Đây cũng chính là nhận định của các chuyên gia hàng đầu về dinh dưỡng ở Việt Nam liên quan đến tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng của trẻ em và khả năng lao động của người lớn.
Tác hại lớn vì thiếu các dưỡng chất nhỏ
Theo PGS-BS Lê Bạch Mai, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người Việt thường thiếu hụt vitamin A, D, kẽm, sắt, thiếu đa vi chất, khẩu phần canxi thấp. Việc thiếu vi chất dinh dưỡng còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, tới sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em và khả năng sinh sản, cũng như năng suất lao động của người lớn.
Tại lễ phát động Ngày vi chất Dinh dưỡng năm 2019, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến mong muốn các tổ chức và xã hội cùng chung tay và quan tâm tới việc bổ sung vi chất cho trẻ em.
Nếu thiếu hụt trong thời gian dài sẽ khiến cho sự tăng trưởng và phát triển thể chất, trí tuệ bị ảnh hưởng, đôi khi không thể hồi phục. Tiêu biểu như khi thiếu canxi lâu dài trong khẩu phần (ít hơn 600 mg/ngày) có thể gây ra rối loạn chuyển hóa chất khoáng tại xương, giảm trọng lượng xương, gây loãng xương, còi xương, co cứng cơ, tăng huyết áp, ung thư ruột và đại liệt tràng. Thiếu hụt vi chất có thể dẫn đến tử vong, giảm chất lượng cuộc sống và năng suất lao động.
GS-TS Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cung cấp thông tin: Khẩu phần ăn của người dân Việt Nam nói chung, đặc biệt là trẻ em đều không cung cấp đủ vi chất dinh dưỡng theo nhu cầu của cơ thể. Tại Đông Nam Á, thiếu vi chất dinh dưỡng cho nhu cầu cơ thể xảy ra ở cả thành thị và nông thôn (số liệu giám sát dinh dưỡng ASEAN và Việt Nam). GS-TS Lê Danh Tuyên khuyến nghị: Người dân nên lưu ý lựa chọn các thực phẩm có tăng cường vi chất dinh dưỡng trong bữa ăn hằng ngày như muối tăng cường i-ốt, bột mì tăng cường sắt, kẽm hoặc các thực phẩm có thành phần nguyên liệu có tăng cường vi chất dinh dưỡng này, dầu ăn tăng cường vitamin A…
Cùng quan điểm, PGS-BS Lê Bạch Mai bày tỏ lo ngại khi dẫn thông tin từ báo cáo của Hiệp hội sữa Việt Nam 2018, lượng tiêu thụ sữa trung bình của người Việt chỉ đạt 27-28 lít sữa/người/năm, khá khiêm tốn so với Thái Lan, Singapore, Nhật Bản. Vì vậy, các nhà sản xuất sữa nên bổ sung thêm nhiều vi chất quan trọng vào sản phẩm sữa để góp phần cải thiện thể trạng người Việt.
Nỗ lực để trẻ em Việt Nam ngày càng lớn mạnh
Nhận thức tầm quan trọng của sữa đối với sự phát triển của trẻ em, nhất là ở lứa tuổi học đường, Chính phủ đã ban hành Quyết định 1340/QĐ-TTg ngày 8-7-2016 phê duyệt chương trình sữa học đường nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng, góp phần nâng cao tầm vóc trẻ em mẫu giáo và tiểu học đến năm 2020.
Tính đến tháng 6-2019, đã có 11 tỉnh, thành trên cả nước triển khai thành công chương trình mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc này. Trong đó, thủ đô Hà Nội triển khai với quy mô rất lớn, giúp cho hàng triệu trẻ em được thụ hưởng tính nhân văn của chương trình mỗi ngày.
Trẻ em đang phải đối mặt với tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi và thiếu vi chất dinh dưỡng, ảnh hưởng xấu đến sự tăng trưởng chiều cao và trí tuệ.
Phó Trưởng Khoa vi chất, Viện Dinh dưỡng Quốc gia Trần Khánh Vân khẳng định, các vi chất được bổ sung trong sữa học đường hoàn toàn phù hợp với mức khuyến nghị dinh dưỡng dành cho người Việt Nam và rất cần thiết để cải thiện tình trạng thiếu vi chất ở trẻ em. Hàm lượng các vi chất bổ sung trong sữa cũng nằm trong hàm lượng mà Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến nghị, phù hợp với khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới dành cho trẻ từ sáu tháng đến 12 tuổi.
GS-BS Lê Danh Tuyên nhấn mạnh: “Với các cháu được uống sữa theo Chương trình sữa học đường, sử dụng sữa tăng cường đa vi chất sẽ có lợi hơn cho sự tăng trưởng và phát triển”. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến khẳng định trong một buổi họp báo mới đây về ngày vi chất dinh dưỡng năm 2019: Loại và hàm lượng các vi chất dinh dưỡng tăng cường vào sữa học đường theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới và phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng lứa tuổi trong bảng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam.
Theo bà Trần Khánh Vân, việc tăng cường vi chất vào thực phẩm là việc nhiều nước trên thế giới đã thực hiện từ rất lâu. Tại Việt Nam, không chỉ sữa học đường được bổ sung vi chất mà còn nhiều sản phẩm khác cũng được bổ sung các vi chất. Bên cạnh việc bổ sung ba loại vi chất bắt buộc theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ với sữa học đường là sắt, vitamin D và canxi, việc bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất khác không làm thay đổi chất lượng sữa mà chỉ làm tăng chất lượng của sữa.
Những con số “nhức nhối” về nạn thiếu vi chất Kết quả điều tra năm 2014-2015 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy tỉlệ thiếu vitamin A tiền lâm sàng ở trẻ dưới năm tuổi là 13%; 80,3% phụ nữ có thai; 63,6% phụ nữ tuổi sinh đẻ; 69,4% trẻ dưới năm tuổi bị thiếu kẽm và đến 45% trẻ 6-12 tháng tuổi thiếu máu. |