đạo luật Phòng thủ Đài Loan (TDA) đã được đệ trình lên Hạ viện Mỹ xem xét, theo Taiwan News.
Dự luật ban đầu do Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley soạn thảo nhằm tạo điều kiện cho Mỹ thực thi các nghĩa vụ đã vạch ra trong TRA. Dự luật yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ có hành động nhằm bảo đảm Đài Loan có đủ khả năng chống lại một cuộc tấn công từ Trung Quốc.
Hạ nghị sĩ Mike Gallagher hôm 1-7 đã trình một phiên bản tương đồng với TDA tại Hạ viện trong một nỗ lực nhằm bảo đảm Mỹ tiếp tục thực hiện các cam kết với Đài Loan.
Trong một phát biểu đưa ra hồi đầu năm nay, Chủ nhiệm Văn phòng Các vấn đề Đài Loan của Quốc vụ viện Trung Quốc - ông Lưu Kết Nhất cho biết nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" và "thống nhất hòa bình" là cách tốt nhất để thống nhất Đài Loan với Trung Quốc.
Ông Lưu cũng khẳng định rằng các nỗ lực của nước ngoài nhằm cản trở "sự thống nhất" giữa hai bờ eo biển Đài Loan nhất định sẽ thất bại.
