Tạm dừng thi công dự án lấn vùng đệm vịnh Hạ Long

Liên quan đến dự án khu đô thị tại khu 10B (phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả, Quảng Ninh) có nguy cơ ảnh hưởng đến di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long thu hút sự quan tâm của dư luận, ngày 6-11, Bộ VH-TT&DL đã có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ninh.

Yêu cầu Quảng Ninh khẩn trương kiểm tra

Bộ VH-TT&DL cho biết ngày 20-2-2023, bộ đã có Công văn số 507 về việc góp ý kiến thỏa thuận dự án khu đô thị tại khu 10B (TP Cẩm Phả, Quảng Ninh), đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo cơ quan liên quan và hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện một số nội dung trong quá trình nghiên cứu, triển khai dự án.

Cụ thể: Về sự tuân thủ theo các quy hoạch, tổ chức lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và giao Sở VH&TT tỉnh Quảng Ninh, Ban quản lý vịnh Hạ Long và các cơ quan chức năng trong quá trình triển khai dự án thường xuyên giám sát, kịp thời có sự điều chỉnh phù hợp nhằm tránh tác động tiêu cực có thể phát sinh trong quá trình thực hiện, ảnh hưởng đến vẻ đẹp tự nhiên và các giá trị địa chất, địa mạo, đa dạng sinh học của vịnh Bái Tử Long và vịnh Hạ Long.

“Hiện nay, theo thông tin từ một số cơ quan báo chí phản ánh cho thấy tại khu vực dự án, việc đổ đất trực tiếp xuống vùng nước vịnh Hạ Long mà không có các giải pháp bảo vệ môi trường sẽ gây ô nhiễm môi trường nước, ảnh hưởng đến các hệ sinh thái của khu vực danh thắng vịnh Hạ Long” - văn bản cho biết.

Để hạn chế tác động xấu ảnh hưởng tới di sản, Bộ VH-TT&DL đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo cơ quan liên quan của tỉnh thực hiện nhiều nội dung. Cụ thể: Phối hợp với chính quyền địa phương và chủ đầu tư khẩn trương kiểm tra thực tế tại khu vực dự án để đề xuất biện pháp xử lý, bảo vệ các giá trị di sản. Hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện nghiêm các nội dung đã được Bộ VH-TT&DL có ý kiến tại Công văn số 507, trong đó đặc biệt lưu ý quá trình nghiên cứu, triển khai dự án cần thực hiện đánh giá tác động môi trường theo hướng dẫn của Hiệp hội Bảo tồn thiên nhiên thế giới (IUCN).

Đối với nội dung đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh giao cơ quan chuyên môn khẩn trương lập quy hoạch di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Quảng Ninh, ngày 6-10-2023, Bộ VH-TT&DL đã có Công văn số 4217 góp ý Nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi danh lam thắng cảnh vịnh Hạ Long giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Do đó, Bộ VH-TT&DL đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh khẩn trương hoàn thiện nhiệm vụ lập quy hoạch để Bộ VH-TT&DL trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt trong thời gian sớm nhất.

Tạm dừng thi công dự án

Cùng ngày, UBND TP Cẩm Phả (Quảng Ninh) đã có Văn bản số 4784 về việc kiểm tra dự án khu đô thị tại khu 10B (phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả).

Cụ thể, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh tại Công văn số 3105 ngày 5-11 về việc kiểm tra dự án khu đô thị tại khu 10B, Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả Nguyễn Mạnh Cường giao Phòng TN&MT TP Cẩm Phả chủ trì, phối hợp với Phòng Quản lý đô thị, Phòng Văn hóa và thông tin, UBND phường Quang Hanh và các đơn vị liên quan khẩn trương kiểm tra hiện trường thi công dự án khu đô thị tại khu 10B.

