Tân thủ tướng Malaysia: ‘Ông già gân’ kỳ lạ

Sau khi đánh bại chính học trò của mình - ông Najib Abdul Razak, cựu Thủ tướng Mahathir Mohamad - lãnh đạo Liên minh Hy vọng (Pakatan Harakan) tại Malaysia đã chính thức tuyên thệ nhậm chức vào tối 10-5, trở thành vị thủ tướng thứ bảy của nước này. Lần thứ hai đảm nhiệm vị trí đứng đầu chính phủ, tân Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad chứng tỏ mình vẫn còn rất sung sức ở tuổi 92 khi bắt tay ngay vào công việc và công bố các ưu tiên cho chính phủ mới. Cuộc đời của ông Mahathir - người được ví như “ông già gân” của chính trường Malaysia - ẩn chứa nhiều điều kỳ lạ.

Biến thù thành bạn

Từ một bác sĩ trở thành thủ tướng cầm quyền lâu nhất Malaysia chưa phải là điều kỳ lạ nhất trong sự nghiệp chính trị của ông Mahathir Mohamad. Câu chuyện về người có khả năng kế vị ông cũng thú vị không kém. Người được nhắc đến là ông Anwar Ibrahim, chính trị gia 70 tuổi của Malaysia, đang ngồi tù và sắp mãn hạn tù vào tháng 6 tới.

Mối quan hệ giữa hai gã khổng lồ trong chính trường Malaysia là câu chuyện dài kỳ và chưa đến hồi kết. Ông Anwar, con của một người khuân vác tại bệnh viện, đã theo học một trường hàng đầu Malaysia, trở thành một thủ lĩnh của các phong trào Hồi giáo và bước vào quốc hội liên bang ở độ tuổi 30. Năm 1982, ông Mahathir mời ông Anwar gia nhập Tổ chức dân tộc Mã Lai thống nhất (UMNO) - chính đảng lớn nhất Malaysia.

Năm 1993, ông Mahathir cất nhắc ông Anwar vào vị trí phó thủ tướng kiêm nhiệm bộ trưởng tài chính. Khi đó ai cũng nói ông Mahathir đã chọn được người kế nhiệm xứng đáng. Tuy nhiên, ông Mahathir đã sa thải ông Anwar vào năm 1998 vì bất đồng chính kiến. Sau đó, năm 1999, ông Anwar ngồi tù vì bị cáo buộc tham nhũng và quan hệ tình ái bất chính. Ông Anwar được trả tự do năm 2004, không lâu sau khi ông Mahathir rời chức thủ tướng, theo CNN.

Đến năm 2015, dưới thời chính phủ Thủ tướng Najib Razak, ông Anwar lại lãnh án năm năm tù và sắp mãn hạn vào tháng 6 tới. Ông Anwar luôn bác bỏ mọi cáo buộc và cho đó là do động cơ chính trị. Cuối năm 2016, hai ông Anwar và Mahathir cam kết sẽ hợp tác để đánh bại ông Najib.

Mới đây, tân Thủ tướng Mahathir tuyên bố sẽ nhường lại ghế thủ tướng vừa có được sau cuộc bầu cử ngày 9-5 sau 2-3 năm nữa cho ông Anwar, người từng là đồng minh rồi trở thành kẻ thù và giờ là bạn của ông, một khi ông Anwar được quốc vương Malaysia ân xá, theo The Guardian. Vì vậy, con đường trở lại chính trường khả năng sẽ mở ra với ông Anwar sau khi ra tù.

Ông Mahathir cũng khẳng định quốc vương Sultan Muhammad V trong cuộc họp với các lãnh đạo đối lập tuyên bố sẵn sàng ra sắc lệnh hoàng gia ân xá cho ông Anwar ngay lập tức. Nghị sĩ Nurul Izzah, con gái của ông Anwar Ibrahim, ngày 12-5 xác nhận với hãng tin Reuters rằng cha của bà sẽ được thả vào ngày 15-5 tới. 

