TAND huyện Đông Hòa, Phú Yên xử sơ thẩm vụ án dân sự về yêu cầu bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm giữa nguyên đơn là bà Đ. (ngụ xã Hòa Hiệp Bắc, huyện Đông Hòa) với bị đơn ông C. (con trai cả của bà Đ.). Điều đáng nói ở vụ án này là tài sản bị xâm phạm là một căn nhà cấp 4 đã gần sập, có giá trị chỉ hơn 8 triệu đồng.
Bà Đ. trình bày năm 1969 hai vợ chồng bà có xây dựng một căn nhà cấp 4 tại xã Hòa Hiệp Bắc. Khi chồng bà còn sống, vợ chồng bà đã lập di chúc căn nhà trên cho con trai cả trong gia đình chính là ông C. (bị đơn). Năm 2007, chồng qua đời, bà Đ. tiếp tục sống tại căn nhà này.
Tuy nhiên, theo bà thì từ khi cha mất, ông C. không quan tâm, chăm lo gì cho mẹ như trước kia. Vì thế bà cảm thấy bị đối xử tệ bạc nên không muốn cho ông C. căn nhà này như ý định ban đầu trong bản di chúc chung nữa. Thế rồi đầu năm 2017, vì sức khỏe yếu nên bà Đ. dọn đến nhà con gái ở một thời gian để có điều kiện chữa bệnh.
Lợi dụng việc bà vắng nhà vào tháng 5-2017, ông C. đã tự ý tháo dỡ toàn bộ căn nhà cấp 4 nói trên mà không hỏi ý kiến bà. Khi từ nhà con gái quay về, thấy không còn nhà ở nên bà Đ. khởi kiện ra tòa yêu cầu ông C. phải bồi thường. TAND huyện Đông Hòa thụ lý giải quyết vụ kiện. Trước khi đưa vụ án ra xét xử, tòa đã nhiều lần mời đến hòa giải để giữ hòa khí gia đình nhưng hai bên không ai nhường ai.
Tại tòa, bà Đ. yêu cầu con trai cả phải bồi thường thiệt hại toàn bộ giá trị căn nhà nói trên theo định giá là hơn 8 triệu đồng. Theo bà Đ., bà sẽ lấy số tiền này để xây nhà mới hoặc nếu không chấp nhận bồi thường thì ông phải xây lại nhà mới cho bà.
Trong khi ông C. trình bày khi mẹ chuyển đến nhà con gái sống, ông thấy căn nhà cũ nát gần sập và bà Đ. không sống trong nhà này nữa nên ông tự ý dỡ nhà. Sở dĩ ông không hỏi ý kiến của mẹ vì lý do là thấy nhà đã gần sập, nếu tiếp tục ở sẽ nguy hiểm đến tính mạng của mẹ. Ông C. không đồng ý bồi thường cũng như xây nhà mới theo yêu cầu khởi kiện của mẹ.
Sau khi kiểm tra các chứng cứ và diễn biến tại phiên tòa, HĐXX nhận định căn nhà mà ông C. tháo dỡ là tài sản chung của cha mẹ ông, trong đó phần bà Đ. được hưởng là 1/2 giá trị căn nhà.
Ông C. tự ý dỡ bỏ toàn bộ căn nhà, không có sự đồng ý của bà Đ. là vi phạm pháp luật, xâm phạm đến tài sản hợp pháp của bà Đ. nên ông phải có trách nhiệm bồi thường theo quy định. Theo định giá, căn nhà mà ông C. phá bỏ có giá trị hơn 8 triệu đồng (tức còn 10% giá trị ban đầu của căn nhà).
HĐXX đã thống nhất quan điểm giải quyết vụ án theo đề nghị của đại diện VKS là chấp nhận một phần yêu cầu của bà Đ., tuyên buộc ông C. phải bồi thường cho bà Đ. 1/2 giá trị còn lại của căn nhà theo định giá. Phần giá trị này tương đương với số tiền hơn 4 triệu đồng.