Theo UBND TP Cẩm Phả, việc kiểm tra nhằm làm rõ nội dung phản ánh của báo chí liên quan đến quá trình thi công của dự án, tham mưu, đề xuất theo đúng các quy định của pháp luật, báo cáo UBND TP Cẩm Phả trước ngày 10-11 để có cơ sở báo cáo UBND tỉnh Quảng Ninh.

Văn bản này đã yêu cầu Công ty TNHH Đỗ Gia Capital tạm dừng thi công dự án, phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban, đơn vị thuộc UBND TP Cẩm Phả để thực hiện các nội dung liên quan trong công tác quản lý nhà nước và các quy định của pháp luật.

Dự án đắc địa ngàn tỉ

Theo tài liệu mà chúng tôi có được, chủ đầu tư dự án là Công ty TNHH Đỗ Gia Capital, có địa chỉ tại TP Cẩm Phả, triển khai dự án trên cơ sở trúng đấu giá quyền sử dụng đất, được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận theo Quyết định 4720/2021.

Khu đất dự án có tổng diện tích được phê duyệt theo quy hoạch là 31,8 ha, nằm ở vị trí đắc địa với phía tây, phía bắc tựa núi đá vôi nhấp nhô cùng đầm Cây Giang, còn phía đông và phía nam giáp suối Lộ Phong và nhìn ra vùng biển vịnh Bái Tử Long. Quy mô các hạng mục công trình gồm 451 căn biệt thự và nhà ở liền kề; xây thô và hoàn thiện mặt ngoài 52 căn biệt thự. Ngoài ra còn có các công trình thương mại dịch vụ, khách sạn với chiều cao tối đa bảy tầng. Chưa tính tiền sử dụng đất đã trúng đấu giá, tổng mức đầu tư theo Quyết định 3787/2021 của UBND tỉnh Quảng Ninh về chấp thuận chủ trương đầu tư dự án là 1.232 tỉ đồng.

Theo quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, dự án khu đô thị tại khu 10B (phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả) có 3,88 ha nằm trong vùng đệm, khu vực 2 của di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long. Chính vì vậy, Bộ VH-TT&DL đã phải góp ý kiến thỏa thuận với tỉnh theo Văn bản số 507 ngày 20-2-2023.

Từ ý kiến của cơ quan Trung ương về quản lý di sản, UBND tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu trong suốt quá trình thi công, vận hành dự án phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến diện tích rừng lân cận và khu vực dân cư giáp dự án. Theo đó, chủ đầu tư có trách nhiệm tính toán thiết kế công trình đảm bảo hoạt động của dự án không ảnh hưởng đến sinh trưởng của rừng ngập mặn lân cận; thi công theo đúng thiết kế được cấp có thẩm quyền thẩm định; nghiêm cấm mọi hành vi xâm hại đến hệ thống núi đá vôi trong và ngoài phạm vi dự án.

Cần khắc phục hiện trạng ban đầu

Tôi không tán thành việc xây dựng công trình ở đây, dù là xây dựng ngoài vùng đệm di sản. Khu vực này được “mẹ thiên nhiên” ban tặng, dù là hình hài nào, con người không có quyền tác động đến và phải bảo vệ tuyệt đối.

Trước mắt, các đơn vị liên quan cần họp lại với các chuyên gia văn hóa, môi trường để đánh giá và đưa ra hướng xử lý phù hợp. Thậm chí, các đơn vị phải tính toán phương án khắc phục hiện trạng ban đầu.

PGS-TS NGUYỄN NGỌC THƠ, khoa Văn hóa học Trường ĐH KHXH&NV, ĐH Quốc gia TP.HCM

Lo ngại du khách quay lưng với vịnh Hạ Long

Di sản văn hóa hỗ trợ cho việc định vị hình ảnh, xây dựng thương hiệu du lịch Việt Nam. Những lợi ích của du lịch di sản là không nhỏ và được chia sẻ đến doanh nghiệp, người dân. Tôi rất ngạc nhiên khi một dự án bất động sản xâm phạm rất rõ di sản thiên nhiên thế giới là vịnh Hạ Long mà chưa thấy lãnh đạo ngành du lịch và Hiệp hội Du lịch Việt Nam lên tiếng.