Ông Mahathir Mohamad bắt tay những người ủng hộ tại quê nhà ở đảo Langkawi, bang Kedahtrong buổi tiếp xúc cử tri.Ảnh: REUTERS

Những người ủng hộ ông Mahathir đội mưa chờ đợi trong một buổi vận động tranh cử ở Kuala Lumpur hôm 6-5. Ảnh: AP

“Tôi giống một con khỉ”

Tháng 7 tới, ông Mahathir sẽ đón sinh nhật lần thứ 93 nhưng tuyệt nhiên người ta chưa hề thấy dấu hiệu tuổi già ở nhà lãnh đạo kỳ cựu của Malaysia. Bằng chứng là dù ở tuổi xế chiều nhưng ông đã quyết định “thôi nghỉ hưu” để ra tranh cử rồi chiến thắng và đang giữ hai kỷ lục của chính trường Malaysia: Thủ tướng cao tuổi nhất và cầm quyền lâu nhất (1981-2003). 

 Đã 37 năm kể từ khi ông Mahathir lần đầu giữ chiếc ghế thủ tướng Malaysia và cũng đã 15 năm trôi qua từ ngày ông về hưu. Quãng thời gian đó đặt ra một câu hỏi hiển nhiên: Bao nhiêu tuổi mới gọi là già và không thể lèo lái đất nước?

Về phần mình, vị thủ tướng đã 22 năm lãnh đạo Malaysia với bàn tay sắt không nghĩ rằng đã đến lúc lui về an hưởng tuổi già. ông cho rằng mình vẫn còn thời gian để cống hiến cho đất nước. “Tôi, tất nhiên, khá già rồi. À không, tôi rất già. Nhưng tôi vẫn có thể làm việc được” - ông Mahathir khẳng định trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin AP hồi tháng 4.

“Nói về tuổi tác thì có hai loại. Một loại liên quan tới số năm, loại còn lại là sự dẻo dai của cơ thể. Nếu tính theo sức khỏe thì tôi chưa có già đâu” - ông Mahathir bông đùa. “Tôi chưa bao giờ thực sự nghỉ hưu”.

Trong suốt một tuần vận động tranh cử, ông Mahathir đã bay từ Kuala Lumpur về quê nhà Langkawi (bang Kedah) để tiếp xúc cử tri rồi lại bay về thủ đô. Trong một cuộc vận động ủng hộ ở thị trấn Perai, bang Penang hồi đầu tháng 2-2018, ông Mahathir đã đứng nói chuyện trước 2.500 người ủng hộ. Bài phát biểu không nhìn giấy gần 30 phút chỉ kết thúc khi vài phút nữa đồng hồ điểm 23 giờ. Người ta có thể nghe giọng của ông một cách rõ ràng, đầy nội lực dù đôi lúc bị chen ngang bởi tiếng ho.

“Vâng, vâng, tôi vẫn còn sống đây!” - ông Mahathir hóm hỉnh trong cuộc họp báo tuyên bố chiến thắng sau cuộc tổng tuyển cử ngày 9-5. Đồng hồ khi ấy đã chỉ gần nửa đêm.

Bí mật của tân Thủ tướng Mahathir là gì? - Hãy sống như một con khỉ và ăn ít.

Những bài học từ ngành y có thể đã không giúp gì cho sự nghiệp chính trị của ông Mahathir nhưng đã giúp ông duy trì sức khỏe cho đến tận hôm nay. Trong cuộc phỏng vấn với tờ Straits Times hồi năm ngoái, ông Mahathir đã dẫn ra một kết quả nghiên cứu rằng khi cho khỉ ăn các bữa ăn có ít calorie, tuổi thọ của chúng sẽ cao hơn.

“Chắc tôi giống một con khỉ. Thật ra tôi không hoàn toàn khỏe mạnh. Tôi có vấn đề về tim mạch, tôi bị viêm phổi một lần, thỉnh thoảng bị ho nữa vì phổi bị tổn thương mà” - ông Mahathir thổ lộ.

“Nhưng tôi không hút thuốc, chẳng rượu bia và không ăn quá nhiều. Tôi chỉ ăn vừa đủ để có sức làm việc. Cân nặng của tôi cứ trong khoảng 62-64 kg suốt nhiều năm. Bây giờ tôi thậm chí còn mặc được những bộ đồ đã may cách đây 30 năm” - Thủ tướng Mahathir chia sẻ bí quyết mà ông tâm đắc.

Mặc dù đã rời chính trường 15 năm nhưng hằng ngày ông vẫn tới văn phòng. “Với tôi, nói tôi muốn ngủ và nghỉ hưu, chuẩn bị về thế giới bên kia, tôi nghĩ điều đó rất ích kỷ” - TS Mahathir chia sẻ.