Nếu UNESCO rút lại công nhận di sản thiên nhiên thế giới thì lúc ấy ai là người chịu trách nhiệm? Mặt khác, khi hình ảnh này đưa lên mạng xã hội, trước tiên sẽ khiến du khách quay lưng với vịnh Hạ Long, đặc biệt là dòng khách chi tiêu cao. Thứ hai, những đối tác nước ngoài có thể không đưa địa điểm này vào chương trình tour trong thời gian tới.

Việc khai thác thương mại hóa quá mức làm cho di sản nhạt nhòa giá trị. Bài học của chúng ta thời gian qua một số di sản nổi tiếng được đầu tư rất phát triển, những xâm hại tới di sản, giai đoạn tiếp theo sẽ phải trả giá rất đắt. Nguy cơ phá vỡ di sản dấy lên hồi chuông báo động đối với các ngành du lịch trong việc quản lý bền vững tài nguyên di sản văn hóa trong phát triển du lịch.

Ông NGUYỄN VĂN MỸ, Chủ tịch Công ty Lửa Việt Tours

Đ.TRANG - T.TRINH ghi

Lo ngại về môi trường

Ban quản lý vịnh Hạ Long là cơ quan chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý vịnh Hạ Long, bao gồm khu vực vịnh Bái Tử Long ngay sát dự án này.

Ngày 19-9 vừa qua, cơ quan này phát hiện dự án của Công ty TNHH Đỗ Gia Capital đang đổ đất trực tiếp để san lấp mặt biển ven bờ thuộc khu vực dự án. Vấn đề là việc thi công được thực hiện khi chưa có kè vây nên đã gây ảnh hưởng đến môi trường biển thuộc vùng đệm của di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, vùng bảo vệ 2 của di tích quốc gia đặc biệt vịnh Hạ Long.

Đoàn kiểm tra đánh giá việc làm này sẽ vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản theo Luật Bảo vệ môi trường, Luật Di sản văn hóa, cũng như chưa tuân thủ chính báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.

Từ kết quả kiểm tra, giám sát, ngày 20-9, Ban quản lý vịnh Hạ Long đã có văn bản gửi Sở TN&MT, Sở VH&TT tỉnh Quảng Ninh và UBND TP Cẩm Phả đề nghị kiểm tra, yêu cầu các đơn vị thi công tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản, đồng thời có giải pháp ngăn chặn các chất gây ô nhiễm môi trường, sinh thái vịnh Hạ Long. Ban quản lý vịnh Hạ Long cũng đề nghị Sở TN&MT, Sở VH&TT, UBND TP Cẩm Phả kiểm tra, yêu cầu các đơn vị thi công tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản.

Ngay sau đó, ngày 4-10, Sở TN&MT tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản gửi Công ty TNHH Đỗ Gia Capital yêu cầu khắc phục các tồn tại trong hoạt động thi công dự án khu đô thị tại khu 10B.

Tiếp đó, đến ngày 10-10, Công ty TNHH Đỗ Gia Capital đã có văn bản báo cáo về việc khắc phục những vấn đề theo yêu cầu của Sở TN&MT. Theo đó, chủ đầu tư cho biết đã khắc phục, thực hiện các giải pháp gia cố tuyến đường công vụ, bảo đảm không rửa trôi đất đá ra khu vực nước biển ven bờ dự án, trong đó gia cố lớp đá xô bồ taluy đường phía biển (khu vực ngoài ranh giới dự án) nhằm hạn chế rửa trôi đất cát xuống biển…

Trong văn bản này, công ty cam kết với các cơ quan chức năng sẽ thực hiện biện pháp khống chế, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và các yêu cầu kỹ thuật khác có liên quan, tuân thủ đúng quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản. Công ty khẳng định trong quá trình thực hiện nếu xảy ra vi phạm, họ sẵn sàng chịu trách nhiệm trước pháp luật.•